Tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ phải xem lập quy hoạch là nhiệm vụ chính trị quan trọng và xuyên suốt trong năm 2021 cũng như các năm tới, khẩn trương tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch, bảo đảm chất lượng quy hoạch.

Theo quy định của Luật Quy hoạch có hiệu lực từ ngày 1/1/2019, Chính phủ phải xây dựng Quy hoạch tổng thể quốc gia trình Quốc hội phê duyệt; các bộ, ngành xây dựng quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch vùng và các địa phương xây dựng quy hoạch tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt (bao gồm 3 quy hoạch quốc gia, 6 quy hoạch vùng, 39 quy hoạch ngành quốc gia và 63 quy hoạch tỉnh, thành phố thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050).

Dự hội nghị tại đầu cầu Chính phủ có các Phó Thủ tướng Chính phủ: Lê Minh Khái, Vũ Đức Đam, Lê Văn Thành; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Trưởng Đoàn giám sát chuyên đề về công tác quy hoạch; Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; chủ nhiệm các ủy ban của Quốc hội, các bộ trưởng, lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương.

Dự hội nghị tại các điểm cầu địa phương có Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Nên, các đồng chí bí thư, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

TIẾN ĐỘ CÒN CHẬM, HÀ NỘI VÀ TP.HCM CHƯA LẬP TRÌNH QUY HOẠCH ĐỂ THẨM ĐỊNH

Tại hội nghị, các đại biểu đánh giá thực trạng, tiến độ triển khai thi hành pháp luật về quy hoạch, các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ,  tình hình tổ chức lập quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 theo nhiệm vụ được giao; việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công tác quy hoạch. Trong đó, nhiều hạn chế, khó khăn, vướng mắc, chậm trễ trong việc lập quy hoạch cũng như các đề xuất, kiến nghị giải pháp để bảo đảm tiến độ, chất lượng lập quy hoạch đã được đưa ra.

Báo cáo tại hội nghị, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá việc tổ chức lập các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia đã đạt kết quả bước đầu. Dự kiến trong năm 2021, sẽ có 19/38 quy hoạch ngành quốc gia, 1/6 quy hoạch vùng, 26/63 quy hoạch tỉnh hoàn thành công tác lập, thẩm định, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, các quy hoạch còn lại sẽ được hoàn thiện và trình thẩm định trong năm 2022. Khung định hướng quy hoạch quốc gia, dự kiến trình Hội đồng quy hoạch quốc gia xem xét, thông qua vào tháng 10/2021.

Có 61/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch. 2 địa phương chưa trình nhiệm vụ lập quy hoạch để thẩm định là TP. Hà Nội và TP.HCM

Sau khi được phê duyệt, các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia và các quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành thời kỳ 2021-2030 sẽ thay thế cho 19.285 quy hoạch các loại phải lập cho thời kỳ trước Luật Quy hoạch được ban hành.

Các đại biểu dự hội nghị nhận định, thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ đã kịp thời tháo gỡ các vướng mắc, nhất là thể chế, cơ chế, chính sách trong triển khai Luật Quy hoạch; đồng thời lãnh đạo, chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tích cực triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trong công tác lập các quy hoạch, bước đầu đạt được một số kết quả.

Tuy nhiên, tiến độ lập quy hoạch thời kỳ 2021-2030 chưa đạt được yêu cầu đã đề ra tại Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 05/02/2018 của Chính phủ về triển khai thi hành Luật Quy hoạch. Việc triển khai lập quy hoạch theo phương pháp tích hợp với nội dung cơ bản là lập thống nhất một quy hoạch trên một địa bàn tỉnh (thay thế cho khoảng 50 loại quy hoạch ngành, lĩnh vực trước đây), tiếp cận tổng hợp và phối hợp đồng bộ giữa các ngành, lĩnh vực còn có cách hiểu khác nhau, dẫn đến triển khai chậm và lúng túng.

Bên cạnh đó, việc phối hợp và chia sẻ thông tin liên ngành, liên cấp giữa các Bộ, ngành và địa phương chậm và còn nhiều hạn chế; chưa thúc đẩy tính liên kết vùng, còn tư duy cục bộ trong quản lý và phát triển; tính linh hoạt, sáng tạo còn yếu. Việc xác định nguồn vốn cho các quy hoạch có tính chất kỹ thuật chuyên ngành còn chưa thống nhất, chưa bảo đảm nguồn lực cho công tác quy hoạch do các quy hoạch này không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Quy hoạch.

Tại hội nghị, các Bộ trưởng cũng trả lời, làm rõ nhiều kiến nghị, đề xuất, khó khăn, vướng mắc các địa phương gặp phải trong quá trình lập các quy hoạch, trong đó có vướng mắc về tài chính, việc phối hợp trong lập quy hoạch vùng, quốc gia…

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cũng đã đề nghị các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Chủ tịch ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương triển khai quyết liệt việc tổ chức lập các quy hoạch thời kỳ 2021-2030 thuộc thẩm quyền, trình phê duyệt trước 31/12/2022, chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nếu không hoàn thành tiến độ lập quy hoạch.

