08:39 25/10/2022

20 năm chương trình bình ổn thị trường TP.HCM: Quyền lợi của doanh nghiệp và người dân luôn được đảm bảo

Thiên Ân

TP.HCM là địa phương đầu tiên khởi xướng và triển khai liên tục chương trình bình ổn thị trường kể từ năm 2002, đến nay chương trình này được xem là công cụ điều tiết hợp lý, hiệu quả và được nhân rộng ra nhiều địa phương trên cả nước...

Chương trình bình ổn thị trường được khởi xướng tại TP.HCM và được xem là công cụ điều tiết hợp lý, hiệu quả, được nhân rộng ra cả nước.
Chương trình bình ổn thị trường được khởi xướng tại TP.HCM và được xem là công cụ điều tiết hợp lý, hiệu quả, được nhân rộng ra cả nước.

Cho đến thời điểm hiện tại, Chương trình bình ổn thị trường của TP.HCM đã tạo được sức lan tỏa lớn, mang lại lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp, người tiêu dùng tại TP.HCM và đang được nhân rộng và triển khai ở hầu hết các tỉnh, thành trong cả nước. 

CÔNG CỤ ĐIỀU TIẾT HỢP LÝ

Trong suốt hành trình 20 năm từ 2002 – 2022, chương trình với nhiều giải pháp thiết thực góp phần bảo đảm an sinh xã hội, ổn định nguồn cung cũng như giá cả các mặt hàng thiết yếu để phục vụ người dân.

Đặc biệt, từ nguyên tắc cố định giá, đến nay, chương trình thực hiện điều chỉnh giá bán linh hoạt, kịp thời; bảo đảm hợp lý, có khả năng dẫn dắt thị trường, bảo đảm quyền lợi của doanh nghiệp và người tiêu dùng. Hàng hóa tham gia chương trình luôn thấp hơn thị trường từ 5 -10%.

Đến nay, trên toàn địa bàn TP.HCM có 10.983 điểm bán hàng bình ổn thị trường; bao gồm 4.209 điểm bán các mặt hàng lương thực, thực phẩm thiết yếu; 881 điểm bán các mặt hàng phục vụ mùa khai giảng; 1.711 điểm bán sữa và 4.182 điểm bán các mặt hàng dược phẩm.

Tổng doanh thu chương trình bình ổn thị trường giai đoạn 10 năm 2012 - 2022 ước đạt hơn 189.000 tỷ đồng; trong đó, mặt hàng thịt gia súc, thịt gia cầm, thực phẩm chế biến là các nhóm hàng quan trọng, chiếm từ 18 - 33% tổng doanh thu của chương trình.

Tổng sản lượng hàng bình ổn thị trường ngày càng lớn, chiếm lĩnh thị phần cao tại Thành phố, đủ sức điều tiết thị trường cũng như sẵn sàng can thiệp, bổ sung nguồn cung khi có hiện tượng khan hàng, sốt giá.

Cụ thể, chương trình bình ổn năm 2022, lượng hàng trứng gia cầm bình ổn chiếm 79% thị phần; thịt gia cầm chiếm 33,8%; dầu ăn chiếm 28,2%; đường chiếm 21,3%; thịt gia súc chiếm 18,6%... Tổng doanh thu của chương trình năm 2022 ước đạt gần 22.400 tỷ đồng.

Tổng doanh thu của chương trình năm 2022 ước đạt gần 22.400 tỷ đồng.
Tổng doanh thu của chương trình năm 2022 ước đạt gần 22.400 tỷ đồng.

Chia sẻ tại hội thảo “Thực tiễn 20 năm và giải pháp nâng cao hiệu quả chương trình bình ổn thị trường trên địa bàn TP.HCM” mới đây, ông Nguyễn Anh Đức, Tổng giám đốc Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại TP.HCM (Saigon Coop) cho biết trong thời gian tham gia thực hiện nhiệm vụ bình ổn thị trường, tổng lượng hàng bình ổn của Saigon Coop bình quân đạt 10.000 tấn/năm, trong đó, các mặt hàng bình ổn thiết yếu chiếm 70 - 80%.

So với năm đầu tiên tham gia chương trình, đến nay sản lượng hàng bình ổn của Saigon Coop đã tăng gấp 8 lần; tỷ lệ hàng Việt Nam tăng từ 80% lên trên 90% trong cơ cấu hàng hóa. Số lượng điểm bán bình ổn cũng được mở rộng đến nhiều tỉnh thành khác, tăng từ 17 điểm bán ban đầu lên hơn 600 điểm bán trên cả nước.

Đại diện Công ty cổ phần Việt Nam Kỹ nghệ Súc sản (VISSAN) nhận định rằng chương trình bình ổn thị trường của TP.HCM đã khẳng định là một trong những công cụ điều tiết thị trường hữu hiệu thông qua cân đối cung cầu, gia tăng hiệu quả lưu thông hàng hóa, xây dựng môi trường cạnh tranh lành mạnh, góp phần kiềm chế lạm phát không chỉ cho TP.HCM mà còn cho cả nước. 

Ông Nguyễn Đăng Phú, Phó tổng giám đốc VISSAN chia sẻ, chương trình bình ổn thị trường đã giúp tạo cầu nối giữa nhà sản xuất - nhà phân phối - người tiêu dùng. Sự liên kết này giúp người tiêu dùng có cơ hội tiếp cận hàng hóa với giá cả hợp lý, chất lượng bảo đảm. Đồng thời cũng tạo điều kiện cho sản xuất, đầu ra ổn định, bảo đảm lợi ích cho người sản xuất; từ đó tạo nguồn cung ổn định, bền vững cho thị trường.

CPI THƯỜNG XUYÊN Ở MỨC THẤP

Đáng lưu ý là năm 2021 là năm TP.HCM chịu tác động nặng nề của đại dịch Covid-19, sản xuất khó khăn, doanh nghiệp đứng trước hàng loạt thách thức, gồm cả phá sản, tạm ngừng sản xuất, kinh doanh, sản xuất không có đầu ra, thiếu nguyên liệu đầu vào cho sản xuất,…

Tuy nhiên, theo bà Lý Kim Chi, Chủ tịch Hội Lương thực – Thực phẩm TP.HCM, trong bối cảnh dịch Covid-19 và thời điểm mặt bằng giá hàng hóa trên thế giới tăng cao, tác động trực tiếp tới giá cả và sức mua trong nước, việc giữ ổn định thị trường nội địa thông qua chương trình bình ổn thị trường có ý nghĩa rất quan trọng và đã phát huy hiệu quả tích cực không chỉ riêng tại TP.HCM mà còn đóng góp lớn đến sự ổn định, cân đối cung cầu hàng hóa cả khu vực phía Nam.

Bà Chi cũng thừa nhận, biến động nguyên liệu tăng 15 - 30% vì đứt gãy nguồn cung do dịch bệnh Covid-19, cùng với những khó khăn do giá xăng dầu tăng cao. Thực trạng trên đã khiến nhiều doanh nghiệp tham gia chương trình bình ổn kiến nghị được điều chỉnh giá bán. Dù vậy, giá sản phẩm sau điều chỉnh giá tăng không quá 10%, nhiều nhất là 5 - 7%.

Khởi đầu của chương trình bình ổn thị trường là công tác bình ổn giá phục vụ dịp Tết Nguyên đán Nhâm Ngọ 2002 và các dịp tết sau đó...
Khởi đầu của chương trình bình ổn thị trường là công tác bình ổn giá phục vụ dịp Tết Nguyên đán Nhâm Ngọ 2002 và các dịp tết sau đó...

Về phía chính quyền, bà Phan Thị Thắng, Phó chủ tịch UBND TP.HCM nhấn mạnh rằng chương trình bình ổn thị trường của TP.HCM trong thời gian qua đã triển khai hiệu quả, đồng bộ các nhóm giải pháp, bảo đảm cân đối cung cầu hàng hóa, hình thành các chuỗi cung ứng tối ưu, phát triển đồng bộ hệ thống phân phối.

Cũng theo bà Thắng, chương trình đã giúp kiểm soát hiệu quả thị trường, xử lý, ngăn chặn kịp thời các hiện tượng khan hàng, sốt giá như dịch cúm gia cầm năm 2003, sốt giá gạo năm 2008, sốt giá trứng gia cầm năm 2013, sốt giá đường năm 2014, biến động giá trong giai đoạn dịch Covid-19 các năm 2020 - 2021… “Qua đó góp phần ổn định giá cả, kiềm chế lạm phát. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Thành phố, vì thế thường xuyên ở mức thấp hơn bình quân cả nước”, bà Thắng xác nhận.

 

Chương trình bình ổn thị trường được khởi xướng lần đầu tiên vào dịp Tết Nguyên đán Nhâm Ngọ 2002. UBND TP.HCM giao 45 tỷ đồng cho hai doanh nghiệp mua lương thực, thực phẩm để dự trữ, phục vụ dịp Tết Nhâm Ngọ. 

Năm 2010 là cột mốc đánh dấu chương trình bắt đầu được xã hội hóa, mở rộng quy mô với 13 doanh nghiệp tham gia và chính thức chuyển sang bình ổn thị trường cả năm (không riêng dịp tết). Đến năm 2021, chương trình đã thu hút được 60 doanh nghiệp tham gia, giá trị bình ổn thị trường đạt đến 17.381 tỷ đồng. Đến năm 2022, bên cạnh 69 doanh nghiệp sản xuất, cung ứng hàng hóa còn có thêm 10 tổ chức tín dụng tham gia chương trình.