Các chuyên gia trong ngành nhận định các chính sách của ông Trump về thương mại và thuế quan đã gây chia rẽ, nhưng không phải hoàn toàn đối với các nhà sản xuất ô tô.
Thương mại quốc tế
" />
"Tất cả các OEM (nhà sản xuất thiết bị gốc) đều có cơ sở sản xuất khác nhau. Họ có chuỗi cung ứng khác nhau. Nhưng có một điều là tất cả họ đều là chuỗi cung ứng toàn cầu. Và chắc chắn, tất cả họ đều bị ảnh hưởng hàng tỷ USD đến cơ cấu chi phí và lợi nhuận của mình", Glenn Stevens, giám đốc điều hành của MichAuto, chi nhánh ô tô của Phòng Thương mại Khu vực Detroit.
Trước đó, các công ty và nhóm thương mại đã cùng nhau phản đối mức thuế nhập khẩu mới 25% đối với hàng hóa ô tô, đặc biệt là từ Mexico và Canada.
Bộ ba ông lớn Detroit — Ford, GM và Stellantis — đã vận động thành công Tổng thống vào tháng 3 để hoãn việc đánh thuế đối với các nước láng giềng phía bắc và phía nam của Mỹ. Họ lập luận rằng thuế quan sẽ là thảm họa đối với quy trình sản xuất tích hợp cao của các nhà sản xuất ô tô ở Bắc Mỹ và đã giành được quyền miễn trừ cho các mặt hàng tuân thủ Hiệp định Thương mại Tự do Mỹ-Mexico-Canada mà ông Trump đã ký vào năm 2020.
Những miễn trừ đó vẫn còn một phần hiệu lực, mặc dù các hóa đơn thuế quan đang bắt đầu chồng chất, ngay cả đối với hàng hóa Bắc Mỹ.
Sáu nhóm thương mại lớn - bao gồm các nhà sản xuất ô tô trong và ngoài nước, nhà cung cấp và đại lý - đã cùng nhau đưa ra lời kêu gọi tới các quan chức cấp cao của chính quyền ông Trump xem xét lại thuế quan toàn cầu đối với xe thành phẩm và phụ tùng ô tô. Nỗ lực của họ đã mang lại một khoản hoàn thuế phức tạp, nhưng hầu hết các mức thuế vẫn còn hiệu lực.
Kể từ đó, đã có một số chia rẽ trong hoạt động vận động hành lang về thuế quan, khi Nhà Trắng đã đạt được các thỏa thuận thương mại sơ bộ với các đối tác thương mại châu Âu và châu Á nhưng chưa đạt được với Mexico và Canada.
Hội đồng Chính sách Ô tô Mỹ, đại diện chung cho nhóm Detroit Three, đã lên án thông báo vào tháng 7 về một thỏa thuận thương mại với Nhật Bản, trong đó cam kết giảm thuế suất ô tô đối với quốc gia này xuống còn 15%. Tuy nhiên, AAPC đã không đưa ra tuyên bố về các thỏa thuận sau đó với Liên minh Châu Âu hoặc Hàn Quốc sau khi các thỏa thuận này tỏ ra quá chia rẽ giữa các nhà sản xuất ô tô.
Ford, hãng sản xuất 80% số xe bán ra tại Mỹ, là hãng lên tiếng mạnh mẽ nhất khi chỉ trích bất lợi cạnh tranh do các thỏa thuận thương mại gây ra. Stellantis, có trụ sở chính tại Hà Lan, và GM, công ty nhập khẩu một số mẫu xe phổ biến từ Hàn Quốc, đã có phản ứng khá dè dặt.
"Có sự chia rẽ giữa các OEM khác nhau có cùng xuất xứ quốc gia, và chắc chắn cũng có sự chia rẽ giữa các OEM đến từ một quốc gia khác", ông Stevens thừa nhận. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng vẫn còn sự thống nhất về ưu tiên thương mại hàng đầu của ngành đó là ổn định quan hệ với Mexico và Canada.
"Khả năng có thương mại tự do trong ngành công nghiệp ô tô giữa ba nước chúng ta là rất quan trọng đối với khả năng cạnh tranh toàn cầu của chúng ta", ông Stevens nói.
Ngay cả Toyota, hãng đã nhập khẩu khoảng một phần tư số xe bán ra tại Mỹ từ Nhật Bản vào năm 2024, cũng nhấn mạnh sự cần thiết của sự ổn định trong USMCA sau khi ông Trump hoàn tất thỏa thuận thương mại với quốc gia Thái Bình Dương này vào tuần trước.
"Mặc dù gần 80% số xe Toyota bán tại Mỹ được sản xuất tại Bắc Mỹ, nhưng khuôn khổ này mang lại sự rõ ràng rất cần thiết", công ty cho biết trong một tuyên bố. "Chúng tôi rất phấn khởi trước sự phát triển này và hy vọng sẽ có tiến triển với Canada và Mexico để tiếp tục cung cấp cho khách hàng Mỹ những chiếc xe giá cả phải chăng, phù hợp với nhu cầu của họ”.
Tín dụng xe điện và pin
Về xe điện, ngành công nghiệp ô tô đã thống nhất và không thành công trong cuộc đấu tranh chung để tiết kiệm khoản tín dụng thuế 7.500 USD cho việc mua xe điện mới. Tuy nhiên, đã có sự lo lắng đáng kể về một chính sách ít được biết đến nhằm thúc đẩy điện khí hóa.
