Cổ phiếu của các hãng đồng hồ xa xỉ Thụy Sĩ – bao gồm Richemont và Swatch – đã biến động mạnh trong phiên giao dịch đầu tuần, phản ánh thách thức ngày càng lớn đối với ngành sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp mức thuế 39% đối với hàng nhập khẩu từ Thụy Sĩ.

Ngành hàng đồng hồ tại Thụy Sĩ, vốn đã xuất khẩu đồng hồ trị giá 26 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương 33 tỷ USD) trong năm 2024, hiện đang chịu áp lực kép từ đồng nội tệ tăng giá và nhu cầu thế giới đi xuống. Xuất khẩu đồng hồ đang trên đà giảm xuống mức thấp nhất kể từ thời điểm đại dịch Covid-19 năm 2020.

“Ảnh hưởng từ mức thuế 39% của Mỹ, nếu được duy trì, có thể sẽ mang tính hủy diệt đối với nhiều thương hiệu tại Thụy Sĩ,” nhà phân tích Jean-Philippe Bertschy từ Vontobel nhận định.

Cổ phiếu của Richemont và Swatch đều giảm khoảng 1% vào lúc 9:06 GMT, sau khi đã phục hồi nhẹ từ mức giảm mạnh đầu phiên – từng mất tới 3,4% và 5% tương ứng.

Ông Jean-Philippe Bertschy cho rằng động thái này vẫn có thể là một phép thử, nhằm hy vọng Thụy Sĩ đạt được một thỏa thuận tốt hơn, bởi mức thuế sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 7/8/2025.

“Thuế quan có thể thay đổi bất kỳ lúc nào bởi tính khó lường của chính quyền ông Trump,” ông Georges Mari, đồng sở hữu công ty đầu tư Rossier, Mari & Associates có trụ sở tại Zurich – đơn vị hiện đang nắm giữ cổ phần của Swatch, nhận định; đồng thời, ông cho biết thêm rằng việc đưa ra bất kỳ dự báo nghiêm túc nào hiện nay là “bất khả thi”.

Theo Liên đoàn Công nghiệp Đồng hồ Thụy Sĩ, Mỹ hiện là thị trường nước ngoài lớn nhất của đồng hồ Thụy Sĩ, chiếm 16,8% tổng kim ngạch xuất khẩu – tương đương khoảng 4,4 tỷ franc.

Theo các nhà phân tích tại Jefferies, mặc dù Richemont thu về 32% doanh thu cả năm 2025 từ mảng đồng hồ, nhưng mức độ phụ thuộc của tập đoàn này vào thị trường Mỹ chỉ chiếm dưới 10% tổng doanh thu. Trong khi đó, Swatch ghi nhận 18% doanh thu năm 2024 đến từ thị trường Mỹ. Giám đốc điều hành của hãng cho biết công ty đã tăng giá bán thêm 5% sau đợt công bố thuế quan đầu tiên vào tháng Tư.

NHU CẦU GIẢM MẠNH

Sau ba năm tăng trưởng kỷ lục nhờ làn sóng tiêu dùng xa xỉ thời kỳ hậu đại dịch, ngành đồng hồ cao cấp Thụy Sĩ đang chứng kiến nhu cầu lao dốc mạnh. Trong báo cáo tháng 6/2025, Liên đoàn Công nghiệp Đồng hồ Thụy Sĩ (FHS) cho biết xuất khẩu đồng hồ trong tháng 5/2025 đạt 2,1 tỷ franc Thụy Sĩ, giảm 9,5% so với cùng kỳ năm trước — bất chấp loạt đợt tăng giá đã được ghi nhận trong 12 tháng qua.

Sản lượng cũng lao dốc mạnh, giảm 13,4% trong tháng, tương đương khoảng 180.000 chiếc đồng hồ. Dù tính theo giá trị, xuất khẩu đồng hồ trong năm nay tăng nhẹ 1,1%, FHS nhận định con số doanh thu thực tế khó có thể tăng tương ứng, khi nhiều nhà bán lẻ báo cáo tồn kho đang ngày càng nhiều. Nguyên nhân là do các thương hiệu tiếp tục gây áp lực buộc hệ thống phân phối cam kết nhập hàng nhiều hơn.

