Nông nghiệp, nông thôn: Định hướng phát triển bền vững đến năm 2030 theo Nghị quyết 19-NQ/TW

Theo Thông báo số 515/TB-VPCP, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà xác định Đề án đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW là nhiệm vụ quan trọng, là cơ sở để xuất các chủ trương và chính sách đột phá, phục vụ sửa đổi, hoàn thiện thể chế về đất đai, quy hoạch, tài chính – ngân sách.

ĐÁNH GIÁ VỀ “TAM NÔNG” CẦN PHẢI TOÀN DIỆN KHÁCH QUAN

Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao nhiệm vụ hoàn thiện Đề án đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết 19 về nông nghiệp, nông dân, nông thôn (tam nông), trên cơ sở tiếp thu đầy đủ ý kiến góp ý của các ban, bộ, ngành, địa phương. Phó Thủ tướng yêu cầu, nội dung của Đề án phải toàn diện, khách quan, phản ánh kết quả từ năm 2022 đến nay.

Bên cạnh đó, phải nghiên cứu kỹ lưỡng những vấn đề mới đặt ra sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính (sáp nhập, hợp nhất cấp tỉnh, cấp xã) và triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp; đối chiếu với yêu cầu, nhiệm vụ phát triển trong giai đoạn mới, nhất là dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng và các chủ trương, quyết sách mang tính đột phá đã và đang được triển khai; nghiên cứu những xu hướng mới của phát triển nông thôn hiện đại trên thế giới và kiến nghị Bộ Chính trị kết luận chỉ đạo những chủ trương mới liên quan đến nông nghiệp, nông dân, nông thôn theo đúng chỉ đạo của Tổng Bí thư.

Các đánh giá cần bám sát các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm của Nghị quyết số 19-NQ/TW và Nghị quyết số 26/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 19-NQ/TW; và kết quả thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển nông thôn mới giai đoạn 2021-2025; giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025; phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030;

Trong đó làm rõ những kết quả, mục tiêu đạt được, nhiệm vụ đã hoàn thành, nhiệm vụ chưa hoàn thành; tồn tại, hạn chế (có các số liệu minh chứng) và nguyên nhân chủ yếu (do chủ trương, quan điểm của Nghị quyết, do chính sách pháp luật, do tổ chức thực hiện…).

Đồng thời, bổ sung phân tích, đánh giá về môi trường xã hội, môi trường tự nhiên, bản sắc văn hóa, quá đô thị hóa, chuyển dịch cơ cấu lao động ở nông thôn, xu hướng già hoá trong lao động nông nghiệp và các tác động nhiều chiều đến phát triển nông thôn trong giai đoạn mới; bổ sung nghiên cứu về xu thế mới trong phát triển nông nghiệp, nông thôn trên thế giới.

Bổ sung bối cảnh khu vực và quốc tế, trong đó nhấn mạnh những thay đổi mang tính thời đại, tác động của khoa học, công nghệ, chủ nghĩa bảo hộ, chính sách thuế quan, hàng rào phi thuế quan dựa trên các tiêu chuẩn môi trường tác động đến sản xuất, chuỗi cung ứng toàn cầu của sản phẩm nông nghiệp.

Bổ sung bối cảnh trong nước nhất là khi đất nước chuẩn bị bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển giàu mạnh và nhiều chủ trương lớn mang tính đột phá đã được ban hành đã được nêu trong dự thảo văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; yêu cầu tăng trưởng hai con số…; dư địa cho phát triển nông nghiệp, nông thôn trong bối cảnh xã hội nông thôn đang có những chuyển dịch mạnh mẽ, đất đai, lao động ngày càng thu hẹp do chuyển dịch sang các ngành kinh tế khác.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần phải hoàn thành hồ sơ trước ngày 29/9/2025, Hồ sơ gồm ba phần: Đề án đánh giá ba năm thực hiện Nghị quyết 19, Tờ trình ngắn gọn (không quá 10 trang) và Dự thảo kết luận của Bộ Chính trị.

TAM NÔNG TIẾP TỤC GIỮ VAI TRÒ CHIẾN LƯỢC TRONG SỰ NGHIỆP ĐỔI MỚI

Trong giai đoạn tới, Chính phủ xác định nông nghiệp, nông dân, nông thôn tiếp tục giữ vai trò chiến lược trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nông nghiệp cần được nhìn nhận như một ngành công nghiệp công nghệ cao, không chỉ là trụ đỡ mà còn là lợi thế quốc gia trong hội nhập quốc tế.

Phó Thủ tướng yêu cầu phát triển hệ sinh thái kinh tế nông nghiệp đa giá trị: công nghiệp, dịch vụ, du lịch, dược liệu, kinh tế carbon, kinh tế xanh. Việt Nam cần xây dựng vùng chuyên canh theo tiêu chuẩn bền vững, gắn với chỉ dẫn địa lý và hướng tới tự chủ chuỗi cung ứng từ giống – sản xuất – chế biến – tiêu thụ.

Xác định rõ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm mang tính đột phá để phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn trong thời gian tới, góp phần đắc lực thực hiện tăng trưởng 2 con số và các mục tiêu sẽ trình Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV.

Song song đó, việc hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh công nghiệp hóa – hiện đại hóa, chuyển đổi số trong nông nghiệp và thúc đẩy liên kết “6 nhà” (nhà nông – nhà doanh nghiệp – nhà khoa học – nhà băng – Nhà nước – nhà phân phối) được coi là đột phá quan trọng.

Kinh tế tư nhân và hợp tác xã sẽ đóng vai trò hạt nhân, nông dân là chủ thể phát triển. Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2030 Việt Nam hình thành một số doanh nghiệp nông nghiệp mạnh, có vị thế hàng đầu khu vực và thế giới.

Ngoài ra, công tác quy hoạch nông thôn cần gắn kết chặt chẽ với đô thị, theo hướng “làng trong phố, phố trong làng”, giữ bản sắc, phát triển bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu và rủi ro thiên tai.