Trong bối cảnh quan hệ ngoại giao và hợp tác kinh tế giữa Việt
Nam và Phần Lan ngày càng được củng cố, lĩnh vực lao động nổi lên như một điểm
sáng đầy tiềm năng.
DƯ ĐỊA HỢP TÁC LAO ĐỘNG CÒN RỘNG MỞ
Tháng 1 năm nay, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có buổi tiếp
ông Arto Olavi Satonen, Bộ trưởng phụ trách việc làm thuộc Bộ Kinh tế và Việc
làm Phần Lan cùng các thành viên trong đoàn tới thăm và làm việc tại Việt Nam.
Trong năm 2023, Việt Nam và Phần Lan đã có nhiều
hoạt động thiết thực nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973
– 2023). Hai bên tích cực trao đổi đoàn các cấp, gần đây nhất là chuyến thăm Việt
Nam của đoàn Chủ tịch Quốc hội Phần Lan vào tháng 3/2024 và chuyến thăm Phần
Lan của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vào tháng 11/2023.
Tại buổi làm việc, Thủ tướng đã đề nghị hai bên tiếp tục duy
trì và nghiên cứu thiết lập mới các cơ chế để đẩy mạnh hợp tác song phương.
Trong đó, mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực mới và tiềm năng như chuyển đổi
xanh, chuyển đổi số, năng lượng tái tạo, kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn; hợp
tác chuyển giao công nghệ, phát triển hạ tầng công nghệ và hạ tầng số cũng được
nhấn mạnh.
Đặc biệt, Thủ tướng đề nghị tăng cường hợp tác về đào tạo
trong lĩnh vực công nghệ cao, nghiên cứu phát triển và đổi mới sáng tạo, kết hợp
các hoạt động đào tạo phục vụ trực tiếp cho doanh nghiệp để đáp ứng nhu cầu về
lao động chất lượng cao.
Theo Đại sứ Việt Nam tại Phần Lan Phạm Thị Thanh Bình, hiện
có gần 16.000 người Việt đang làm việc, sinh sống và học tập tại quốc gia Bắc
Âu này. Mặc dù con số hàng năm có sự khác biệt, xu hướng này cho thấy Việt Nam
đang ngày càng trở thành một đối tác về nhân lực lâu dài cho Phần Lan.
Cũng trong tháng 1 năm nay, Việt Nam - Phần Lan đã ký kết
bản ghi nhớ hợp tác về dịch chuyển chuyên gia, lao động có kỹ năng nghề, lao động
thời vụ đi làm việc tại Phần Lan. Bản ghi nhớ hợp tác này có giá trị trong vòng
5 năm, từ năm 2025 đến 2030.
KẾT NỐI NHÂN LỰC VIỆT VỚI THỊ TRƯỜNG QUỐC TẾ
Trong bối cảnh Phần Lan đang tìm kiếm nguồn nhân lực chất lượng
cao để đáp ứng nhu cầu phát triển, Việt Nam nổi lên như một đối tác chiến lược
đầy tiềm năng. Để hiện thực hóa cơ hội này, các sáng kiến kết nối lao động đang
được triển khai mạnh mẽ.
Trong đó, chương trình “Khám phá Phần Lan” (Discover Finland)
vừa ra mắt vào giữa tháng 9/2025 được kỳ vọng sẽ giúp các chuyên gia Việt Nam,
đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ.
Theo bà Lê Vân Anh, Giám đốc Nhân tài tại Work in Finland, về
nhu cầu nhân lực, hiện quốc gia này cần nhiều nhóm lao động khác nhau. Đối tượng
trọng tâm của các chương trình là các doanh nhân khởi nghiệp, chuyên gia lành
nghề, chuyên gia cao cấp và nhà nghiên cứu. Ngoài ra, Phần Lan cũng đã ký kết
thỏa thuận tiếp nhận lao động phổ thông để làm việc trong các nhà máy, xí nghiệp
và nông trại.
Work in Finland là một đơn vị thuộc Business
Finland (tổ chức của chính phủ Phần Lan chuyên về tài trợ đổi mới sáng tạo và
xúc tiến thương mại, du lịch, đầu tư), đã chính thức công bố ra mắt Dự án
"Khám phá Phần Lan" (Discover Finland) tại Việt Nam vào ngày 19/9 vừa
qua. Đây là một sáng kiến được đồng tài trợ bởi Liên minh châu Âu (EU), được
thiết kế nhằm hỗ trợ các chuyên gia công nghệ Việt Nam giàu kinh nghiệm tìm hiểu
và định hướng hành trình sự nghiệp tại Phần Lan.
Tuy nhiên, rào cản đầu tiên mà lao động Việt Nam phải đối mặt
trong môi trường quốc tế là về ngôn ngữ, bên cạnh đó sự khác biệt về văn hóa và môi
trường làm việc cũng đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng.
Trong bối cảnh chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, nguồn nhân lực
Việt Nam được đánh giá có tiềm năng lớn. Dù vậy, vẫn có những lo ngại liên quan
đến vấn đề “chảy máu chất xám”.
Nhận định về vấn đề này, bà Vân Anh cho rằng nhìn về dài hạn,
việc lao động Việt Nam làm việc và học hỏi tại Phần Lan sẽ mở ra cơ hội kết nối
kinh doanh và sau đó có thể đóng góp ngược trở lại cho Việt Nam thông qua các dự
án hợp tác hoặc chuyển giao kinh nghiệm.
“Việc tham gia vào thị trường lao động quốc tế là cơ hội để nhân lực Việt nâng cao kỹ năng, gia tăng năng lực cạnh tranh và mở rộng triển vọng nghề nghiệp trên phạm vi toàn cầu. Đồng thời, quá trình hợp tác thúc đẩy đào tạo, chuyển giao lao động cũng mang lại giá trị thông qua trao đổi văn hóa và hợp tác kinh doanh”, bà Vân Anh nhận định.
Đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp, bà Vân Anh chia sẻ thêm Phần Lan được đánh giá
là một trong những hệ sinh thái năng động, cung cấp sự hỗ trợ toàn diện từ kết
nối thị trường, tư vấn pháp lý đến gọi vốn, tạo điều kiện cho các nhà sáng lập
phát triển ý tưởng trong môi trường quốc tế.
Chia sẻ thêm về nhu cầu nhân lực tại quốc gia Bắc Âu này, bà
Sezin Ata Diler, Chuyên gia Dự án của Discover Finland, cho biết Phần Lan nổi bật ở nhiều ngành công nghệ cao. Ngoài thế mạnh về công nghệ thông tin
và trí tuệ nhân tạo (AI), quốc gia này còn đi đầu trong các lĩnh vực công nghệ sâu, sản
xuất, khai khoáng, hàng hải, kinh tế tuần hoàn, công nghệ lượng tử, bán dẫn và
cả thiết kế trò chơi điện tử. Đồng thời, thường xuyên nằm trong top 10
thế giới về đổi mới sáng tạo và được xem là quốc gia số hóa hàng đầu châu Âu.
“Trong khi đó, Việt Nam nổi lên như quốc gia giàu tiềm năng với
lực lượng lao động trẻ, năng động, kỹ năng ngày càng được cải thiện và khả năng
thích ứng nhanh với công nghệ thông tin, AI và kinh tế tuần hoàn.
Qua đó, không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn với môi trường quốc tế”, bà Sezin
nhận định.