TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Mỹ đã bị Trung Quốc qua mặt ở các lĩnh vực nào?
Nhiều chuyên gia phân tích hoài nghi, ngôi vị nền kinh tế số một của Mỹ liệu có còn "vững như bàn thạch"
Theo dự báo mới đây của ngân hàng HSBC, tới năm 2050, Trung Quốc sẽ vượt qua Mỹ, trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới. Nhiều ý kiến cho rằng, dự báo này quá xa vời, vì từ nay tới lúc đó còn có nhiều yếu tố có thể bất ngờ xảy ra.
Tuy nhiên, có một thực tế không thể phủ nhận là, những năm gần đây, Mỹ đã bị Trung Quốc qua mặt trên khá nhiều lĩnh vực, từ sản xuất thép, bông, thuốc lá, bia cho tới số vốn huy động từ các đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO).
Điều này đã khiến nhiều chuyên gia phân tích hoài nghi, ngôi vị nền kinh tế số một của Mỹ liệu có còn "vững như bàn thạch" khi mà Trung Quốc với những lợi thế vượt trội như dân số, thị trường lớn đang trở thành một đối thủ ngày càng mạnh.
Trang 24/7 Wall Street mới đây đã liệt kê ra 8 ngành, lĩnh vực mà hiện Mỹ đã để lọt vị trí dẫn đầu vào tay Trung Quốc. Những thông tin này chỉ có giá trị tham khảo.
1. Thép
Sản lượng của Trung Quốc: 627 triệu tấn trong năm 2010
Sản lượng của Mỹ: 80 triệu tấn trong năm 2010
Xếp hạng của Mỹ: 3
Năm 1973, Mỹ là nhà sản xuất thép lớn nhất thế giới, với hơn 136 triệu tấn thép thô. Nhiều năm trước đó, Mỹ cũng luôn giữ địa vị thống trị trong ngành công nghiệp thép thế giới, với trung tâm sản xuất đặt tại thành phố Pittsburgh, bang Pennsylvania. Tuy nhiên, tới 1974, Liên Xô (cũ) qua mặt Mỹ, với 136,2 triệu tấn thép, trong khi sản lượng cùng năm của Mỹ chỉ có 132,2 triệu tấn.
Hiện tại bảng xếp hạng các quốc gia sản xuất thép nhiều nhất thế giới đã thay đổi rất nhiều. Năm 2010, ngôi vị nhà sản xuất thép lớn nhất thế giới thuộc về Trung Quốc với 627 triệu tấn, kế đó là Nhật Bản với gần 110 triệu tấn. Mỹ rớt xuống hạng 3, đạt có 80 triệu tấn.
2. Bông
Sản lượng của Trung Quốc: 7,3 triệu tấn trong năm 2011
Sản lượng của Mỹ: 3,4 triệu tấn trong năm 2011
Xếp hạng của Mỹ: 3
Năm 2000, sản lượng bông của Mỹ đạt 4,2 triệu tấn, lớn nhất thế giới. Khi đó, Trung Quốc kém xa với 3,81 triệu tấn. Đến năm 2008, sản lượng bông của Trung Quốc không chỉ vượt qua Mỹ mà còn gấp gần hai lần. Cụ thể, Trung Quốc sản xuất được 8,1 triệu tấn bông, trong khi Mỹ có 4,2 triệu tấn.
Tuy nhiên, ngay từ một năm trước đó, Mỹ để mất vị trí thứ 2 trong sản xuất bông cho Ấn Độ khi nước này áp dụng những đột phá trong công nghệ giống và sản xuất. Trong khoảng thời gian giữa năm 2011 và năm 2012, sản lượng bông của Trung Quốc là 7,3 triệu tấn, Ấn Độ là 6 triệu tấn còn Mỹ ở vị trí thứ 3 với 3,4 triệu tấn.
3. IPO
Số vốn huy động của Trung Quốc: 73 tỷ USD trong năm 2011
Số vốn huy động của Mỹ: 30,7 tỷ USD trong năm 2011
Xếp hạng của Mỹ: 2
Thị trường phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng của Mỹ hiện không còn thống soái thế giới. Theo báo cáo của Ủy ban Nghiên cứu kinh tế quốc gia Mỹ, số vụ IPO hàng năm của Mỹ đã giảm từ 27% tỷ trọng toàn cầu trong những năm 1990, xuống còn 12% trong các năm 2000.
Trong khi đó, lĩnh vực này của Trung Quốc có vẻ ngày một thịnh vượng hơn. Năm 2011, các công ty Trung Quốc đã thu được 73 tỷ USD từ các vụ IPO trên các sàn chứng khoán Thượng Hải, Thâm Quyến và Hồng Kông, gấp hơn hai lần so với số vốn doanh nghiệp Mỹ huy động từ IPO trên các sàn New York và Nasdaq.
