14:31 03/02/2023

Vụ Tân Việt Phát: Doanh nghiệp không thông đồng, vì sao cán bộ làm sai?

Đỗ Mến

Viện KSND Tối cao vừa hoàn tất cáo trạng truy tố 12 bị can trong vụ án sai phạm liên quan đến việc giao 3 lô đất nhưng áp giá năm 2013 vào năm 2017 gây thiệt hại cho nhà nước hơn 45 tỷ đồng...

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

Trong đó, ông Nguyễn Ngọc Hai – SN 1962, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận, Lương Văn Hải – SN 1960, cựu Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh bị truy tố về hành vi "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Cùng tội danh trên, các bị can Hồ Lâm (SN 1960); Lê Nguyễn Thanh Danh – SN 1980, nguyên Giám đốc và Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh);

Ngô Hiếu Toàn – SN 1977, nguyên Phó Giám đốc Sở Tài chính), Đặng Hoài Nhân (SN 1965), Nguyễn Thị Thu Phong – SN 1962, nguyên Giám đốc và Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất; Nguyễn Thanh Cho (SN 1973, Lê Nam Hưng (SN 1980), Phạm Duy Cường (SN 1974), Lê Anh Huy – (SN 1977) nguyên Giám đốc, Phó Giám đốc và cán bộ Chi cục Quản lý đất đai tỉnh Bình Thuận.

Bị can Nguyễn Văn Phong – SN 1967, cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh bị truy tố về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

ÁP GIÁ ĐẤT “LỆCH PHA”, NHÀ NƯỚC THIỆT HẠI HƠN 45 TỶ ĐỒNG

Theo cáo trạng, ông Nguyễn Ngọc Hai với vai trò là Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận, chịu trách nhiệm quản lý Nhà nước về đất đai trên địa bàn tỉnh. 

Năm 2013, UBND tỉnh Bình Thuận cho chủ trương bán đấu giá 3 lô đất, tổng diện tích hơn 9 ha thuộc quỹ đất 2 bên đường ĐT.706B phường Phú Hài, TP Phan Thiết với giá khởi điểm hơn 111 tỷ đồng (1,2 triệu đồng/m2) để xây dựng nhà ở thương mại. Tuy nhiên sau thông báo 6 lần vẫn không có đơn vị, cá nhân nào tham gia mua đấu giá.

Đầu năm 2016, giá đất ở Bình Thuận trong đó có 3 lô đất trên liên tục biến động tăng. Ngày 26/7/2016, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Ngọc Hai ban hành quyết định điều chỉnh giá đất của Bình Thuận, trong đó có khu vực 3 lô đất trên là 1,6 triệu đồng/m2.

Tuy nhiên, năm 2017, 3 lô đất này được giao cho Công ty Tân Việt Phát song vẫn áp dụng giá được phê duyệt từ năm 2013.

Cáo trạng xác định, ông Hai biết rõ quy định pháp luật về căn cứ, thời điểm tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất song vẫn ban hành chủ trương giao 3 lô đất với giá từ năm 2013. Sai phạm này gây thiệt hại ngân sách nhà nước.

Các bị can đều biết quy định pháp luật về căn cứ, thời điểm tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất nhưng vẫn thống nhất đề xuất, tham mưu cho UBND tỉnh Bình Thuận về việc giao 3 lô đất trên cho Công ty Tân Việt Phát nhưng không xác định giá đất cụ thể tại thời điểm giao đất.

Cáo trạng cho rằng, trong vụ án, ông Hai là người có trách nhiệm vai trò chính. Những người còn lại cùng tội danh, có vai trò đồng phạm.

Với ông Nguyễn Văn Phong, thời điểm phạm tội là Giám đốc Sở Tài chính, có vai trò là người đứng đầu sở, chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh, chủ tịch UBND tỉnh và trước pháp luật về toàn bộ hoạt động của sở, trong đó có quản lý tài chính về đất đai và xác định giá đất cụ thể.

Song ông Phong đã không thực hiện đầy đủ trách nhiệm được giao, không chỉ đạo các bộ phận chuyên môn kiểm tra, rà soát, đối chiếu lại các quy định của Luật đất đai, Luật giá về việc xác định giá đất cụ thể.

Do vậy, UBND tỉnh Bình Thuận không có biện pháp thu hồi kịp thời, để cho các sở ngành liên quan và Công ty Tân Việt Phát thực hiện việc giao đất, thuê đất gây thiệt hại ngân sách cho Nhà nước hơn 45 tỷ đồng.

Cáo trạng đánh giá, các bị can thành khẩn khai báo. Một số bị can tác động gia đình nộp tiền khắc phục một phần hậu quả vụ án.

DOANH NGHIỆP KHÔNG THÔNG ĐỒNG, VÌ SAO CÁN BỘ LÀM SAI?

Trong vụ án này, quá trình điều tra xác định ông Nguyễn Ngọc Phương, Giám đốc Công ty Tân Việt Phát không có căn cứ để khẳng định có sự cấu kết, thông đồng với các đối tượng liên quan nhằm được giao, cho thuê 3 lô đất trên cho Công ty Tân Việt Phát. Do đó, cơ quan điều tra không đề cập xử lý đối với ông Phương và các cá nhân khác tại doanh nghiệp này.

Về phía các cựu lãnh đạo tỉnh Bình Thuận, ông Nguyễn Ngọc Hai thừa nhận sai phạm trong việc không xác định giá đất tại thời điểm giao đất. Ông Hai khai động cơ, mục đích của việc làm trên là để tạo nguồn thu ngân sách cho địa phương. Bản thân ông Hai không được hưởng lợi từ hành vi sai phạm của mình.

Tương tự, ông Lương Văn Hải thừa nhận không có động cơ vụ lợi cá nhân và do muốn có nguồn thu về cho ngân sách địa phương nên biết sai mà vẫn làm.

Nhóm các bị can thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường, Chi cục Quản lý đất đai và Trung tâm phát triển quỹ đất khai nhận, quá trình tham mưu, đề xuất không căn cứ vào Điều 108 Luật Đất đai. Họ thực hiện hành vi sai phạm là theo ý kiến chỉ đạo của cấp trên.

Về trách nhiệm dân sự, Viện kiểm sát xác định, Công ty Tân Việt Phát được lợi nên có nghĩa vụ hoàn trả số tiền hơn 45 tỷ đồng do hành vi phạm tội của các bị can gây ra.

Với các cá nhân tại Trung tâm phát triển quỹ đất thuộc Sở Tài nguyên và Môi Trường và Phòng Quản lý giá và Công sản thuộc Sở Tài chính tỉnh Bình Thuận có vi phạm trong quá trình tham mưu, đề xuất liên quan đến việc giao đất cho Công ty Tân Việt Phát.

Tuy nhiên, xét tính chất, mức độ của hành vi sai phạm và nguyên nhân vi phạm là do thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên. Những cá nhân này không được hưởng lợi ích vật chất, nên chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự, nhưng cần kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý kỷ luật về Đảng, chính quyền.