Bộ Tài chính vừa phát đi bản thông cáo báo chí trong đó tiếp tục khẳng định việc truy thu thuế đối với các loại xe Kia Morning và Daewoo Matiz nhập khẩu được khai là xe tải van là đúng quy định phát luật.

Bản thông cáo này được phát đi sau khi các doanh nghiệp tham gia nhập khẩu các loại xe trên liên tiếp gửi đơn kêu oan đến các cơ quan chức năng và báo chí.

Theo Bộ Tài chính, trong thời gian qua, những thông tin liên quan đến sự việc truy thu thuế đối với 550 xe Daewoo Matiz và Kia Morning được 36 doanh nghiệp nhập khẩu từ năm 2009 chưa được phản ánh trên cơ sở của pháp luật hiện hành trong nhập khẩu, áp mã tính thuế hải quan. Trên thực tế, việc truy thu thuế đối với số xe này là đúng luật và các doanh nghiệp cần phải nắm rõ.

Phân tích về lý do truy thu thuế, Bộ Tài chính cho biết:

Liên quan đến thuế nhập khẩu, để xác định thuế, doanh nghiệp và cơ quan hải quan phải phân loại và áp mã số hàng hoá theo biểu thuế nhập khầu, trên cơ sở mã số sẽ xác định thuế suất thuế nhập khẩu tương ứng. Hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu vào các nước trên thế giới sẽ có một mã số thống nhất ở cấp độ 6 số quy định tại công ước hài hoà và mô tả mã số hàng hoá (công ước HS) áp dụng từ năm 1998 (tại Việt Nam là từ năm 2000).

Ví dụ, mặt hàng ôtô chở người dưới 9 chỗ thuộc nhóm 87.03 ở Việt Nam thì tại Mỹ hay tại 99% các nước trên thế giới đều phân loại mặt hàng này vào nhóm 87.03. Theo quy tắc phân loại tại chú giải HS thì nhóm 87.03 được quy định là “xe ôtô và các loại xe khác có động cơ được thiết kế chủ yếu để chở người, kể cả xe chở người có khoang hành lý riêng và ôtô đua”.

Trong đó, khoản a và b có quy định chi tiết tiêu chí để xác định loại xe đối với các xe trực tiếp liên quan đến sự việc này là có chỗ ngồi cùng với các thiết bị an toàn cho mỗi người hoặc điểm bắt phù hợp để lắp ghế và thiết bị an toàn ở phía sau khu vực người lái xe và phía trước hành khách, các ghế này có thể được gắn cố định, gấp lại, có thể di chuyển từ điểm bắt ghế hoặc tháo lắp được; xe có cửa sổ dọc theo hai bên thân xe.

Liên quan đến thuế tiêu thụ đặc biệt, theo quy định tại điểm d, khoản 1 Điều 2 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt có quy định đối tượng xe ôtô dưới 24 chỗ, kể cả xe ôtô vừa chở người, vừa chở hàng là loại có từ hai hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang chở người và khoang chở hàng.

Đối với những xe ôtô van nhãn hiệu Kia Morning và Daewoo Matiz theo khai báo của doanh nghiệp, Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính) đã nhận được công văn của Cục cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (Bộ Công an) và văn bản của hãng xe Kia (Hàn Quốc) tố giác một số doanh nghiệp nhập khẩu xe ôtô nhãn hiệu Kia Morning loại 5 chỗ ngồi nhưng lại khai báo là xe bán tải để hưởng các mức thuế suất thấp, đề nghị Bộ Tài chính có biện pháp ngăn chặn.

Qua quá trình xác minh, Bộ Tài chính xác định: về hình thức bên ngoài bao gồm toàn bộ khung xe, các góc độ phía trước, phía sau, sườn bên trái, sườn bên phải, kích cỡ lốp xe, kích thước bao, chiều dài cơ sở, vết bánh trước xe, vết bánh sau xe thì ôtô tải van theo khai báo của doanh nghiệp giống hệt xe ôtô chở người 5 chỗ hiệu Kia Morning và Daewoo Matiz.

Những xe này cũng có đủ các tiện nghi phục vụ cho người ngồi trong xe (kể cả ở khoang sau ghế lái) như hệ thống âm thanh của xe gồm 4 loa được lắp tại 4 cánh cửa; trần xe, khu vực cửa phía sau, có vết lõm phù hợp cho việc lắp tay vịn; hông xe, phía trên, có hộp chờ, so sánh với xe chở người cùng nhãn hiệu thì vị trí này phù hợp để lắp dây đai an toàn, và đặc biệt là có sẵn 2 lỗ chờ bắt vít ghế dùng để cố định hàng ghế sau (chỉ xe chở người có hàng ghế sau mới cần có lỗ chờ bắt vít này); các cánh cửa xe đều có cửa sổ, tay quay kính và chốt mở cửa cho người sử dụng từ phía trong.

Căn cứ vào hướng dẫn phân loại hàng hoá và đối chiếu với thực tế mặt hàng xe ôtô nhãn hiệu Kia Morning và Daewoo Matiz mà doanh nghiệp nhập khẩu khai báo là xe ôtô tải Van loại có 1 hàng ghế (2 chỗ ngồi), có vách ngăn với khoang chở hàng nhưng thực tế có các đặc điểm của xe thuộc nhóm 87.03 thì phải được phân loại vào nhóm 87.03 để tính thuế nhập khẩu như xe chở người và không đủ điều kiện để áp dụng tính thuế tiêu thụ đặc biệt ưu đãi như đối với xe ôtô thiết kế vừa chở người, vừa chở hàng.

Như vậy, trường hợp doanh nghiệp nhập khẩu khai báo và nộp các loại thuế cho các loại xe này như đối với xe ôtô thiết kế vừa chở người, vừa chở hàng để được hưởng mức thuế suất thấp là không phù hợp với quy định của pháp luật.

Do đó, Bộ Tài chính đã đề xuất các phương án xử lý về thuế đối với gần 550 xe Kia Morning và Daewoo Matiz nhập khẩu được doanh nghiệp khai là xe tải van. Các đề xuất này cũng đã được Thủ tướng chấp thuận. Hiện tại, Bộ Tài chính đang chỉ đạo các cơ quan liên quan tiến hành kiểm tra, rà soát tình hình cụ thể để xem xét, quyết định việc xử phạt đối với các hành vi khai báo sai, có dấu hiệu gian lận thương mại theo đúng quy định tại Luật Quản lý thuế nhằm đảm bảo ngăn chặn hành vi gian lận, gây thất thoát tiền thuế của Nhà nước.