4. Thuốc lá
Sản lượng của Trung Quốc: 3 triệu tấn trong năm 2010
Sản lượng của Mỹ: 0,33 triệu tấn trong năm 2010
Xếp hạng của Mỹ: 4
Cho tới năm 1976, sản lượng thuốc lá của Mỹ vẫn đứng đầu thế giới. Hiện, thuốc lá do Mỹ sản xuất chỉ chiếm 6% tổng sản lượng toàn cầu.
Theo số liệu gần đây của Tổ chức Nông Lương Liên hiệp quốc, Mỹ đã tụt xuống hạng 4, trong khi Trung Quốc giành ngôi đầu. Các vị trí thứ hai và ba thuộc về Brazil và Ấn Độ.
5. Ôtô
Sản lượng của Trung Quốc: 18,3 triệu chiếc trong năm 2010
Sản lượng của Mỹ: 7,8 triệu chiếc trong năm 2010
Xếp hạng của Mỹ: 3
Ngành chế tạo và sản xuất xe hơi là một trong những lĩnh vực công nghiệp mũi nhọn của Mỹ, nhưng giờ không còn được như xưa và đang phải cạnh tranh gay gắt với nước ngoài. Vài năm gần đây, nhiều quốc gia khác đã vượt lên trước Mỹ trong lĩnh vực công nghiệp này, đặc biệt là sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.
Theo các báo cáo về tổng sản lượng xe hơi của năm 2010, Trung Quốc giữ ngôi vị số 1 với 18,3 triệu chiếc. Đứng thứ hai là Nhật Bản, quê hương của hàng loạt thương hiệu toàn cầu như Toyota, Honda, Nissan... với 9,6 triệu chiếc. Mỹ tụt xuống hàng thứ ba với 7,8 triệu xe.
6. Bia
Sản lượng của Trung Quốc: 443,8 triệu hecto lít trong năm 2010
Sản lượng của Mỹ: 227,8 triệu hecto lít trong năm 2010
Xếp hạng của Mỹ: 2
Có vẻ như những lĩnh vực công nghiệp phục vụ ăn chơi của Mỹ đều đang thua sút so với Trung Quốc. Năm 2000, ngành công nghiệp bia của Mỹ còn đứng đầu thế giới, với sản lượng 232 triệu hecto lít, trong khi đó sản lượng của Trung Quốc là 220 triệu hecto lít.
Tuy nhiên, một thập niên sau, Trung Quốc đã vượt lên dẫn trước với sản lượng 443,8 triệu hecto lít, còn Mỹ chỉ đạt 227,8 triệu hecto lít. Nguyên nhân chính dẫn tới sự thay đổi thứ bậc này là bởi dân số Trung Quốc đông gấp nhiều lần Mỹ, nên lượng tiêu thụ ở nền kinh tế châu Á này cũng vì thế mà nhảy vọt.
7. Hàng công nghệ cao
Kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc: 348 tỷ USD trong năm 2009
Kim ngạch xuất khẩu của Mỹ: 142 tỷ USD trong năm 2009
Xếp hạng của Mỹ: 2
Theo định nghĩa của Ngân hàng Thế giới, hàng công nghệ cao là những sản phẩm được sản xuất với hàm lượng nghiên cứu và phát triển (R&D) cao, bao gồm suất đầu tư cho R&D, tỉ lệ nhân sự làm R&D…. Các sản phẩm này gồm tàu vũ trụ, máy tính, dược phẩm, dụng cụ nghiên cứu khoa học, máy điện tử.
Mặc dù Mỹ vẫn là nước có ngành công nghiệp dược phẩm lớn nhất thế giới, và những ngành khác cũng vẫn phát triển. Song, theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, Trung Quốc bắt đầu kiếm được nhiều tiền hơn Mỹ từ việc xuất khẩu các loại hàng hóa công nghệ cao này là từ năm 2005.
8. Than
Sản lượng của Trung Quốc: Khoảng 3,24 tỷ tấn trong năm 2010
Sản lượng của Mỹ: 985 triệu tấn trong năm 2010
Xếp hạng của Mỹ: 2
Cho tới năm 1984, Mỹ vẫn đứng đầu thế giới về sản lượng than, nhưng hiện tại ngôi vị này đã lọt vào tay Trung Quốc. Theo các số liệu thống kê của BP Plc, năm 2010, Mỹ sản xuất chưa tới 1 tỷ tấn than, trong khi sản lượng của Trung Quốc cao gấp hơn 3 lần với 3,24 tỷ tấn nhờ những phát triển vượt bậc về hạ tầng năng lượng của quốc gia này.
