Chuyển đổi số đã trở thành dòng chảy chủ đạo trong phát triển đất nước

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại Chương trình chào mừng Ngày Chuyển đổi số Quốc gia năm 2025 với chủ đề: “Chuyển đổi số: Nhanh hơn - Hiệu quả hơn - Gần dân hơn” do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức ngày 21/10. 

Tham dự chương trình có Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng cùng đại diện các cơ quan Đảng, Quốc hội, Chính phủ, lãnh đạo các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương, các doanh nghiệp công nghệ tiêu biểu, trường đại học, các tổ chức, cá nhân có thành tích trong chuyển đổi số … 

Phát biểu tại sự kiện, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cho biết thế giới đang bước vào một giai đoạn chuyển đổi sâu sắc với những bước tiến "vũ bão" của AI, dữ liệu lớn, IoT, công nghệ sinh học, năng lượng mới, và đặc biệt là xu hướng "kép": chuyển đổi xanh, chuyển đổi số toàn cầu. Đây là những thách thức to lớn, đồng thời là "cơ hội vàng" để Việt Nam bứt phá bắt kịp, tiến cùng và vươn lên.

Trước bối cảnh đó, Đảng, Nhà nước, Chính phủ đã xác định khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, là yếu tố quan trọng để xác lập mô hình tăng trưởng mới để Việt Nam hiện thực hóa khát vọng phát triển nhanh, bền vững, bao trùm và tự chủ nhằm đạt được 2 mục tiêu 100 năm của đất nước.

Kể từ khi Chính phủ ban hành Chương trình Chuyển đổi số quốc gia vào tháng 6/2020, hành trình thúc đẩy và lan tỏa những thành tựu phát triển của công cuộc chuyển đổi số đã trở thành xu thế tất yếu, là dòng chảy chủ đạo trong phát triển đất nước.

Trong giai đoạn 2020-2021, Chính phủ đã tập trung "đặt nền móng" cho công cuộc chuyển đổi số quốc gia. Cụ thể: Ban hành Chương trình Chuyển đổi số quốc gia, "vừa chống dịch, vừa phát triển số", xác định chuyển đổi số là động lực đột phá của tăng trưởng và đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh công tác hoàn thiện thể chế, tạo hành lang pháp lý thúc đẩy hoạt động chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực của nền kinh tế; triển khai đồng bộ các nền tảng số cốt lõi, tập trung đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng viễn thông, các trung tâm dữ liệu; bước đầu tích hợp toàn trình các dịch vụ công trực tuyến.

Phát huy nền tảng đó, trong giai đoạn từ năm 2022 đến nay, nước ta đã "tăng tốc phát triển", đưa chuyển đổi số từng bước đi vào đời sống.

Bên cạnh đó, Chính phủ đã đẩy mạnh triển khai Đề án 06 về phát triển dữ liệu dân cư và định danh điện tử, chuyển đổi số thực sự lan tỏa đến từng người dân. Các dịch vụ công thiết yếu, như đăng ký cư trú, cấp căn cước, khai sinh, bảo hiểm, y tế, giáo dục đều được số hóa, giúp người dân "sinh sống, làm việc và học tập" trên môi trường số.

Hạ tầng số quốc gia được củng cố; kinh tế số đạt gần 20% GDP, Việt Nam vươn lên nhóm 50 quốc gia dẫn đầu thế giới về chính phủ điện tử.

Vai trò chiến lược của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tiếp tục được xác định nhất quán và phát triển thành một hệ thống chủ trương, định hướng, mục tiêu và giải pháp bao trùm, toàn diện và dài hạn tại Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị.

Theo Phó Thủ tướng, mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu nhất định, chúng ta cũng cần nhìn nhận thẳng thắn rằng, chặng đường phía trước vẫn còn không ít khó khăn, thách thức. Nhiều cơ chế, chính sách chưa đồng bộ, chưa tiệm cận các chuẩn mực quốc tế và bắt kịp với sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ.

Hạ tầng và dữ liệu số vẫn còn phân tán, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan còn hạn chế. Vẫn còn tình trạng thiếu hụt nhân lực số, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao. Nhiều địa phương, doanh nghiệp nhỏ chưa thực sự tiếp cận được lợi ích của chuyển đổi số. Ở một số nơi, cách làm còn hình thức, phong trào, hiệu quả chưa đến với người dân.

Cho rằng những điểm nghẽn đó nếu không được tháo gỡ kịp thời sẽ kìm hãm sự phát triển, làm chậm nhịp tiến của công cuộc chuyển đổi số quốc gia, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, đã đến lúc chúng ta phải chuyển từ "tư duy" sang "hành động", từ "số hóa" sang "tạo giá trị số", biến "hành động" thành "kết quả thực chất".

Với tinh thần đó, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, Trung ương và địa phương tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện thể chế; tập trung nguồn lực đầu tư hạ tầng số, trong đó quan tâm cả hạ tầng "cứng" (các trung tâm dữ liệu, hạ tầng viễn thông), và hạ tầng "mềm" (các nền tảng số, Cơ sở dữ liệu quốc gia...); đẩy mạnh phổ cập và sử dụng danh tính số, phấn đấu 100% trong năm 2026 người trưởng thành có danh tính số, tài khoản thanh toán và tài khoản dịch vụ công; chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ số toàn diện, kết hợp đồng bộ với hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia; đổi mới căn bản tư duy tiếp cận về công cuộc chuyển đổi số.

Cùng với đó, cộng đồng doanh nghiệp và người dân tập trung phát triển doanh nghiệp số và kinh tế số thực chất; phát triển các nền tảng số có chủ quyền, ưu tiên tính tự chủ, bảo mật và minh bạch, góp phần bảo vệ chủ quyền chuyển đổi số quốc gia.

Các chủ thể của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong nước (viện, trường, doanh nghiệp, startups, các nhà khoa học...) phải vươn lên, chủ động nắm bắt các "xu hướng mới", trở thành những chiến sĩ tiên phong trong công cuộc phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia.

Ngoài ra, mỗi cán bộ, công chức, mỗi người dân đều phải trở thành một công dân số thực thụ - biết sử dụng, khai thác và tích cực sáng tạo giá trị trên không gian số, tuân thủ pháp luật và các chuẩn mực về đạo đức, văn hóa trong môi trường số.

Phó Thủ tướng tin tưởng rằng, với quyết tâm chính trị cao của cả hệ thống chính trị, cùng khát vọng vươn lên của cộng đồng đổi mới sáng tạo trong nước và sự hỗ trợ, đồng hành của các đối tác, bạn bè quốc tế, Việt Nam sẽ đưa chuyển đổi số thành phong trào lan tỏa trong từng cơ quan, doanh nghiệp, từ trường học đến gia đình, từ thành thị đến nông thôn, để công nghệ thật sự phục vụ con người, đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, độc lập, tự cường và thịnh vượng trong thế kỷ 21.

Theo báo cáo tại chương trình, 80% dịch vụ công hiện đã được xử lý hoàn toàn trên môi trường số. Kinh tế số chiếm gần 20% GDP, một bước tiến vượt bậc so với giai đoạn đầu. Đặc biệt, xã hội số với 100 triệu công dân số đang hình thành rõ nét: người dân sử dụng mã QR, ví điện tử, căn cước công dân gắn chip, các ứng dụng y tế, giáo dục, thanh toán trực tuyến… đã trở nên phổ biến và quen thuộc.