Theo Ngân hàng UOB, bất chấp những bất ổn đang diễn ra như căng thẳng địa chính trị và nhu cầu toàn cầu chững lại, các nền kinh tế trong khu vực ASEAN vẫn duy trì sự ổn định. Khu vực này sẽ tiếp tục phát triển trong nền kinh tế thế giới với nền tảng vững chắc được thúc đẩy bởi tầng lớp trung lưu đang phát triển nhanh, lực lượng lao động trẻ và năng động, khả năng kết nối ngày càng tăng và đầu tư trực tiếp nước ngoài mạnh mẽ.

Trong bối cảnh đó, theo Nghiên cứu Triển vọng Doanh nghiệp năm 2024 của UOB sau khi khảo sát hơn 4.000 doanh nghiệp (Doanh nghiệp vừa và nhỏ; Doanh nghiệp lớn) tại 7 thị trường trọng điểm trên khắp ASEAN và Trung Quốc, trong đó có 525 doanh nghiệp tại Việt Nam, cho thấy hầu hết các doanh nghiệp ở Việt Nam vẫn lạc quan về môi trường kinh doanh hiện tại.

TRIỂN VỌNG TÍCH CỰC NHƯNG CẦN CẨN TRỌNG

Theo nhận định của các chuyên gia tại UOB, trong khu vực ASEAN, Việt Nam là một điểm sáng với triển vọng tích cực vào năm 2024. Dự báo tăng trưởng của UOB cho Việt Nam trong năm nay là 6,0%, phù hợp với mục tiêu của Chính Phủ là 6-6,5%.

Dù vậy, nghiên cứu của UOB cũng chỉ ra rằng mặc dù tâm lý kinh doanh nhìn chung là tích cực song vẫn có sự sụt giảm về số lượng doanh nghiệp ở Việt Nam đạt mức ​​doanh thu tăng trong năm 2023. Đồng thời lạm phát cao, giá cả hàng hóa bất ổn và sự phục hồi sau suy thoái kinh tế là ba yếu tố vĩ mô hàng đầu tác động đến doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, lạm phát cao cũng khiến chi phí cung ứng của gần 50% doanh nghiệp tại Việt Nam tăng cao trong nửa năm vừa qua, trở thành thách thức hàng đầu trong việc quản lý chuỗi cung ứng bên cạnh những thách thức từ việc mua sắm vật tư, nguyên liệu thô.

Ông Suan Teck Kin, Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu Tập đoàn UOB, cho rằng: "Bên cạnh những thuận lợi, vẫn có những cảnh báo về khả năng nửa cuối năm 2024 có thể sẽ chứng kiến ​​kết quả trầm lắng hơn. Điều này là do nền cơ sở cao trong cùng kỳ năm 2023 dẫn đến sẽ thách thức hơn để duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ trong nửa cuối năm nay".

Ngoài ra, các rủi ro vẫn còn hiện hữu và có thể có tác động đáng kể nếu tình hình xấu đi, bao gồm xung đột giữa Nga và Ukraine cũng như ở Trung Đông giữa Israel và Hamas, có thể làm gián đoạn thị trường thương mại, vận chuyển và năng lượng/hàng hóa toàn cầu.

Để đối phó với những thách thức này, UOB khuyến nghị các doanh nghiệp xây dựng một kế hoạch thận trọng trong đó kết hợp giữa các biện pháp ngắn hạn như giảm chi phí và các biện pháp dài hạn như đa dạng hóa chuỗi cung ứng và tìm kiếm quan hệ đối tác kinh doanh mới để hợp tác trong vòng 1 đến 3 năm tới.

Về triển vọng trong tương lai, các chuyên gia tại UOB nhận định gần 90% doanh nghiệp tại Việt Nam kỳ vọng triển vọng vào năm 2024 sẽ tích cực với hiệu quả kinh doanh được cải thiện.

MỤC TIÊU MỞ RỘNG THỊ TRƯỜNG RA NƯỚC NGOÀI

Báo cáo nghiên cứu của UOB cho thấy gần 90% doanh nghiệp Việt Nam bày tỏ sự quan tâm đến việc mở rộng kinh doanh ra nước ngoài. Trong đó ASEAN là thị trường hàng đầu mà các doanh nghiệp nhắm đến để mở rộng kinh doanh trong ba năm tới (tính đến năm 2026).

Trong ASEAN, Thái Lan là quốc gia quan trọng nhất mà các doanh nghiệp Việt Nam muốn đầu tư vào, tiếp theo là Singapore, Malaysia và Indonesia.

Tuy nhiên, các chuyên gia tại UOB cũng nêu rõ việc mở rộng ra nước ngoài là thách thức đối với các doanh nghiệp Việt Nam do một số rào cản chính như thiếu khách hàng tại các thị trường mới, thiếu hỗ trợ về pháp lý, quy định, tuân thủ và thuế, cũng như những khó khăn trong việc tìm kiếm đối tác phù hợp để hợp tác.

Để thành công trong việc mở rộng ra thị trường nước ngoài, theo UOB, các doanh nghiệp ở Việt Nam mong đợi hỗ trợ tài chính như ưu đãi thuế hoặc hoàn thuế (42%), các nguồn tài trợ hoặc trợ cấp dành cho các thị trường mới (40%).

Ngoài ra, UOB cho biết hơn 40% doanh nghiệp Việt Nam đang tìm kiếm các hỗ trợ phi tài chính, như kết nối với các doanh nghiệp lớn là khách hàng tiềm năng mà công ty của họ có thể cung cấp ở thị trường nước ngoài.

Đáng chú ý, khảo sát của UOB cũng cho thấy gần 9 trên 10 doanh nghiệp ở Việt Nam đã áp dụng số hóa ở ít nhất một bộ phận trong doanh nghiệp. Trong đó, khoảng 41% doanh nghiệp đã số hóa trên toàn bộ hoạt động kinh doanh, tỷ lệ này là cao nhất trong khu vực.

Ngoài ra, hơn 80% doanh nghiệp Việt Nam đang có kế hoạch chi nhiều hơn cho hoạt động số hóa vào năm 2024, với hầu hết ngân sách đều tăng 10-25%.

Ông Lim Dyi Chang, Giám đốc Khối Ngân hàng Doanh nghiệp, Ngân hàng UOB Việt Nam, cho biết các doanh nghiệp đang lên kế hoạch để tăng cường áp dụng các giải pháp kỹ thuật số, nâng cấp trang thiết bị hoặc cơ sở vật chất để nâng cao năng suất và đa dạng hóa các kênh bán hàng để thúc đẩy tăng trưởng.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với một số thách thức như vấn đề an ninh mạng, thiếu hụt về kỹ năng kỹ thuật số trong đội ngũ nhân viên, và rủi ro về xâm phạm dữ liệu…

Theo báo cáo của UOB, các doanh nghiệp cho biết muốn có thêm các hỗ trợ như ưu đãi thuế và hoàn thuế, giúp kết nối với các nhà cung cấp giải pháp và công nghệ phù hợp, có các chương trình đào tạo để nâng cao hoặc bổ túc kỹ năng cho nhân viên trong việc áp dụng số hóa.

Ngoài những nội dung trên, báo cáo của UOB cũng đề cập đến tính bền vững được 94% doanh nghiệp được khảo sát tại Việt Nam đánh giá là quan trọng. Tuy nhiên, chỉ 45% đã triển khai các hoạt động bền vững vào năm 2023.

Những trở ngại lớn đối với các hoạt động này bao gồm thiếu cơ sở hạ tầng phù hợp cho năng lượng tái tạo (38%), thiếu các lựa chọn tốt về tài chính bền vững (34%), và lo ngại về tác động tiêu cực đến lợi nhuận (34%).