Kể từ năm 2005, sản lượng than của Mỹ giảm dần, trong khi tổng lượng mặt hàng này do Trung Quốc sản xuất lại tăng gần 38%. Tuy sụt giảm về sản lượng, nhưng ngành công nghiệp than của Mỹ vẫn giữ vị trí số 2 trên thế giới. Sản lượng than của Trung Quốc và Mỹ cộng lại hiện chiếm hơn một nửa tổng sản lượng than toàn thế giới.
Tuy nhiên, có một thực tế không thể phủ nhận là, những năm gần đây, Mỹ đã bị Trung Quốc qua mặt trên khá nhiều lĩnh vực, từ sản xuất thép, bông, thuốc lá, bia cho tới số vốn huy động từ các đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO).
Điều này đã khiến nhiều chuyên gia phân tích hoài nghi, ngôi vị nền kinh tế số một của Mỹ liệu có còn "vững như bàn thạch" khi mà Trung Quốc với những lợi thế vượt trội như dân số, thị trường lớn đang trở thành một đối thủ ngày càng mạnh.
Trang 24/7 Wall Street mới đây đã liệt kê ra 8 ngành, lĩnh vực mà hiện Mỹ đã để lọt vị trí dẫn đầu vào tay Trung Quốc. Những thông tin này chỉ có giá trị tham khảo.
1. Thép
Sản lượng của Trung Quốc: 627 triệu tấn trong năm 2010
Sản lượng của Mỹ: 80 triệu tấn trong năm 2010
Xếp hạng của Mỹ: 3
Năm 1973, Mỹ là nhà sản xuất thép lớn nhất thế giới, với hơn 136 triệu tấn thép thô. Nhiều năm trước đó, Mỹ cũng luôn giữ địa vị thống trị trong ngành công nghiệp thép thế giới, với trung tâm sản xuất đặt tại thành phố Pittsburgh, bang Pennsylvania. Tuy nhiên, tới 1974, Liên Xô (cũ) qua mặt Mỹ, với 136,2 triệu tấn thép, trong khi sản lượng cùng năm của Mỹ chỉ có 132,2 triệu tấn.
Hiện tại bảng xếp hạng các quốc gia sản xuất thép nhiều nhất thế giới đã thay đổi rất nhiều. Năm 2010, ngôi vị nhà sản xuất thép lớn nhất thế giới thuộc về Trung Quốc với 627 triệu tấn, kế đó là Nhật Bản với gần 110 triệu tấn. Mỹ rớt xuống hạng 3, đạt có 80 triệu tấn.
2. Bông
Sản lượng của Trung Quốc: 7,3 triệu tấn trong năm 2011
Sản lượng của Mỹ: 3,4 triệu tấn trong năm 2011
Xếp hạng của Mỹ: 3
Năm 2000, sản lượng bông của Mỹ đạt 4,2 triệu tấn, lớn nhất thế giới. Khi đó, Trung Quốc kém xa với 3,81 triệu tấn. Đến năm 2008, sản lượng bông của Trung Quốc không chỉ vượt qua Mỹ mà còn gấp gần hai lần. Cụ thể, Trung Quốc sản xuất được 8,1 triệu tấn bông, trong khi Mỹ có 4,2 triệu tấn.
Tuy nhiên, ngay từ một năm trước đó, Mỹ để mất vị trí thứ 2 trong sản xuất bông cho Ấn Độ khi nước này áp dụng những đột phá trong công nghệ giống và sản xuất. Trong khoảng thời gian giữa năm 2011 và năm 2012, sản lượng bông của Trung Quốc là 7,3 triệu tấn, Ấn Độ là 6 triệu tấn còn Mỹ ở vị trí thứ 3 với 3,4 triệu tấn.
3. IPO
Số vốn huy động của Trung Quốc: 73 tỷ USD trong năm 2011
Số vốn huy động của Mỹ: 30,7 tỷ USD trong năm 2011
Xếp hạng của Mỹ: 2
Thị trường phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng của Mỹ hiện không còn thống soái thế giới. Theo báo cáo của Ủy ban Nghiên cứu kinh tế quốc gia Mỹ, số vụ IPO hàng năm của Mỹ đã giảm từ 27% tỷ trọng toàn cầu trong những năm 1990, xuống còn 12% trong các năm 2000.
Trong khi đó, lĩnh vực này của Trung Quốc có vẻ ngày một thịnh vượng hơn. Năm 2011, các công ty Trung Quốc đã thu được 73 tỷ USD từ các vụ IPO trên các sàn chứng khoán Thượng Hải, Thâm Quyến và Hồng Kông, gấp hơn hai lần so với số vốn doanh nghiệp Mỹ huy động từ IPO trên các sàn New York và Nasdaq.
4. Thuốc lá
Sản lượng của Trung Quốc: 3 triệu tấn trong năm 2010
Sản lượng của Mỹ: 0,33 triệu tấn trong năm 2010
Xếp hạng của Mỹ: 4
Cho tới năm 1976, sản lượng thuốc lá của Mỹ vẫn đứng đầu thế giới. Hiện, thuốc lá do Mỹ sản xuất chỉ chiếm 6% tổng sản lượng toàn cầu.
