Tình trạng các bệnh viên công thiếu thuốc, vật tư y tế, sinh phẩm và thậm chí thiếu cả thiết bị y tế đang là hiện tượng rất đáng quan tâm. Điều này sẽ ảnh hưởng đến người bệnh cũng như chất lượng khám chữa bệnh của ngành Y tế. Cần phải xác định rõ nguyên nhân để khắc phục.
Bệnh viên công thiếu thuốc, vật tư y tế, sinh phẩm và thậm chí thiếu cả thiết bị y tế
Việc để người bệnh phải tự đi mua thuốc vật tư đưa về bệnh viện điều trị là một việc rất phiền hà, không chuyên nghiệp, có thể xảy ra nhiều rủi ro cho người bệnh.
Tại kỳ họp thứ 3 của Quốc hội khóa XV một số đại biểu quốc hội cũng đã trao đổi vấn đề này tại nghị trường, tìm nguyên nhân và đề nghị Chính phủ, ngành Y tế đưa ra giải pháp khắc phục.
BỐN NGUYÊN NHÂN CÓ THỂ GÂY THIẾU THUỐC CHỮA BỆNH
Về câu chuyện của ngành Y tế, đại biểu Quốc hội – PGS, TS Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Bình Định), cho biết dịch bệnh đã ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực. Nhưng ngành bị ảnh hưởng nhiều nhất, để lại hậu quả nặng nề nhất chính là ngành Y tế.
Ông Hiếu nêu: "Vấn đề đặt ra là sau cơn bão lớn, việc phục hồi phát triển tốt hơn một ngành trụ cột trong an sinh xã hội sẽ diễn ra như thế nào? Không thể vì những vi phạm xảy ra mà để cả một ngành tê liệt. Những khó khăn trước đây như: thu nhập của nhân viên y tế, mua sắm đấu thầu trang thiết bị, vật tư thuốc men không được cải thiện mà còn tệ hơn bao giờ hết".
Về tình trạng thiếu thuốc, ông thổ lộ thêm, có vị đại biểu phàn nàn rằng “giờ muốn mua một viên kháng sinh rất thông dụng nhưng không thể mua được”.
Còn GS, TS Y khoa Nguyễn Anh Trí (đại biểu quốc hội – đoàn Hà Nội) thì nêu: “Hiện tượng bị thiếu thuốc men, vật tư trang thiết bị… là điều đáng quan ngại vì hậu quả chủ yếu tác động đến người bệnh, đến nhân dân, ảnh hưởng đến chất lượng khám chữa bệnh, gây tốn kém cho người bệnh vì họ phải mua vật tư, thuốc đó ở ngoài và cũng không quản lý được chất lượng, rất nguy hiểm”.
Và đại biểu Nguyễn Công Long (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai), cho rằng dịch bệnh chưa hoàn toàn chấm dứt, công tác khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe nhân dân đang rất khó khăn. “Tình trạng thiếu thuốc, sinh phẩm, vật tư, thiết bị y tế khiến nhiều người có trách nhiệm trong hệ thống y tế không dám thực hiện việc đấu thầu mua sắm. Sai phạm do thể chế pháp luật không rõ ràng được cho là nguyên nhân của mọi nguyên nhân”.
Thiếu thuốc, trang thiết bị y tế, bác sĩ cũng gặp khó - Ảnh: sưu tầm
Bàn về nguyên nhân của việc thiếu thuốc trong thời gian gần đây nhiều đại biểu cho rằng có rất nhiều nguyên nhân gây tác động tới việc thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế... Nhưng nổi cộm lên gồm bốn nguyên nhân chính có thể gây nên tình trạng thiếu thuốc, thiết bị y tế… trước mắt và lâu dài, đó là:
Thứ nhất, trong thời điểm này tình trạng không dám đầu thầu, mua sắm thuốc, thiết bị y tế do rất khó nắm bắt được các quy định của pháp luật về đầu thầu. Trong thời gian qua ngành Y tế có quá nhiều vụ tiêu cực tham ô phải đưa ra điều tra, xét xử trước pháp luật. Cho nên, nhiều người cho rằng đây cũng là nguyên nhân.
Tuy nhiên, có ý kiến phản bác rằng, tại sao lại sợ không dám đầu thầu, mua sắm nếu chỉ muốn đưa về nguồn thuốc có chất lượng, giá cả phù hợp nhất mà không tính tới lợi ích riêng? Nếu sai phạm do thể chế chưa rõ ràng thì cần phải tìm hiểu, sửa đổi cho nó rõ ràng, cái quan trọng nhất vẫn là con người thực hiện.
