Nêu tổng quan các nội dung tại dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) lần này, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết Bộ Xây dựng dự kiến thể chế 8 nhóm chính sách mà Chính phủ đã trình Quốc hội trong 13 chương với khoảng 232 điều. Thời gian qua, Bộ đã phối hợp với các địa phương, doanh nghiệp, bộ ngành liên quan tiến hành rà soát bất cập, xây dựng dự án luật và lấy ý kiến theo đúng trình tự của pháp luật.

TOÀ NHÀ CHUNG CƯ KHÔNG THỂ TỒN TẠI VĨNH VIỄN

Góp ý kiến về dự thảo Luật, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch GP Invest, Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Xây dựng Việt Nam, đánh giá dự thảo sửa đổi luật có khá nhiều đổi mới một cách toàn diện. Trong đó, phương án đề xuất sử dụng chung cư có thời hạn là hợp lý vì tòa nhà chung cư không tồn tại vĩnh viễn.

“Ngay như quy định đất sử dụng chung cho chung cư hiện nay là hàng trăm, hàng ngàn hộ dân trên cùng thửa đất đó, việc phân chia rất phức tạp. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây khó khăn cho việc cải tạo chung cư thời gian qua. Nên quy định công trình cấp nào thì tuổi thọ bao lâu và có giải pháp giải quyết với những chung cư đã hình thành trước khi quy định này có hiệu lực. Nếu hài hòa và phù hợp thì người dân cũng sẽ đồng thuận”, ông Hiệp nhận định.

Cùng quan điểm, ông Hoàng Văn Cường, Ủy viên Uỷ ban Tài chính Ngân sách Quốc hội, nhận xét rằng quy định thời hạn sử dụng chung cư là một đột phá. Về sâu xa, quy định này sẽ giúp người dân tiếp cận nhà chung cư tốt hơn, bởi trên thực tế không có gì có thể tồn tại vĩnh viễn.

Ông Cường phân tích: “Tâm lý của người dân từ xưa đến giờ vẫn là sở hữu vĩnh viễn theo kiểu tài sản tích trữ truyền đời qua nhiều thế hệ. Nhưng nếu chuyển sang sở hữu có thời hạn thì người dân sẽ phải cân đối giữa thuê và mua. Lúc đó, giá của nhà chung cư sẽ sát với giá trị thực, giúp giảm giá nhà xuống. Muốn thế, đất cho xây dựng nhà chung cư cũng không thể cấp vô thời hạn. Nếu xác định sở hữu nhà chung cư có thời hạn thì đất xây dựng chung cư cũng nên là thuê có thời hạn để tương thích với nhau. Như vậy, việc giải quyết chi phí đất và xây dựng loại hình chung cư sẽ cho mức giá hợp lý hơn”.

NẾU KHÔNG QUY ĐỊNH THỜI HẠN SỞ HỮU CHUNG CƯ, VIỆC CẢI TẠO VẪN BẾ TẮC

Nhìn nhận vấn đề từ góc độ luật sư, ông Nguyễn Đình Vinh, Giám đốc Công ty Luật VietThink, nêu quan điểm quy định sở hữu chung cư có thời hạn nhưng vẫn phải giải quyết quyền lợi hợp pháp cho người dân khi đến thời điểm các tòa nhà chung cư này hết niên hạn sử dụng và phải phá dỡ để xây mới lại. Còn nếu cứ khư khư bảo vệ quan điểm sở hữu chung cư vô thời hạn thì sẽ tiếp tục thất bại trong cải tạo chung cư cũ.

Qua thực tế triển khai tái thiết các chung cư cũ của Hà Nội, ông Luyện Văn Phương, Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, đưa vấn đề: các công trình theo quy định của Luật Nhà ở 2014 khi hết thời hạn sử dụng, xuống cấp thì sẽ xử lý ra sao? Khi thực hiện cải tạo chung cư cũ, các tòa nhà này hầu hết đã là chung cư cao tầng và hết khả năng nâng thêm tầng nên sẽ không hiệu quả để thu hút chủ đầu thư vào tham gia xây mới, cải tạo. Do đó, nếu không đặt thời hạn sử dụng chung cư thì vẫn tiếp tục không giải quyết được bài toán cải tạo chung cư cũ đang bế tắc lâu nay.

Ông Phương cũng nhìn nhận rằng quy định sở hữu chung cư có thời hạn vẫn đảm bảo quyền và lợi ích của người dân. Bởi khi hết niên hạn sử dụng tòa nhà, người dân vẫn còn quyền sở hữu đất và có thể đấu giá đất của toà nhà. Hơn nữa, theo thời gian, lô đất đó có thể gia tăng giá trị rất cao.

 

"Việc sửa đổi luật nhằm giải quyết các bất cập và quy định rõ các nội dung để dễ thực hiện; đảm bảo đồng bộ với các luật liên quan tránh chồng chéo trong thực thi... Cùng với việc cắt giảm các thủ tục hành chính, dự thảo đề xuất “luật hóa” các quy định và giảm bớt văn bản dưới luật. Sau giai đoạn lấy ý kiến rộng rãi trong 2 tháng, dự kiến, dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) sẽ được báo cáo tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV và thông qua tại kỳ họp thứ 6".