Theo số liệu gần đây của Tổ chức Nông Lương Liên hiệp quốc, Mỹ đã tụt xuống hạng 4, trong khi Trung Quốc giành ngôi đầu. Các vị trí thứ hai và ba thuộc về Brazil và Ấn Độ.
5. Ôtô
Sản lượng của Trung Quốc: 18,3 triệu chiếc trong năm 2010
Sản lượng của Mỹ: 7,8 triệu chiếc trong năm 2010
Xếp hạng của Mỹ: 3
Ngành chế tạo và sản xuất xe hơi là một trong những lĩnh vực công nghiệp mũi nhọn của Mỹ, nhưng giờ không còn được như xưa và đang phải cạnh tranh gay gắt với nước ngoài. Vài năm gần đây, nhiều quốc gia khác đã vượt lên trước Mỹ trong lĩnh vực công nghiệp này, đặc biệt là sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.
Theo các báo cáo về tổng sản lượng xe hơi của năm 2010, Trung Quốc giữ ngôi vị số 1 với 18,3 triệu chiếc. Đứng thứ hai là Nhật Bản, quê hương của hàng loạt thương hiệu toàn cầu như Toyota, Honda, Nissan... với 9,6 triệu chiếc. Mỹ tụt xuống hàng thứ ba với 7,8 triệu xe.
6. Bia
Sản lượng của Trung Quốc: 443,8 triệu hecto lít trong năm 2010
Sản lượng của Mỹ: 227,8 triệu hecto lít trong năm 2010
Xếp hạng của Mỹ: 2
Có vẻ như những lĩnh vực công nghiệp phục vụ ăn chơi của Mỹ đều đang thua sút so với Trung Quốc. Năm 2000, ngành công nghiệp bia của Mỹ còn đứng đầu thế giới, với sản lượng 232 triệu hecto lít, trong khi đó sản lượng của Trung Quốc là 220 triệu hecto lít.
Tuy nhiên, một thập niên sau, Trung Quốc đã vượt lên dẫn trước với sản lượng 443,8 triệu hecto lít, còn Mỹ chỉ đạt 227,8 triệu hecto lít. Nguyên nhân chính dẫn tới sự thay đổi thứ bậc này là bởi dân số Trung Quốc đông gấp nhiều lần Mỹ, nên lượng tiêu thụ ở nền kinh tế châu Á này cũng vì thế mà nhảy vọt.
7. Hàng công nghệ cao
Kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc: 348 tỷ USD trong năm 2009
Kim ngạch xuất khẩu của Mỹ: 142 tỷ USD trong năm 2009
Xếp hạng của Mỹ: 2
Theo định nghĩa của Ngân hàng Thế giới, hàng công nghệ cao là những sản phẩm được sản xuất với hàm lượng nghiên cứu và phát triển (R&D) cao, bao gồm suất đầu tư cho R&D, tỉ lệ nhân sự làm R&D…. Các sản phẩm này gồm tàu vũ trụ, máy tính, dược phẩm, dụng cụ nghiên cứu khoa học, máy điện tử.
Mặc dù Mỹ vẫn là nước có ngành công nghiệp dược phẩm lớn nhất thế giới, và những ngành khác cũng vẫn phát triển. Song, theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, Trung Quốc bắt đầu kiếm được nhiều tiền hơn Mỹ từ việc xuất khẩu các loại hàng hóa công nghệ cao này là từ năm 2005.
8. Than
Sản lượng của Trung Quốc: Khoảng 3,24 tỷ tấn trong năm 2010
Sản lượng của Mỹ: 985 triệu tấn trong năm 2010
Xếp hạng của Mỹ: 2
Cho tới năm 1984, Mỹ vẫn đứng đầu thế giới về sản lượng than, nhưng hiện tại ngôi vị này đã lọt vào tay Trung Quốc. Theo các số liệu thống kê của BP Plc, năm 2010, Mỹ sản xuất chưa tới 1 tỷ tấn than, trong khi sản lượng của Trung Quốc cao gấp hơn 3 lần với 3,24 tỷ tấn nhờ những phát triển vượt bậc về hạ tầng năng lượng của quốc gia này.
Kể từ năm 2005, sản lượng than của Mỹ giảm dần, trong khi tổng lượng mặt hàng này do Trung Quốc sản xuất lại tăng gần 38%. Tuy sụt giảm về sản lượng, nhưng ngành công nghiệp than của Mỹ vẫn giữ vị trí số 2 trên thế giới. Sản lượng than của Trung Quốc và Mỹ cộng lại hiện chiếm hơn một nửa tổng sản lượng than toàn thế giới.