Triển lãm thành tựu đất nước kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh 2/9 với chủ đề "80 năm hành trình Độc lập-Tự do-Hạnh phúc" sẽ chính thức diễn ra từ ngày 28/8 đến hết ngày 5/9 tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (Cổ Loa, Đông Anh, Hà Nội). Hiện nay, các gian trưng bày của Bộ Y tế đang được gấp rút hoàn thiện những khâu cuối cùng.

Nội dung xuyên suốt triển lãm với chủ đề: "80 năm Y tế Việt Nam - Vì sức khỏe nhân dân" được chia theo 3 trục chính. Trục 1: Dòng thời gian 80 năm phát triển của ngành Y tế (1945 - 2025); Trục 2: Những thành tựu tiêu biểu của các lĩnh vực; Trục 3: Trưng bày thiết bị y tế hiện đại, sản phẩm số, mô hình 3D.

Điểm thú vị của các gian trưng bày đó là khu trải nghiệm thực tế ảo và sử dụng ứng dụng AI trong chẩn đoán hình ảnh hoàn toàn miễn phí. Người dân có thể mang theo file thông tin chụp CT (Chụp cắt lớp vi tính) của mình, bộ phận kỹ thuật sẽ đưa thông tin vào quét dữ liệu, chỉ cần 1 - 2 phút sẽ chẩn đoán ra tình trạng sức khoẻ với thông số, hình ảnh cụ thể.

Các ứng dụng công nghệ có thể phát hiện khối u và tổn thương phổi chính xác đến 98%, phát hiện sớm ung thư phổi bằng việc phân tích đồng thời ảnh CT, nội soi và mô bệnh học, và công nghệ hỗ trợ chẩn đoán các bệnh tim mạch phức tạp như nhồi máu cơ tim… Ngoài ra, nhiều công nghệ y tế số hiện đại như quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử, đặt lịch khám, tra cứu kết quả xét nghiệm trực tuyến… cũng được trưng bày tại Gian hàng của Bộ Y tế.

Đặc biệt trong số đó, người dân sẽ có cơ hội trải nghiệm kính HoloLens - Công nghệ thực tế tăng cường. Đây là nghiên cứu đề tài cấp nhà nước của Bệnh viện Bạch Mai và là bước tiến quan trọng trong hành trình chuyển đổi số ngành y tế, mang đến giải pháp hỗ trợ bác sĩ tuyến dưới trong chẩn đoán, điều trị.

HoloLens là một trong những thiết bị tiên tiến nhất của công nghệ thực tế ảo tăng cường. Không giống các kính VR truyền thống “đưa người dùng vào thế giới ảo”, HoloLens cho phép kết hợp hình ảnh ảo với môi trường thật ngay trước mắt, tạo nên trải nghiệm sống động và trực quan.

Sử dụng kính Hololens được hỗ trợ bởi công nghệ thực tế tăng cường (UTAS ARRA) phát triển bởi ĐH Tasmania (Australia), nhân viên y tế tại các cùng sâu vùng xa có thể trao đổi dễ dàng từ xa với chuyên gia Bệnh viện Bạch Mai khi đánh giá triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng từ đó cùng đưa ra chẩn đoán và phương pháp điều trị người bệnh.

Các trao đổi, tư vấn, hội chẩn chuyên môn được thực hiện trong không gian ba chiều theo thời gian thực. Nhờ thiết bị nhỏ gọn, bác sĩ tuyến dưới có thể “rảnh tay” thao tác, điều khiển bằng cử chỉ hoặc giọng nói để mở hồ sơ bệnh án điện tử. Điều này giúp quy trình khám chữa bệnh liên tục, hiệu quả, an toàn vô khuẩn, vượt trội hơn nhiều so với mô hình hội chẩn qua màn hình cố định truyền thống.

Công nghệ thực tế tăng cường đã thúc đẩy “Thay vì đưa bệnh nhân đến với chuyên gia, công nghệ sẽ đưa chuyên gia đến với bệnh nhân”. Người dân ở bất kỳ đâu chỉ cần kết nối Internet là có thể được thăm khám bởi các chuyên gia hàng đầu. Đây là giải pháp tiết kiệm chi phí, giảm thời gian chờ đợi, nâng cao chất lượng điều trị. Đồng thời, mỗi ca bệnh có kết nối AR cũng là một buổi “đào tạo thực hành trực tiếp” giúp nâng cao năng lực cho đội ngũ y tế tuyến dưới.