Thứ hai, liên quan đến việc gia hạn giấy đăng ký lưu hành thuốc. Nếu không kịp gia hạn thì các thuốc này sẽ không thể lưu hành và cung ứng trên thị trường. Tại thời điểm được gia hạn thì cũng cần ít nhất thêm ba tháng để sản xuất và cung ứng. Chỉ tính riêng trong năm 2022, gần 10.000 thuốc sẽ hết hiệu lực giấy đăng ký lưu hành thuốc.
Thứ ba, tính đến thời điểm này, việc đấu thầu thuốc tập trung quốc gia năm 2022 - 2023 và công tác đàm phán giá tuy đang được thực hiện nhưng chưa kết thúc. Điều này, cùng với tác động với nguyên nhân thứ nhất sẽ khiến các bệnh viện và cơ sở y tế tiếp tục chờ kết quả của việc đấu thầu, đàm phán giá để mở các gói thầu cung ứng thuốc.
Thứ tư, liên quan đến một số bất cập không còn phù hợp thực tiễn đang được quy định trong các thông tư (như Thông tư đăng ký thuốc) hay tại Luật Dược (chính là yêu cầu thực hiện thủ tục gia hạn hiệu lực số đăng ký thuốc) cũng có thể tăng khả năng thiếu thuốc, vật tư, sinh phẩm y tế…
KHẨN TRƯƠNG GIẢI QUYẾT GIA HẠN GIẤY PHÉP ĐĂNG KÝ LƯU HÀNH THUỐC
Để giải quyết tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế, sinh phẩm như lo ngại của một số đại biểu quốc hội nói trên, nhiều ý kiến cho rằng việc này không phải là không có giải pháp khắc phục.
Chúng ta có thể thấy, để tránh tình trạng thiếu thuốc, thiếu sinh phẩm y tế trong thời gian chống đại dịch Covid-19, ngày 30/12/2021 Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã khẩn trương ban hành Nghị quyết số 12/2021/UBTVQH15. Trong đó, cho phép thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc biệt về việc quản lý thuốc, nguyên liệu làm thuốc trong bối cảnh dịch Covid-19 như: sản xuất, nhập khẩu, thuốc nguyên liệu làm thuốc, gia hạn giấy phép đăng ký lưu hành thuốc do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, cấp phép giấy phép lưu hành thuốc chữa bệnh covid-19...
Ảnh: TTXVN
Dựa vào Nghị quyết này, ngày 29/4/2022 Chính phủ đã ra Nghị định số 29/2022/NĐ - Quy định chi tiết và biện pháp thi hành Nghị quyết số 12/2021/UBTVQH15.
Và Bộ Y tế có trách nhiệm công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế Danh mục các thuốc, nguyên liệu làm thuốc có giấy đăng ký lưu hành hết hiệu lực trong khoảng thời gian từ ngày Nghị quyết số 12/2021/UBTVQH15 có hiệu lực đến trước ngày 31 tháng 12 năm 2022. Nhưng do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nên chưa thể hoàn thành thủ tục gia hạn đăng ký lưu hành thì được tiếp tục sử dụng đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2022.
Nhằm xử lý tình huống khẩn cấp này, ngày 2/6/2022, Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế đã thông báo gia hạn cho 6.251 thuốc, nguyên liệu làm thuốc nước ngoài; thuốc, nguyên liệu sản xuất trong nước, vaccine và sinh phẩm y tế thuộc nhóm hết hạn đăng ký lưu hành từ ngày 30/12/2021 đến trước 30/6/2022.
Tuy vậy, trong 7 tháng cuối năm, vẫn còn số lượng không nhỏ số giấy đăng kí thuốc hết hiệu lựch.Công tác thực hiện gia hạn một số lượng lớn các thuốc này sẽ rất khó khả thi nếu thời gian duy trì hiệu lực không được thực hiện tối thiểu 12 tháng, đúng theo tinh thần của Nghị quyết 12/2021/UBTVQH15 của Ủy ban thường vụ Quốc hội.
Theo tìm hiểu của phóng viên, cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước mong Cục Quản lý Dược khẩn trương thông báo danh mục thuốc được gia hạn theo tinh thần Nghị định 29/2022/NĐ-CP, để các đơn vị sản xuất cung ứng thuốc chủ động trong công việc của mình, cũng như không ảnh hưởng đến công tác đấu thầu với các bệnh viện.
Còn tình trạng sợ đấu thầu, ngại mua sắm tại một số nơi, về lâu dài đề nghị cơ cấu tổ chức lại các bệnh viện, ngành y tế theo hướng chuyên môn hóa. Để giám đốc bệnh viện có chuyên môn ngành y tập trung vào công tác chuyên môn.
Còn việc liên quan đến đấu thầu, tài chính cần có người am hiểu lĩnh vực này hơn phụ trách. Bên cạnh đó đã có một số đề xuất trong việc cần cơ chế để các bệnh viện, Sở Y tế có thể gia hạn hợp đồng cung ứng.
