Nhân dịp kỷ niệm 30 năm Ngày Việt Nam và Nga ký kết Hiệp ước về các nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Liên bang Nga, kỷ niệm 300 năm thành lập Viện Hàn lâm khoa học Nga, hướng tới kỷ niệm 50 năm ngày truyền thống Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội (1974-2024), vào ngày 12/4, Trường Đại học Kinh tế (UEB) -  Đại học Quốc gia Hà Nội (VNU) phối hợp với Viện Kinh tế, Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga, Liên hiệp các tổ chức Hữu nghị Việt Nam tổ chức "Diễn đàn hợp tác kinh tế ASEAN và các nền kinh tế mới nổi với Liên bang Nga trong bối cảnh mới: Vấn đề và triển vọng". 

Sự kiện có sự tham dự của Đại sứ quán Liên bang Nga tại Việt Nam, Trung tâm khoa học và văn hóa Nga, Đại học kinh tế Nga, các bộ, ban, ngành của Việt Nam, các tổ chức phát triển, viện nghiên cứu, các hiệp hội, các nhà khoa học trong và ngoài nước, đại diện trường Trường Đại học Kinh tế - Đại Học Quốc Gia Hà Nội, Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy và các cơ quan, thông tin báo chí khác...

THÚC ĐẨY HỢP TÁC GIỮA ASEAN VÀ LIÊN BANG NGA

Phát biểu tại diễn đàn, PGS.TS. Nguyễn Trúc Lê, Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, chia sẻ rằng chủ đề của Diễn đàn hướng sự tập trung vào các vấn đề tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững trong khu vực ASEAN, các nền kinh tế mới nổi nói chung và Việt Nam trong quan hệ kinh tế thương mại với Liên bang Nga, đặc biệt tập trung vào các chủ đề hợp tác trong lĩnh vực kinh tế số, du lịch, thương mại hàng hóa và dịch vụ, hợp tác năng lượng, tài chính, phát triển thành phố thông minh, bền vững.

Năm 2021, thương mại giữa ASEAN và Nga đạt khoảng 20 tỉ USD. Trong đó, xuất khẩu của ASEAN sang Nga là 12,6 tỉ USD với lĩnh vực dẫn đầu là máy móc và thiết bị điện tử. Trước đó, chỉ trong vòng 5 năm, từ năm 2016-2021, kim ngạch thương mại song phương Việt Nam-Liên bang Nga đã tăng gấp đôi về trị giá, đạt 5,5 tỷ USD vào năm 2021, tương ứng tăng trưởng bình quân 15%/năm.

“Sự kiện Diễn đàn ngày hôm nay một lần nữa thể hiện dòng chảy kết nối giữa phương Đông và Liên bang Nga, đóng góp một phần quan trọng trong công cuộc củng cố mối quan hệ bền chặt, thân tình giữa hai quốc gia, dân tộc Việt Nam – Liên bang Nga", ông Trúc Lê nhấn mạnh.

Cũng tại diễn đàn, bà Bakeeva Ekaterina, Tham tán công sứ, Đại sứ quán Liên bang Nga tại Việt Nam, cũng chia sẻ rằng một trong những đặc điểm của sự tiến hóa hiện nay là sự chuyển dịch trọng tâm chính trị thế giới và quan trọng là nền kinh tế sang khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Tất cả các bên chơi lớn nhất đang nỗ lực mở rộng sự tương tác của họ với khu vực châu Á - Thái Bình Dương và cốt lõi của nó là ASEAN.

“Ngoài ra, Liên bang Nga mong muốn nhận được sự hỗ trợ lớn hơn từ phía các Hiệp hội trên các nền tảng quốc tế, nơi các nỗ lực cô lập Liên bang Nga vẫn không ngừng nghỉ, giải quyết kịp thời hơn các vấn đề có khúc mắc trong chương trình nghị sự song phương và sự tham gia nhiều hơn của ASEAN vào việc thực hiện các dự án của Nga trong khu vực và trên thế giới nói chung”, bà Ekaterina cho hay.

CƠ HỘI HỢP TÁC GIỮA LIÊN BANG NGA VÀ VIỆT NAM RẤT LỚN

Trong năm 2023, tổng kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Liên bang Nga đạt 3,6 tỷ USD, tăng 2,3% so với năm 2022. Đây được xem là mức tăng rất thấp kể từ khi Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh kinh tế Á - Âu được ký kết. “Tuy nhiên, trong quý 1 năm 2024, thương mại giữa hai nước hồi phục mạnh mẽ với tổng kim ngạch đạt 1,1 tỷ USD, tăng 52% so với cùng kỳ năm 2023”, ông Dương Hoàng Minh, Tham tán thương mại, Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga chia sẻ tại diễn đàn.

Theo AseanStats, tổng kim ngạch thương mại giữa Liên bang Nga và ASEAN năm 2023 đạt 15,9 tỷ USD, tăng 3,5% so với năm 2022. Du lịch ASEAN cũng phục hồi đáng kể khi thu hút 101,9 triệu du khách năm 2023, tăng 136,2% so với năm 2022. Năm 2022, ASEAN đón 43,1 triệu lượt khách du lịch, trong số đó có 620 ngàn lượt khách Nga. Ước khoảng 2 triệu khách Nga đến các nước ASEAN năm 2023. Các điểm đến được du khách Nga lựa chọn nhiều nhất là Thái Lan, Indonesia và Việt Nam.

“Hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Nga đang ngày càng phát triển, mặc dù còn nhiều khó khăn về các khả năng thanh toán, logistics nhưng tiềm năng hợp tác giữa hai nước trong tương lai là rất lớn”, ông Vyacheslav Gennadievic Kalganov, Phó Chủ tịch Ủy ban đối ngoại St. Petersburg bổ sung thêm.

Ngoài ra, 13 diễn giả từ phía Việt Nam và Liên bang Nga cũng đã mang đến 13 tham luận chính đề cập đến các khía cạnh khác nhau xoay quanh các lĩnh vực khác nhau, đề cập đến mối quan hệ hợp tác giữa ASEAN, các nền kinh tế mới nổi với Liên bang Nga trong bối cảnh mới, trong đó tập trung phân tích hợp tác đầu tư Nga-Việt qua các dữ liệu về kinh tế, thương mại, đầu tư, việc điều chỉnh chính sách của Nga trong bối cảnh mới, các vấn đề và triển vọng hợp tác trong lĩnh vực tài chính giữa Liên bang Nga và các nước ASEAN. 

Đặc biệt, nhiều bài tham luận đã đi sâu vào việc khám phá những thành tựu và tiềm năng hợp tác giữa Liên bang Nga và Việt Nam trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, sự phát triển của quan hệ Nga và ASEAN trong lĩnh vực chính trị và kinh tế, cũng như triển vọng của nhóm các nền kinh tế mới nổi là một tổ chức quốc tế bao gồm các nước thành viên như: Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi, Ai Cập, Ethiopia, Iran, Ả Rập Xê Út và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (BRICS). Bên cạnh đó, một số tham luận chia sẻ những kinh nghiệm quý báu với Chính phủ Việt Nam trong việc hoạch định chính sách kinh tế, hợp tác năng lượng, giao thông, nông nghiệp giữa ASEAN, các nền kinh tế mới nổi với Liên bang Nga trong bối cảnh mới, nhằm đảm an ninh năng lượng và an ninh lương thực của các nước ASEAN trong bối cảnh các hành lang giao thông mới và các sáng kiến về kinh tế-xã hội trong nhóm nền kinh tế BRICS…