Các Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, Vũ Đức Đam, Lê Văn Thành đề nghị các bộ, cơ quan, địa phương nỗ lực triển khai nhiệm vụ theo tiến độ đề ra, bảo đảm kết nối, thống nhất giữa các quy hoạch. Việc xây dựng quy hoạch ngành phải trao đổi rất kỹ với các địa phương và ngược lại, quy hoạch địa phương cũng phải trao đổi với các bộ ngành. Các địa phương cần lựa chọn các chuyên gia tư vấn có trình độ, tầm nhìn, tránh cục bộ, tránh lợi tích nhóm, manh mún…

QUY HOẠCH PHẢI ĐI TRƯỚC MỘT BƯỚC

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các bộ ngành tiếp thu các ý kiến của địa phương, các địa phương cũng tiếp thu ý kiến của các bộ ngành để thực hiện nhiệm vụ tốt hơn trong thời gian tới.

Thủ tướng phân tích, nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác quy hoạch và vì sao phải đầu tư cho công tác này.

"Làm gì cũng phải có quy hoạch, quy hoạch phải đi trước một bước, quy hoạch phải tổng thể, toàn diện, bao quát, có tính định hướng. Quy hoạch phải bám sát tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của bộ, ngành, địa phương", Thủ tướng nhấn mạnh. "Nếu không bám sát tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của bộ, địa phương thì rất khó phát triển bền vững, chuyển phát triển theo chiều rộng sang theo chiều sâu”.

Theo Thủ tướng, có quy hoạch tốt thì mới có đề án, dự án tốt; có đề án, dự án tốt thì mới có nhà đầu tư tốt và sử dụng hiệu quả đầu tư công, phát triển  kinh tế - xã hội, trên tinh thần vừa làm vừa rút kinh nghiệm, bổ sung, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội, bảo đảm hiệu quả.

Thủ tướng cũng khẳng định, công tác quy hoạch không mới, nhưng việc triển khai Luật Quy hoạch lần này có điểm mới là phải đồng thời làm quy hoạch quốc gia, quy vùng, quy hoạch địa phương, quy hoạch ngành. Triển khai những công việc mới bao giờ cũng có những khó khăn, lúng túng.

Giải đáp những băn khoăn về việc kết nối các quy hoạch, “cái gì có trước, cái gì có sau”, Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, cùng làm, cùng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Các bộ, địa phương phải làm tốt nhất quy hoạch ngành mình, địa phương mình. Đồng thời, phối hợp thật tốt, tăng cường trao đổi giữa địa phương và Trung ương, giữa các địa phương trên tinh thần không câu nệ về hành chính, thủ tục, không cục bộ, chia cắt, manh mún.

Các Bộ trưởng công bố khung quy hoạch ngành để các địa phương nghiên cứu, tiếp thu, tích hợp, cụ thể hóa vào quy hoạch địa phương, phù hợp với quy hoạch quốc gia và quy hoạch vùng.

Thủ tướng yêu cầu các quy hoạch phải bám sát Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025 và Chiến lược phát triển phát triển kinh tế - xã hội 10 năm, Luật Quy hoạch, các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Thủ tướng cũng yêu cầu tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, Bí thư cấp ủy, Chủ tịch UBND các cấp phải tập trung cho công tác này, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, xuyên suốt trong năm 2021 và các năm tiếp theo. Lập các Ban chỉ đạo về quy hoạch và bố trí nhân sự phù hợp, hiệu quả.

Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu hoàn thiện thể chế cho công tác này theo tinh thần phân cấp, phân quyền triệt để. Các cơ quan quản lý ở Trung ương tập trung xây dựng chiến lược, quy hoạch, cơ chế, chính sách, thể chế và thiết kế công cụ để tăng cường giám sát kiểm tra, kiểm soát quyền lực, giảm tối đa thủ tục hành chính, các bộ ngành, địa phương phát huy tính chủ động, sáng tạo.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, địa phương lựa chọn tư vấn thực sự chất lượng, vừa trao đổi, vừa hỗ trợ, vừa học tập đơn vị tư vấn nhưng “chúng ta vẫn là quyết định, để mặc cho tư vấn thì quy hoạch không có chất lượng”.

Liên quan tới một số vướng mắc tại các nghị định, Thủ tướng giao các bộ ngành tiếp thu các ý kiến tại hội nghị, xin lại ý kiến các địa phương, trình Chính phủ sửa đổi các nghị định phù hợp tình hình để nâng cao chất lượng các quy định, đơn giản thủ tục, tiết kiệm thời gian, hoàn thành chậm nhất trong tháng 10/2021.

“Tiến độ lập quy hoạch đang chậm. Quốc hội sẽ giám sát tối cao về công tác này, vì vậy tinh thần là phải khẩn trương, lãnh đạo, chỉ đạo thật tốt, bảo đảm chất lượng, tiến độ, vừa bảo đảm kết nối vùng và quốc gia hiệu quả nhất”, Thủ tướng nêu rõ.

Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương xây dựng Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch, bảo đảm không lãng phí, tập trung, thống nhất, chuyên sâu. Đồng thời, khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành Nghị quyết để tháo gỡ kịp thời vướng mắc, khó khăn và đẩy nhanh tiến độ lập các quy hoạch theo quy định của Luật Quy hoạch.