Sự lao dốc chủ yếu đến từ thị trường Mỹ — thị trường lớn nhất của ngành đồng hồ Thụy Sĩ — với giá trị xuất khẩu giảm tới 25,3% trong tháng. Đây là cú sụt giảm đã được dự báo trước, sau khi kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ bất ngờ tăng vọt tới 150% trong tháng 4, do các thương hiệu và nhà bán lẻ gấp rút nhập hàng trước khi mức thuế mới của Tổng thống Trump có hiệu lực.

Tình hình ảm đạm không chỉ diễn ra tại Mỹ. Nhật Bản — một trong những điểm sáng hiếm hoi của ngành đồng hồ Thuỵ Sĩ trong năm qua — cũng chứng kiến mức giảm 10,5% so với cùng kỳ. Xuất khẩu sang Vương quốc Anh giảm 14,5%. Thị trường Trung Quốc và Hong Kong tiếp tục chuỗi suy thoái kéo dài, với giá trị xuất khẩu giảm lần lượt 17,4% và 12,6%. Trong khi đó, Singapore — thị trường lớn thứ sáu của ngành — ghi nhận mức giảm nhẹ hơn, ở mức 3,4%.

Patrick Pruniaux, Chủ tịch kiêm CEO của Girard-Perregaux, cũng chỉ ra bài toán về tính phù hợp với người tiêu dùng. “Nếu chúng ta làm tốt hơn, quy mô ngành này có thể gấp năm lần hiện nay,” ông nhận định. “Sẽ không có lý do gì để khách hàng không mua đồng hồ của chúng ta liên tục. Chúng ta cần quảng bá tốt hơn”.

TƯƠNG LAI BẤT ĐỊNH

Tổ chức FHH — một tổ chức phi lợi nhuận được khoảng 35 thương hiệu đồng hồ tài trợ một phần và hoạt động với ngân sách hằng năm vào khoảng 5 triệu franc Thụy Sĩ — đang kỳ vọng một loạt sáng kiến mới sẽ giúp vực dậy ngành đồng hồ. Tổ chức này được thành lập cách đây 20 năm bởi Franco Cologni, một tên tuổi kỳ cựu trong ngành, với sự hậu thuẫn của Tập đoàn Richemont (chủ sở hữu các thương hiệu đồng hồ như Cartier, IWC và Panerai), Audemars Piguet và Girard-Perregaux.

Pascal Ravessoud, Phó Chủ tịch của FHH, kêu gọi một sự thay đổi trong tư duy: “Các thương hiệu đồng hồ đã quá hướng nội và quá khép kín, bởi vì mọi chuyện trước đây diễn ra quá suôn sẻ,” ông nói. “Mỗi năm đều tăng trưởng hai con số, nhưng giờ thời kỳ đó đã kết thúc, họ buộc phải tái định hình bản thân. Nếu bạn không thay đổi khi không còn thực hiện được chức năng cốt lõi của mình, thì đến một lúc nào đó, bạn sẽ bị đào thải”.

Tuy nhiên, ông Pascal vẫn tỏ ra lạc quan rằng ngành công nghiệp này sẽ vượt qua được những thách thức hiện tại. “Các thương hiệu Thụy Sĩ luôn có sức bật bền bỉ,” ông nói. “Khi cần thiết, họ luôn biết cách xoay chuyển và thích nghi với thực tế mới”.

Tuy nhiên, Cyrille Vigneron, cựu Giám đốc điều hành của Cartier và hiện là Chủ tịch phụ trách văn hóa và hoạt động thiện nguyện của thương hiệu tại Paris, đã đưa ra lời cảnh báo: “Một chiếc đồng hồ giờ đây là một vật phẩm văn hóa mang tính tinh tế, nhưng nếu chúng ta cho rằng mọi thứ là mãi mãi, thì chẳng có gì là mãi mãi cả. Văn hóa phải liên tục được tái tạo, nếu không nó có thể biến mất”.