Cần bổ sung bao nhiêu I ốt mỗi ngày?

I ốt là một loại vi chất dinh dưỡng quan trọng mà cơ thể cần được cung cấp hàng ngày. Phụ nữ mang thai nếu thiếu I ốt dễ sẩy thai, sinh non, thai chết lưu. Trẻ sơ sinh nếu thiếu I ốt sẽ chậm phát triển trí tuệ, đần độn, tăng nguy cơ bị dị tật bẩm sinh và tử vong. Trẻ nhỏ nếu thiếu I ốt sẽ làm tăng nguy cơ chậm phát triển trí tuệ, chậm phát triển tâm thần, hạn chế sự phát triển chiều cao, cân nặng, và suy dinh dưỡng…

Cơ thể cần bao nhiêu I ốt?

Cơ thể không tự tổng hợp được I ốt mà phải được cung cấp từ bên ngoài qua thực phẩm. Nguồn thực phẩm có I ốt trong tự nhiên không nhiều. I ốt lại dễ hao hụt trong quá trình chế biến thức ăn, bảo quản thực phẩm. Thực phẩm có I ốt cung cấp qua bữa ăn hàng ngày thường không đủ so với nhu cầu. Một số ít thực phẩm có lượng I ốt cao như phô mai (200 mcg /100g), trứng gà (169 mcg/100g), lươn, hải sản (60 mcg/100g), sữa bột tách béo (130 mcg/100g ), sữa bột toàn phần (110 mcg/100g), tảo biển (92 mcg/100g), bắp cải (20 mcg/100g)… Sử dụng muối có bổ sung I ốt sẽ giải quyết được tình trạng thiếu I ốt nhưng không vì thế mà ăn quá nhiều muối, hại thận, hại tim, rất không tốt cho sức khỏe . Theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, mỗi người chỉ nên ăn từ 3 -5 gram muối/1 ngày (khoảng 1 thìa cà phê). Khi sử dụng các gia vị khác giàu natri như nước mắm, nước tương, bột nêm, mắm tôm hoặc các thức ăn mặn như cá khô, tôm khô, dưa muối, cà muối… thì phải giảm bớt lượng muối ăn vào.

Bệnh do thiếu I ốt

I ốt trong thiên nhiên được dự trữ trong nước mưa, nước biển. Những người sống trong vùng cách xa biển sẽ dễ bị thiếu I ốt, từ đó có nguy cơ cao mắc phải bệnh bướu cổ. Tại các vùng này, cơ thể con người chỉ được đáp ứng khoảng 20-80mcg I ốt/ngày, bằng 10-36% so với nhu cầu trung bình. Theo các nhà khoa học, những người sống trong vùng thiếu I ốt, chỉ số thông minh sẽ bị giảm từ 10-20 điểm. Hiện nay, nhiều vùng đồng bằng xảy ra hiện tượng thiếu I ốt. Đất, nước cùng thiếu I ốt nên rau màu, hoa quả, vật nuôi trồng và phát triển tại các vùng này cũng bị thiếu I ốt. Cơ thể con người cần được đáp ứng cả nhu cầu về lương thực và thực phẩm nên khi ăn các loại thực phẩm này cũng không tránh khỏi tình trạng thiếu I ốt. Ngoài ra, nhiều loại thức ăn có thành phần rất phức tạp, trong đó có thể có chứa những chất cản trở quá trình hấp thu I ốt vào cơ thể. Tác dụng của I ốt thể hiện thông qua quá trình tổng hợp hormone tuyến giáp- loại hormone quan trọng nhất trong cơ thể, làm nhiệm vụ trao đổi chất, giúp cơ thể tồn tại và phát triển. I ốt đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì quá trình trao đổi năng lượng trong cơ thể, cụ thể là nó thực hiện phân giải vật chất, cung cấp các năng lượng cần thiết cho các hoạt động của cơ thể và sản sinh ra nhiệt nhằm duy trì nhiệt độ cơ thể. Nếu thiếu iốt sẽ làm cho lược hormone tuyến giáp tiết ra bị giảm, từ đó làm tổn thương các hoạt động cơ bản giúp duy trì sự sống cho cơ thể, đồng thời thiếu iốt cũng làm suy giảm các chức năng của cơ thể.

Hormone tuyến giáp có tác dụng khống chế quá trình phát triển cơ, xương, giới tính, chiều cao của con người ở giai đoạn phát triển. Do đó, nếu thiếu hụt hormone này, cơ thể sẽ phát triển không bình thường. Ngoài ra, thiếu hụt hormone tuyến giáp còn ảnh hưởng tới quá trình phát triển trí não, về lâu dài nó cản trở sự phát triển trí tuệ.

Dự phòng và điều trị

Để đảm bảo sức khỏe không rơi vào tình trạng thiếu I ốt, các bác sĩ khuyến cáo giải pháp đơn giản và kinh tế đó là sử dụng muối I ốt hàng ngày. Các nhà sản xuất thường cho thêm 25g muối kali I ốt đưa vào 1 tấn muối ăn để tạo thành muối I ốt và đóng gói bán ra thị trường. Hàm lượng I ốt trong muối chỉ chiếm một phần nhỏ, lại không màu, không mùi, không gây phản ứng hóa học nên có thể dùng muối I ốt nêm vào các món ăn thay cho muối bình thường. Mỗi ngày chỉ cần dùng khoảng một thìa cà phê muối I ốt là đảm bảo cung cấp đủ lượng I ốt cần thiết cho cơ thể. Nên đựng muối I ốt trong lọ có nắp đậy kín hoặc buộc chặt trong túi nilon, để ở nơi thoáng mát, tránh gần bếp lửa hoặc nơi có ánh nắng chiếu vào. Vì I ốt là chất dễ bay hơi nên không được rang trên lửa nóng. Bên cạnh đó, để phòng tránh hiện tượng thiếu I ốt, có thể dùng thuốc chống bướu cổ cho trẻ em và phụ nữ có thai theo chỉ định của các bác sĩ. Một phương pháp cung cấp I ốt khác đó là bổ sung từ thức ăn chứa hàm lượng I ốt cao như cá biển. Chẳng hạn trong 1kg cá thu có chứa tới 1,7-6,2 miligam I ốt, ngoài ra loại cá này cũng chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể như protein, acid béo không no, canxi, phospho, kẽm… Tuy nhiên, bổ sung quá nhiều I ốt cũng nguy hiểm không kém. Sử dụng quá nhiều I ốt có thể gây ngộ độc với các biểu hiện là cháy miệng, cổ họng, dạ dày, gây nôn ói, tiêu chảy, hôn mê và ảnh hưởng đến tính mạng.

Lưu ý khi dùng muối I ốt

- Giữ muối I ốt nơi khô ráo, tránh ánh sáng mặt trời, dùng xong buộc kín miệng túi hoặc để muối trong lọ đậy nắp kín để tránh I ốt bị bay hơi. - Không rang muối I ốt. - Khi ướp thức ăn, bỏ một ít muối I ốt trước, sau khi nấu chín thì bỏ thêm cho vừa đủ. - Nên cho muối I ốt vào thức ăn sau khi đã nấu chín.