PGS.TS Vũ Văn Giáp, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai phân tích: Mỗi lần bác sĩ tuyến dưới thăm khám ca bệnh có kết nối AR là một lần bác sĩ tuyến trên “cầm tay chỉ việc” ngay tại chỗ, hướng dẫn về triệu chứng, cách chẩn đoán, chỉ định cận lâm sàng, kết luận và phác đồ điều trị. “Thông qua thực hành như vậy, kiến thức và trình độ của bác sĩ y tế cơ sở sẽ được cải thiện rõ rệt”, PGS.TS Vũ Văn Giáp nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, với những ca bệnh nặng nguy kịch đòi hỏi can thiệp chuyên khoa ngay lập tức, hệ thống AR có thể cứu sống người bệnh khi kết nối kịp thời chuyên gia vào hỗ trợ, đặc biệt trong tình huống khẩn cấp mà chuyên gia không thể có mặt tại chỗ.

Việc ứng dụng kính HoloLens và công nghệ thực tế tăng cường khẳng định quyết tâm của ngành y tế trong việc đưa dịch vụ chất lượng cao đến gần hơn với người dân. Đây không chỉ là bước tiến công nghệ, mà còn là câu chuyện nhân văn, giúp người bệnh ở vùng sâu vùng xa được tiếp cận y tế hiện đại, đồng thời giảm gánh nặng cho các bệnh viện tuyến trên.

Trên thế giới, VR giúp tạo môi trường 3D cho bác sĩ hoặc sinh viên y học thực hành phẫu thuật, mổ ảo, thao tác kỹ thuật mà không cần dùng bệnh nhân thật; mô phỏng quy trình điều trị để huấn luyện đội ngũ y tế; hỗ trợ bệnh nhân giảm đau, giảm lo âu (ví dụ đeo kính VR để thư giãn trong quá trình trị liệu).

Trong khi đó AR hiển thị các thông tin, hình ảnh y học (như hình ảnh CT, MRI) chồng lên cơ thể thật, giúp bác sĩ xác định vị trí mô, cơ quan, mạch máu chính xác khi phẫu thuật; hỗ trợ hướng dẫn từ xa (chuyên gia có thể “nhìn” qua camera và chỉ dẫn trực tiếp cho bác sĩ khác khi can thiệp ở những nơi xa); đào tạo sinh viên y khoa bằng cách cho họ nhìn thấy các cấu trúc giải phẫu được chiếu trực tiếp lên cơ thể người thật.

Thông qua các thiết bị như kính thực tế tăng cường (ví dụ Microsoft HoloLens), hình ảnh từ máy quét CT, MRI hoặc PET được dựng thành mô hình 3D rồi chồng lên cơ thể người bệnh theo thời gian thực.

Một báo cáo tại Mỹ cho thấy thị trường AR trong y tế đã thu hút nhiều tên tuổi trong làng công nghệ. Microsoft phát triển HoloLens kết hợp phần mềm HoloAnatomy để phục vụ phẫu thuật và giảng dạy y khoa. Công ty Medivis (Mỹ) cho ra mắt SurgicalAR hỗ trợ bác sĩ phẫu thuật thần kinh dẫn hướng chính xác hơn.

EchoPixel cũng ghi dấu ấn với hệ thống hiển thị 3D nội tạng trong thời gian thực. Magic Leap vốn nổi tiếng trong ngành VR/AR cũng đang hợp tác cùng các bệnh viện để phát triển hình ảnh MRI/CT chiếu thẳng lên bệnh nhân, mở ra triển vọng "mắt thần" cho bác sĩ ngay trên bàn mổ...

Với đà phát triển mạnh mẽ của thực tế tăng cường và trí tuệ nhân tạo, không quá lời khi nói rằng tương lai của ngành y sẽ có thêm "con mắt thứ ba" giúp bác sĩ không chỉ nhìn, mà còn chạm tay vào dữ liệu sống động của chính cơ thể bệnh nhân, ngay trên giường bệnh. Từ đó, thúc đẩy mạnh mẽ sự  phát triển của khám chữa bệnh từ xa.