Đề xuất được Bộ Nội vụ đề cập trong hồ sơ dự thảo Nghị định quy định chế độ, chính sách thu hút chuyên gia khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Hồ sơ hiện đang được Bộ Tư pháp thẩm định.

HÌNH THÀNH MẠNG LƯỚI CHUYÊN GIA NGƯỜI VIỆT TRONG VÀ  NGOÀI NƯỚC

Chính sách được Bộ Nội vụ xây dựng trong bối cảnh hiện nay, chưa có quy định riêng về tiêu chí, quy trình tuyển chọn hay cơ chế, chính sách thu hút chuyên gia khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Trong khi, đây là các nhân vật chủ chốt để triển khai các chương trình, đề án lớn về công nghệ, đô thị thông minh, hạ tầng số, an ninh mạng...

Vì thế, dự thảo Nghị định đặt mục tiêu đến năm 2030, thu hút, tuyển chọn và trọng dụng ít nhất 100 chuyên gia để thực hiện các chương trình, dự án đặc biệt quan trọng, chiến lược trọng yếu, sáng kiến đột phá trong lĩnh khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, nhất là các ngành công nghệ mũi nhọn như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, vật liệu mới…

Đồng thời, hình thành mạng lưới chuyên gia người Việt Nam ở trong nước và nước ngoài, có cơ chế hợp tác, kết nối thường xuyên với các cơ quan nhà nước, viện nghiên cứu, doanh nghiệp.

100% chuyên gia được giao nhiệm vụ cụ thể, có sản phẩm đầu ra gắn với các chương trình, nhiệm vụ, dự án khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, kèm theo cơ chế đãi ngộ và đánh giá minh bạch.

Từ năm 2030 trở đi, giữ chân 100 chuyên gia hàng đầu đã có ở giai đoạn 1; phát triển không giới hạn số lượng chuyên gia hàng đầu là người Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, nhất là các ngành công nghệ mũi nhọn (AI, bán dẫn, vật liệu mới…) để tham gia giải quyết các bài toán lớn tầm quốc gia và toàn cầu.

Đồng thời, dẫn dắt quá trình chuyển đổi số toàn diện trong quản trị nhà nước, phát triển kinh tế, xã hội. Cùng với đó, hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia dẫn dắt khu vực, trong đó chuyên gia là trung tâm tri thức, đổi mới và chuyển giao công nghệ.

CHÍNH SÁCH ĐỘT PHÁ VỚI CHUYÊN GIA

Với những thực tế đang đặt ra như vậy, dự thảo Nghị định quy định các chế độ chính sách đột phá, vượt khung đối với chuyên gia.

Về tiền lương, được thoả thuận bảo đảm tương xứng với nhiệm vụ được giao, trên cơ sở tham khảo mức lương đã hưởng của chuyên gia và mức tiền lương trung bình trên thị trường lao động trong nước và quốc tế.

Tiền thưởng hàng năm do cơ quan, tổ chức, đơn vị được giao chủ trì thực hiện chương trình, nhiệm vụ, dự án quyết định căn cứ đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao, và tối đa 4 tháng tiền lương theo hợp đồng.

Thưởng tối thiểu 30% lợi nhuận thu được từ việc cho thuê, bán, chuyển nhượng, chuyển giao quyền sử dụng, tự khai thác, sử dụng kết quả nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Mức thưởng tối thiểu 30% giá trị của kết quả nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được xác định khi góp vốn, hợp tác, liên doanh, liên kết, kinh doanh dịch vụ hoặc thành lập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về phân chia lợi nhuận từ thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo của chuyên gia và thỏa thuận tại hợp đồng lao động.

Chuyên gia cũng được hỗ trợ ban đầu 1 tháng lương theo hợp đồng để ổn định chỗ ở, di chuyển, mua sắm thiết yếu. Đặc biệt, Bộ Nội vụ đề xuất nhóm này được miễn thuế thu nhập cá nhân theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân đối với tiền lương, tiền thưởng, thu nhập theo hợp đồng lao động.

Họ cũng sẽ được hưởng chính sách ưu đãi về xuất cảnh, nhập cảnh; được cấp thị thực nhiều lần hoặc thẻ tạm trú tương ứng với thời gian thực hiện chương trình, nhiệm vụ.

Các chính sách khác là được hỗ trợ tiền thuê nhà, phương tiện đi lại, hoặc cung cấp căn hộ tiêu chuẩn, phương tiện đi lại trong thời gian làm chuyên gia. Đồng thời, được chi trả kinh phí đi nghiên cứu, trao đổi khoa học ở nước ngoài khi được cơ quan, tổ chức, đơn vị được giao chủ trì thực hiện chương trình, nhiệm vụ, dự án cử.

Về chăm sóc y tế, nghỉ dưỡng và nghỉ phép trong năm, chuyên gia được cung cấp gói chăm sóc sức khỏe tự nguyện không quá 1% tiền lương một năm theo hợp đồng lao động. Hàng năm, được hưởng 7 ngày nghỉ dưỡng trong nước và được hỗ trợ kinh phí (tối đa 1 tháng lương theo hợp đồng lao động) cho bản thân cùng thành viên gia đình.

Họ cũng được nghỉ phép theo quy định của pháp luật, được chi trả kinh phí vé máy bay khứ hồi 1 lần/năm cho chuyên gia cùng thành viên gia đình về nước.

Bên cạnh đó, chuyên gia là người nước ngoài sau khi kết thúc nhiệm vụ sẽ được ưu tiên nhập quốc tịch Việt Nam nếu có nguyện vọng. Chuyên gia là người Việt Nam ở nước ngoài có nguyện vọng thì được xem xét tiếp nhận vào làm công chức, viên chức không qua thi tuyển, nếu đáp ứng điều kiện theo quy định của pháp luật về quốc tịch, pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.

Họ cũng sẽ được xem xét bổ nhiệm chức vụ lãnh đạo, quản lý không cần đáp ứng điều kiện về thời gian công tác, quy hoạch và các điều kiện khác theo quy định nếu cơ quan, đơn vị có nhu cầu.