Cụ thể theo Thông tư 33/2025/TT-BNNMT quy định đầy đủ từ bước lập, thẩm định đến phê duyệt đề án điều tra địa chất và báo cáo kết quả. Mỗi đề án phải được xây dựng trên cơ sở quy hoạch, kế hoạch được duyệt và phải thể hiện rõ ràng mục tiêu, đối tượng, vị trí địa lý, khối lượng công việc, tiến độ, dự toán kinh phí và sản phẩm đầu ra.

Thủ tục trình thẩm định gồm hồ sơ đề nghị kèm thuyết minh đề án, tài liệu chuyên môn và ý kiến góp ý. Hội đồng thẩm định từ 7 đến 15 thành viên sẽ xem xét tính khoa học, thực tiễn và khả thi của đề án trước khi quyết định thông qua, thông qua có sửa chữa hoặc không thông qua. Các đề án sau khi hoàn thiện sẽ tiếp tục được trình lên cấp thẩm quyền (Bộ Nông nghiệp và Môi trường hoặc UBND tỉnh) để phê duyệt.

Theo đánh giá, việc quy định chặt chẽ thành phần hồ sơ và trình tự thẩm định giúp hạn chế tình trạng lập đề án hình thức hoặc triển khai dàn trải, kém hiệu quả.

Sau khi hoàn thành đề án, đơn vị chủ trì phải lập báo cáo kết quả điều tra theo mẫu thống nhất. Hội đồng thẩm định báo cáo cũng được thành lập tương tự như khi thẩm định đề án. Các kết quả điều tra cơ bản địa chất sau khi được phê duyệt sẽ được công bố công khai trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Trang thông tin điện tử của Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam hoặc Cổng thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh (tùy theo cấp quản lý).

Điều này giúp người dân và doanh nghiệp tiếp cận thông tin một cách chính thống và kịp thời. Việc công khai kết quả điều tra là bước tiến mới nhằm tăng tính minh bạch và tạo thuận lợi cho các tổ chức, doanh nghiệp quan tâm đến khai thác khoáng sản.

Trong quá trình khai thác khoáng sản, khai thác tận thu khoáng sản (trừ trường hợp khai thác cát, sỏi lòng sông, lòng hồ, khu vực biển), trên cơ sở kết quả thống kê trữ lượng, khối lượng khoáng sản đã khai thác, kiểm kê trữ lượng, khối lượng khoáng sản còn lại chưa khai thác, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm đánh giá, so sánh tổng trữ lượng, khối lượng khoáng sản thực tế trong khu vực khai thác so với trữ lượng, khối lượng khoáng sản được phép khai thác quy định trong giấy phép khai thác khoáng sản.

Thông tư 36/TT-BNNMT quy định về khai thác khoáng sản, khai thác tận thu khoáng sản và thu hồi khoáng sản quy định rõ trường hợp có khả năng tổng trữ lượng, khối lượng khoáng sản thực tế trong khu vực khai thác lớn hơn trữ lượng, khối lượng khoáng sản được phép khai thác quy định trong giấy phép khai thác khoáng sản và tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản có nhu cầu tiếp tục khai thác phần trữ lượng tăng thêm thì phải thực hiện thủ tục điều chỉnh nội dung giấy phép khai thác khoáng sản, giấy phép khai thác tận thu khoáng sản theo quy định.

Trường hợp đã khai thác đủ trữ lượng, khối lượng khoáng sản được phép khai thác quy định trong giấy phép khai thác khoáng sản, giấy phép khai thác tận thu khoáng sản nhưng chưa hoàn thành thủ tục điều chỉnh nội dung giấy phép khai thác khoáng sản, giấy phép khai thác tận thu khoáng sản thì tổ chức, cá nhân phải dừng hoạt động khai thác, kể cả trong trường hợp giấy phép khai thác khoáng sản, giấy phép khai thác tận thu khoáng sản còn thời hạn khai thác.

Tổ chức, cá nhân chỉ được tiếp tục khai thác phần trữ lượng, khối lượng khoáng sản tăng thêm sau khi đã được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền quyết định điều chỉnh nội dung giấy phép khai thác khoáng sản, giấy phép khai thác tận thu khoáng sản để bổ sung trữ lượng, khối lượng khoáng sản được phép khai thác theo quy định của pháp luật.

Còn với Thông tư 39/2025/TT-BNNMT hướng dẫn chi tiết về cấu trúc, nội dung đề án và phương án đóng cửa mỏ khoáng sản; các mẫu văn bản, quyết định, báo cáo, biên bản liên quan trong quá trình đóng cửa mỏ; trình tự, thủ tục, thẩm quyền phê duyệt đề án và phương án đóng cửa mỏ, kể cả trong trường hợp đóng cửa một phần diện tích khai thác.

Thông tư 39 thay thế một số thông tư trước đây của Bộ Tài nguyên và Môi trường, góp phần đồng bộ hệ thống văn bản pháp luật trong lĩnh vực khoáng sản.

Việc ban hành các thông tư này sẽ giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý trong lĩnh vực địa chất và khoáng sản; đảm bảo hoạt động khai thác, tận thu và đóng cửa mỏ được thực hiện đúng quy định, minh bạch, bền vững và bảo vệ môi trường.

Cùng với Thông tư số 36/2025/TT-BNNMT và Thông tư 39/2025/TT-BNNMT, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đã ban hành Thông tư số 38/2025/TT-BNNMT quy định về phương pháp xác định chi phí đánh giá tiềm năng khoáng sản, thăm dò khoáng sản phải hoàn trả; mẫu văn bản trong hồ sơ xác định, phê duyệt chi phí đánh giá tiềm năng khoáng sản, thăm dò khoáng sản phải hoàn trả; mẫu văn bản trong hồ sơ xác định, phê duyệt, quyết toán tiền cấp quyền khai thác khoáng sản; mẫu văn bản trong đấu giá quyền khai thác khoáng sản.