Thanh tra Chính phủ vừa thông báo Kết luận thanh tra về việc thanh tra trách nhiệm của UBND tỉnh trong quản lý, sử dụng đất đai, đất có nguồn gốc từ các nông, lâm trường; hoạt động khai thác cát, đất, đá, sỏi và quản lý đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Trong đó, đối với việc chấp hành chính sách pháp luật trong quản lý, sử dụng đất đai, đất có nguồn gốc từ các nông, lâm trường được đánh giá vẫn có những hạn chế.

VĂN BẢN BAN HÀNH CHẬM, KHÔNG TOÀN DIỆN

Cụ thể, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản để quản lý nhà nước về lĩnh vực đất đai, nhưng có văn bản ban hành chậm, không toàn diện, có nội dung chưa thực hiện theo quy định của pháp luật đất đai, dẫn đến mất quyền lợi của người sử dụng đất khi bị thu hồi đất, nguy cơ gây thất thu ngân sách Nhà nước khi chuyển mục đích đất trồng lúa sang mục đích phi nông nghiệp… Cụ thể là: chưa quy định mức thu tiền bảo vệ phát triển đất trồng lúa trên địa bàn tỉnh; chậm ban hành quy định việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất mà gây thiệt hại đối với vật nuôi là thủy sản…

Ngoài ra, công tác lập, phê duyệt Kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện còn chậm và vi phạm trình tự, thủ tục; việc xây dựng, ban hành Bảng giá đất giai đoạn 2020-2024, hệ số điều chỉnh giá đất hàng năm, tỷ lệ (%) hàng năm trong giai đoạn 2016-2020 vi phạm về trình tự, chưa sát giá thị trường.

Bên cạnh đó, qua thanh tra, diện tích rừng tự nhiên năm 2017 đã giảm nhiều so với kiểm kê rừng năm 2014 (giảm 12.030,08ha), việc rà soát quy hoạch 3 loại rừng năm 2017 có nhiều sai sót, thiếu chính xác, lỏng lẻo trong quản lý; việc đưa ra, đưa vào quy hoạch 3 loại rừng đối với diện tích 139.625,71ha còn thiếu căn cứ.

Mặt khác, trong quản lý sử dụng đất bàn giao về địa phương, đất công ích còn để xảy ra vi pham: cho thuê đất công ích không thông qua đấu giá (TP. Pleiku, thị xã An Khê, thị xã Ayun Pa); quỹ đất được thu hồi bàn giao về địa phương (Chư Prông, Chư Sê, Kbang, Ia Grai) còn quản lý theo hiện trạng, chưa thực hiện đo đạc, lập hồ sơ địa chính, kiểm tra, rà soát, xây dựng phương án sử dụng đất.

Đồng thời, công tác giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất (đối với các hộ gia đình cá nhân), cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại khu vực đô thị vẫn xảy ra vi phạm: giao đất tái định cư nhưng không ban hành quyết định giao đất, không thẩm định nhu cầu sử dụng đất (huyện Đak Đoa); giao đất không thông qua đấu giá (121 hộ gia đình phường Thắng Lợi, TP.Pleiku; thị xã Ayun Pa; thị xã An Khê; huyện Đak Đoa; huyện Đức Cơ, huyện Kbang); ban hành quyết định thu hồi đất và các quyết định cho thuê đất có nội dung khác nhau về mục đích sử dụng đất (huyện Đak Đoa); cho phép chuyển mục đích sử dụng đất không phù hợp Kế hoạch sử dụng đất (TP.Pleiku, huyện Đak Đoa, thị xã Ayun Pa);

Đặc biệt, có 2.122 trường hợp không đủ điều kiện tách thửa sau khi chuyển mục đích (diện tích đất nông nghiệp còn lại nhỏ hơn 300 m2 tại các phường, thị trấn; nhỏ hơn 500 m2 tại xã) nhưng vẫn được UBND huyện, thị xã và TP.Pleiku cho phép chuyển mục đích từ đất phi nông nghiệp sang đất ở đô thị là trái quy định…

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, qua thanh tra còn ghi nhận 24 cuộc đấu giá quyền sử dụng đất vi phạm trình tự, thủ tục; có trình trạng chậm nộp tiền trúng đấu giá theo phương án phê duyệt, nhưng cơ quan chức năng không hủy kết quả trúng đấu giá và thu hồi tiền đặt cọc (huyện Chư Sê với số tiền tạm tính hơn 15 tỷ đồng); một số cá nhân thường xuyên trúng đấu giá nhiều lô đất, sau đó bán lại cho người có nhu cầu, và kê khai giá chuyển nhượng thấp hơn giá trúng đấu giá của 373 lô đất thuộc 9 huyện, thị xã, thành phố, tuy xuất hiện dấu hiệu kê khai không trung thực nhưng cơ quan chức năng không kịp thời tham mưu xử lý…

KHẨN TRƯƠNG KHẮC PHỤC, XỬ LÝ CÁC VI PHẠM

Do đó, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của tập thể, cá nhân lãnh đạo UBND tỉnh Gia Lai giai đoạn 2016-2020 và giai đoạn có liên quan về những thiếu sót, tồn tại, vi phạm liên quan đến trách nhiệm quản lý, điều hành được nêu trong Kết luận thanh tra.

Đồng thời, yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai căn cứ Kết luận thanh tra khẩn trương triển khai thực hiện, khắc phục, xử lý các tồn tại, vi phạm đã được nêu theo đúng quy định pháp luật, báo cáo kết quả về Thanh tra Chính phủ.

Căn cứ thẩm quyền và báo cáo cấp có thẩm quyền chỉ đạo thủ trưởng các sở, ngành, đơn vị, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố giai đoạn 2016 -2020, giai đoạn có liên quan và tổ chức, cá nhân có liên quan tiến hành kiểm điểm nghiêm túc, có hình thức xử lý trách nhiệm theo quy định đối với tổ chức, cá nhân đã để xảy ra thiếu sót, tồn tại, vi phạm được nêu trong Kết luận thanh tra; chỉ đạo  cơ quan chức năng của tỉnh, huyện, thị xã, thành phố tập trung giải quyết, chấn chỉnh, khắc phục các vi phạm.

Chỉ đạo chấn chỉnh công tác quản lý sử dụng đất, quản lý đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh, tiến hành kiểm tra, xử lý theo quy định đảm bảo tính khả thi, phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương, tránh làm lãng phí, thất thu ngân sách nhà nước và bỏ lọt vi phạm…