Bất đồng gây tranh cãi nhất về những thay đổi chính sách trong năm nay là cuộc tranh chấp liên bang giữa Ford và GM, tập trung vào khoản tín dụng quan trọng thời ông Biden cho sản xuất pin tiên tiến được gọi là 45X. Chương trình này cung cấp các ưu đãi đáng kể cho các nhà sản xuất pin và các ngành công nghiệp thượng nguồn để xây dựng tại Mỹ.
Các công ty đối thủ đã tham gia vào một cuộc chiến vận động hành lang dữ dội về khoản tín dụng này trong quá trình các nghị sĩ Cộng hòa tại Quốc hội thông qua Dự luật Lớn và Đẹp, gói lập pháp khổng lồ của đảng này về cắt giảm thuế và chi tiêu. Politico lần đầu tiên đưa tin về tranh chấp này vào tháng 6, viết rằng nó đã gây ra căng thẳng đáng kể trong Liên minh Ô tô Đổi mới sáng tạo.
Ford Motor Co. đã vận động hành lang mạnh mẽ để duy trì các khoản tín dụng thuế sản xuất pin EV, vốn sẽ bao gồm các cell pin được sản xuất tại nhà máy pin sắp tới của hãng ở miền Nam-Trung Michigan.
Tranh chấp xoay quanh khoản đầu tư 3 tỷ USD của Ford vào miền Nam-Trung Michigan để xây dựng một nhà máy pin mới. Nhà máy ở Marshall đã gây tranh cãi vì Ford đã đồng ý cấp phép công nghệ từ công ty sản xuất pin khổng lồ của Trung Quốc, Contemporary Amperex Technology Co. Ltd., hay CATL, để sản xuất tại cơ sở này.
Trong khi đó, GM có mối quan hệ kinh doanh tại Mỹ với các nhà sản xuất pin Hàn Quốc là LG Energy Solution và Samsung SDI, mặc dù nhà sản xuất ô tô có trụ sở tại Detroit gần đây đã công bố kế hoạch mua pin CATL như một biện pháp tạm thời cho đến khi một nhà máy pin mới ở Tennessee đi vào hoạt động vào năm 2027.
Phiên bản dự luật của Hạ viện Mỹ đã gây nguy hiểm cho nhà máy của Ford - mà công ty cho biết đã hoàn thành hơn một nửa - bằng cách sửa đổi 45X để chặn các khoản thanh toán cho các nhà sản xuất đã đồng ý ký kết các thỏa thuận cấp phép với các nhà sản xuất Trung Quốc. Phiên bản cuối cùng của dự luật tại Thượng viện cuối cùng đã miễn trừ cho Ford bằng cách đưa ra các điều chỉnh khả thi hơn đối với khoản tín dụng 45X.
General Motors chịu trách nhiệm hoàn toàn cho việc thúc đẩy vận động hành lang hạn chế hơn. Các nguồn tin giấu tên cho biết không có nhà sản xuất ô tô nào khác tham gia cuộc chiến của GM nhằm ngăn chặn trợ cấp cho các dự án có thỏa thuận cấp phép tại Trung Quốc, và việc vận động hành lang của họ đồng nghĩa với việc làm suy yếu Ford.
Một nguồn tin mô tả tình hình là "kịch tính" và "như tàu lượn siêu tốc" không hề thuyên giảm trong suốt các cuộc đàm phán kéo dài hàng tháng trời về dự luật tại Quốc hội. Các nguồn tin cho biết, yêu cầu cấp phép dễ dãi hơn đã không được đưa vào dự luật cho đến khoảng hai tuần trước khi dự luật được thông qua chính thức.
"Đừng ngạc nhiên, vì đây chính là bản chất của ngành kinh doanh ô tô, đặc biệt là giữa Ford và GM", một lãnh đạo ngành nói. "Họ đang cố gắng tiêu diệt lẫn nhau”.
Ngành phân bón trước áp lực xuất khẩu và chuyển đổi sản xuất xanh
Áp lực xuất khẩu lớn nhất khi nguồn cung các loại phân bón như đạm urê, supe lân đang dư thừa so với nhu cầu tiêu thụ trong nước. Cùng với đó là áp lực phải sản xuất xanh, giảm phát thải khí nhà kính, nhiều doanh nghiệp ngành phân bón đã và đang chuyển đổi theo hướng tạo ra nhiều sản phẩm phân bón mới, bổ sung các chất đa, vi lượng hữu ích giúp nâng cao hiệu quả của phân bón...
Đón đọc Ấn phẩm đặc biệt của Tạp chí Kinh tế Việt Nam mừng Xuân Giáp Thìn 2024
Từ ngày 22-01-2024, Ấn phẩm đặc biệt Xuân Giáp Thìn 2024 của Tạp chí Kinh tế Việt Nam sẽ ra mắt bạn đọc với chủ đề "Vững tin hội nhập - Vững tâm tự cường"…
Việt Nam có một thị trường xe điện đầy tiềm năng
Đầu tư vào xe điện sẽ “ngốn” một nguồn tiền khổng lồ song với sự phát triển của công nghệ pin, xe điện sẽ là thị trường triển vọng và tiềm năng...
Tỷ phú Elon Musk đối mặt vụ kiện mới sau khi thâu tóm Twitter
Việc tiếp quản Twitter sau thương vụ trị giá 44 tỷ USD của Elon Musk đã khiến tỷ phú công nghệ này dính vào một vụ kiện mới khi một nhà đầu tư cho rằng gói kinh phí trả 56 tỷ USD của CEO từ Tesla Inc là một sự “lãng phí tiền bạc” bởi có thể ông không đảm bảo phục vụ được toàn thời gian theo hợp đồng.
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: