Từ nay đến hết năm 2008 chỉ còn vài tháng, các ngân hàng phải đạt chuẩn vốn điều lệ 1.000 tỷ đồng. Nếu không đạt chuẩn, họ sẽ bị đe doạ sáp nhập hoặc giải thể.
Ước tính từ nay đến cuối năm, giới ngân hàng phải chạy tìm xấp xỉ 11.000 tỷ đồng tăng vốn điều lệ nhằm đáp ứng quy định
Từ đầu năm đến nay, với việc vài ngân hàng thương mại cổ phần tăng vốn bằng cách chia cổ tức bằng cổ phiếu, bán cho cổ đông chiến lược nước ngoài mua hoặc tăng thêm cổ phần, thì nhà đầu tư đã trút ra hơn 7.000 tỷ đồng bỏ vào cổ phiếu ngân hàng.
Cần hàng chục ngàn tỷ đồng
Dựa trên kế hoạch đợt tăng vốn trong bốn tháng còn lại của các ngân hàng, ước tính ngành buôn tiền này sẽ hút thêm xấp xỉ 11.000 tỷ đồng từ các cổ đông, nhà đầu tư. Trong đó, riêng các ngân hàng vốn dưới 1.000 tỷ đồng sẽ hút khoảng 4.835 tỷ đồng để đạt chuẩn 1.000 tỷ đồng vốn điều lệ. Phần còn lại là kế hoạch tiếp tục tăng vốn lên trong năm của những ngân hàng như ACB, SCB, Eximbank...
Nhiều ngân hàng đang nhấp nhổm đứng ngồi chờ kế hoạch tăng vốn được ngân hàng Nhà nước và Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước thông qua.
Bắc Á vừa được Ngân hàng Nhà nước chấp nhận đề nghị tăng vốn từ nguồn thặng dư vốn điều lệ năm 2006 từ 940 tỷ đồng lên 1.016 tỷ đồng.
Đại Á có nguồn thặng dư vốn là 130 tỷ đồng, đang làm thủ tục phát hành chia cho cổ đông hiện hữu. Kiên Long Bank có kế hoạch chào bán gần 42 triệu cổ phiếu, trong đó 40 triệu dành cho cổ đông hiện hữu và hai triệu cho cán bộ công nhân viên với giá 10.000 đồng/cổ phiếu. Đệ Nhất cũng đã đệ trình và đang chờ Ngân hàng Nhà nước chấp thuận kế hoạch tăng vốn điều lệ.
Cổ đông bó tay?
Ông Hồ Hữu Hạnh, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Tp.HCM cho biết số phận những ngân hàng không tăng vốn kịp thời hạn sẽ được Ngân hàng Nhà nước quyết định, nhưng khả năng có thể tính đến là họ sẽ phải đối mặt với sự sáp nhập hoặc giải thể.
Theo nghị định số 141/2006/NĐ-CP về danh mục mức vốn pháp định của các tổ chức tín dụng, đối với ngân hàng thương mại cổ phần, mức vốn pháp định áp dụng cho đến cuối năm 2008 là 1.000 tỷ đồng và áp dụng cho đến cuối năm 2010 là 3.000 tỷ đồng.
Vì vậy, hiện không chỉ các ngân hàng vốn dưới 1.000 tỷ gấp rút tăng vốn, mà những ngân hàng chưa đạt 3.000 tỷ đồng cũng đang lo tăng vốn dần dần.
Tuy nhiên, khác với hai năm trước, việc phát hành và huy động hiện không dễ dàng. Lý do lớn nhất là một chỉ đạo của Chính phủ vào tháng 6/2008 nhằm hạn chế đầu tư của các công ty Nhà nước vào thị trường tài chính, đảm bảo rằng bất kỳ khoản đầu tư nào vào thị trường chứng khoán Việt Nam phải không được ảnh hưởng tới sản lượng hoặc doanh số bán hàng của công ty.
Do vậy, các tổng công ty, tập đoàn nhà nước, với tư cách là các cổ đông lớn hoặc chiến lược trong ngân hàng - sẽ phải giới hạn lại khoản đang đầu tư và chuẩn bị đầu tư.
Cụ thể hơn, có một số có khả năng không tăng thêm vốn, như ngân hàng Phát triển nhà Tp.HCM (HDB), sở hữu 57,8% vốn điều lệ là các doanh nghiệp Nhà nước với các cổ đông lớn như quỹ đầu tư và phát triển đô thị Tp.HCM (FIFU), Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn, Tổng công ty Thương mại Sài Gòn (SATRA), BIDV...
Theo đó, một trong các cổ đông lớn không thể mua thêm phần của mình khi HDB tăng vốn từ 1.000 tỷ lên 1.500 tỷ khiến HDB phải xoay xở phát hành vất vả hơn.
Bên cạnh đó, những người mê cổ phiếu ngành ngân hàng đang ngóng chờ đợt phát hành lần đầu 20% cổ phiếu của Ngân hàng Công thương Việt Nam (Vietinbank), với phương án phát hành vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt hôm 23/9, nên có khả năng sẽ hờ hững với việc tăng vốn của các ngân hàng nhỏ.
Ngoài ra, các cổ đông nhỏ lẻ góp vốn thường bán đi một ít cổ phiếu, hoặc lãi từ hoạt động kinh doanh, hoặc đi vay ngân hàng. Nhưng các ngân hàng đang tạm dừng hoặc hạn chế cho vay cũng khiến họ chật vật hơn.
Hồng Sương (SGTT)