Nhưng giải quyết vấn đề này trước mắt, Chính phủ có thể cho phép thành lập tổ chuyên môn để tư vấn cho các bệnh viện, Bảo hiểm xã hội về các vấn đề liên quan đến việc đấu thầu, mua sắm thiết bị y tế để họ yên tâm tổ chức mà không sợ sai sót.
Về lâu dài, việc xử lý tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế… rất cần Quốc hội và nhất là Chính phủ đồng hành, tạo điều kiện hơn nữa để giúp Bộ Y tế vượt qua những khó khăn trước mắt, nhất là việc bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo các cấp của Bộ, chế độ chính sách đặc biệt đối với ngành Y tế...
Việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã khẩn trương ban hành Nghị quyết số 12/2021/UBTVQH15 là một minh chứng cho sự đồng hành giúp đỡ này. Ngoài ra, hiện tại Bộ Y tế đang khẩn trương chuẩn bị ban hành Thông tư thay thế Thông tư đăng ký thuốc (Thông tư 32/2018) và sẽ trình dự án sửa đổi Luật Dược 2016 theo trình tự rút gọn theo hướng giải quyết các bất cập trong việc hợp đồng cung ứng thuốc, sản xuất, kinh doanh thuốc…
Dư luận mong nhiều chính sách của lĩnh vực dược sẽ được điều chỉnh, bổ sung tạo điều kiện cho ngành dược phát triển và thu hút đầu tư vào ngành này.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí:
“Họ nhìn thấy, hoạt động mua sắm thuốc men, vật tư, sinh phẩm,…đang bị đứt gãy nghiêm trọng: vì các nhà thầu rất dè dặt cung cấp, vì các công ty tư vấn thẩm định hoặc tan vỡ hoặc tạm nghỉ; và vì việc phê duyệt của các cơ quan quản lý như Sở Y tế, Bộ Y tế đang bị đình đốn vì họ còn bận phải làm những việc quan trọng hơn, sinh tử với chính họ hơn như giải trình phục vụ cho công tác thanh tra, điều tra…
Và thế là hoạt động khám chữa bệnh đang bị ảnh hưởng rất lớn. Thiệt thòi lớn nhất đã xảy ra cho chính bệnh nhân, cho chính người dân! Cán bộ y tế chúng tôi đang nhìn thấy và rất đau lòng về điều đó! Cán bộ y tế muốn làm nhưng vì thiếu một hành lang pháp lý đầy đủ và phù hợp nên không thể làm được".
Bệnh viện thiếu thuốc điều trị, Bộ Y tế đôn đốc mua sắm, đấu thầu
19:58, 01/05/2022
Bệnh viện Chợ Rẫy thiếu thuốc, bệnh nhân ghép thận phải mua bên ngoài: Bộ Y tế nói gì?
21:06, 29/04/2022
Hai loại kháng thể Covid-19 hàng đầu kém hiệu quả trước Omicron, Mỹ có nguy cơ thiếu thuốc điều trị
07:52, 21/12/2021
Đọc thêm
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Timor - Leste
Thủ tướng đánh giá chuyến thăm trước thềm gia nhập ASEAN của Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Timor-Leste sẽ góp phần làm sâu sắc hơn nữa hợp tác giữa hai nước trên các lĩnh vực, hướng tới việc đưa quan hệ song phương lên một tầm cao mới, vừa hiệu quả, thiết thực và gần gũi hơn...
Chuyển đổi số là khâu đột phá trong công tác Mặt trận thời gian tới
Ngày 16/9, bà Nguyễn Thị Thu Hà, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, chủ trì Hội nghị trực tiếp kết hợp trực tuyến với Trung ương các tổ chức chính trị - xã hội và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các tỉnh, thành phố về chuyển đổi số, Mặt trận số...
[Phóng sự ảnh] Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh Việt Nam tại Geneva
Lễ kỷ niệm không chỉ là dịp tri ân lịch sử, khẳng định thành tựu của công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế, mà còn gửi đi thông điệp mạnh mẽ: Việt Nam luôn là đối tác tin cậy, có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế…
Chính phủ dự kiến nợ công chạm 37% GDP vào cuối năm 2025
Trong Báo cáo số 776/BC-CP vừa gửi tới Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ dự kiến đến cuối 2025 nợ công sẽ ở mức 36% – 37% GDP; bội chi ngân sách nằm dưới ngưỡng Quốc hội phê duyệt…
Phó Thủ tướng chỉ đạo kiểm soát tín dụng bất động sản, chống buôn lậu vàng
Chiều 16/9, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc chủ trì cuộc họp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các bộ, ngành liên quan, yêu cầu kiểm soát chặt tín dụng bất động sản, giữ ổn định lãi suất cho vay và tăng cường biện pháp chống buôn lậu, minh bạch hóa thị trường vàng…
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: