11:57 12/09/2019

Sẽ có "bọt nano" giúp giảm viêm khớp?

Hoài Phương

Mới đây, các nhà khoa học Mỹ đã thử nghiệm thành công phương pháp mới nhằm hạn chế tối đa các triệu chứng viêm khớp dạng thấp, giúp người bệnh có cuộc sống thoải mái hơn.


Viêm khớp dạng thấp là bệnh lý khó chữa khỏi. Theo thống kê tại Mỹ, có khoảng 1,3 triệu người mắc bệnh và tại Anh, số người bệnh là 400 nghìn người. Đa số trường hợp viêm khớp khởi phát từ từ và tăng dần nhưng có khoảng 15% bắt đầu đột ngột với những triệu chứng cấp tính.Ở giai đoạn đầu, nếu được phát hiện và điều trị tích cực, đúng cách thì bệnh có thể diễn biến tốt. Nhưng nếu bệnh đã chuyển sang giai đoạn 2, xuất hiện tổn thương ở sụn khớp và đầu xương, người bệnh có nguy cơ bị biến dạng khớp, dính khớp, cứng khớp và mất khả năng vận động. Không những vậy, viêm khớp dạng thấp còn gây loãng xương khiến nguy cơ gãy xương tăng cao. Ngoài ra, bệnh còn ảnh hưởng đến tim do các khớp bị sưng có thể lan rộng khắp cơ thể và dần đến tim.Cho đến nay, các phương pháp điều trị thường được áp dụng với bệnh lý này rất đa dạng, tập trung chủ yếu vào giảm triệu chứng và biến chứng của bệnh bao gồm dùng thuốc, phẫu thuật, chỉnh hình, vật lý trị liệu tùy vào từng giai đoạn cụ thể và đáp ứng của từng người bệnh.
Sẽ có bọt nano giúp giảm viêm khớp? - Ảnh 1.
Các kỹ sư tại Đại học California San Diego đã nghiên cứu các bọt nano (nanosponges) được bao bọc bởi màng bạch cầu trung tính (gọi tắt là bọt nano bạch cầu trung tính) có thể hấp thụ an toàn và trung hòa nhiều loại protein đóng vai trò trong sự tiến triển của bệnh viêm khớp dạng thấp. Những bọt nano này có hiệu quả trong điều trị viêm khớp dạng thấp nặng đã được chứng minh khi tiêm vào chuột thí nghiệm. Việc sử dụng sớm các bọt nano này cũng ngăn ngừa sự phát triển của bệnh.Chuyên gia Liangfang Zhang, một giáo sư công nghệ nano tại UC San Diego, Jacobs School of Engineering cho rằng: "Bạch cầu trung tính được chế tạo thành những bọt biển nano tiêm vào khớp có thể là giải pháp hiệu quả, khắc phục được các nhược điểm của các phương pháp đang được áp dụng cho viêm khớp dạng thấp khi nó kiểm soát hiệu quả tình trạng viêm cũng như những thiệt hại tại sụn khớp do bệnh lý này gây ra."Sự xuất hiện bạch cầu trung tính là một trong những đáp ứng đầu tiên của hệ thống miễn dịch cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh xâm nhập. Ngoài ra, chúng cũng đóng vai trò trong sự phát triển của bệnh viêm khớp dạng thấp, một bệnh tự miễn mạn tính, là nguyên nhân gây viêm ,đau ở các khớp và cuối cùng có thể dẫn đến tổn thương sụn và mô xương.
Sẽ có bọt nano giúp giảm viêm khớp? - Ảnh 2.
Khi viêm khớp dạng thấp phát triển, các tế bào ở các khớp tạo ra các protein viêm được gọi là cytokine. Việc giải phóng các cytokine làm tín hiệu thúc đẩy bạch cầu trung tính xâm nhập vào các khớp. Một khi ở đó, các cytokine liên kết với các thụ thể trên bề mặt bạch cầu trung tính, kích hoạt chúng phóng thích thêm nhiều cytokine hơn nữa, do đó tạo ra nhiều bạch cầu trung tính hơn đến các khớp, mô xương,..Bằng cách hoạt động như những mồi nhử, các bọt nano bạch cầu trung tính này vẫn còn giữ lại màng bạch cầu trung tính phía bên ngoài do đó các cytokine vẫn đến gắn vào bề mặt receptor trên màng này nhưng các cytokine này lại không thể khởi phát tín hiệu để phóng thích thêm các cytokine khác nên giảm hóa ứng động bạch cầu trung tính đến các khớp, vì vậy có tác dụng giảm viêm và hạn chế tổn thương khớp.
Sẽ có bọt nano giúp giảm viêm khớp? - Ảnh 3.
Theo TS. Zhang, biện pháp này không chữa được tận gốc căn nguyên gây viêm khớp dạng thấp nhưng hứa hẹn một sự thay thế cho phương pháp điều trị hiện tại trong việc giúp bệnh nhân quản lý hiệu quả các triệu chứng cũng như biến chứng của bệnh. Ông hy vọng, trong thời gian không xa, biện pháp này có thể được thử nghiệm ở người với mong muốn kiểm soát, ngăn ngừa bệnh tiến triển ở những trường hợp viêm khớp dạng thấp, tránh hậu quả tàn phế.