Hình thành và phát triển được các khu, cụm công nghiệp tái chế ở Việt Nam
Tùng Dương
04/09/2025, 18:58
Ban hành mã số định danh đối với hàng hóa môi trường của danh mục thuế quan hài hòa (HS code); các chính sách khuyến khích, ưu đãi, hỗ trợ đầu tư để hình thành và phát triển được các khu, cụm công nghiệp tái chế làm nền tảng dẫn dắt, thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp môi trường ở Việt Nam...
Đến năm 2030, công nghiệp xử lý chất thải rắn, chất thải nguy hại đáp ứng mục tiêu 50- 60% nhu cầu thu gom, vận chuyển, trung chuyển, phân loại và 60- 70% nhu cầu phân loại, tái chế trong nước.
Theo Chương trình phát triển ngành công nghiệp môi trường
Việt Nam giai đoạn 2025-2030 vừa được Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà ký phê duyệt tại Quyết định số 1894/QĐ-TTg ngày 4/9/2025, mục tiêu đến năm 2030, hệ thống chính
sách phát triển ngành công nghiệp môi trường cơ bản được rà soát và hoàn thiện,
tạo được khung pháp lý để hình thành và phát triển được các khu, cụm công nghiệp
tái chế làm nền tảng dẫn dắt, thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp môi trường,
hướng tới mục tiêu xây dựng Nghị định của Chính phủ quy định về phát triển
ngành công nghiệp này.
HÌNH THÀNH CÁC DOANH NGHIỆP DỊCH VỤ CÔNG NGHIỆP MÔI TRƯỜNG CHUẨN QUỐC TẾ
Theo Chương trình, đến năm 2030, phát triển công nghệ, thiết
bị, sản phẩm công nghiệp xử lý nước thải cung cấp được 70- 80% nhu cầu trong
nước và xuất khẩu; công nghiệp xử lý khí thải đáp ứng mục tiêu cung cấp được
60- 70% nhu cầu trong nước; công nghiệp xử lý chất thải rắn, chất thải nguy hại
đáp ứng mục tiêu 50- 60% nhu cầu thu gom, vận chuyển, trung chuyển, phân loại
và 60- 70% nhu cầu phân loại, tái chế trong nước.
Phát triển thiết bị đo lường,
giám sát môi trường đáp ứng mục tiêu cung cấp 20% nhu cầu trong nước. Phát triển
công nghệ, thiết bị, sản phẩm đáp ứng nhu cầu phục vụ sản xuất năng lượng từ chất
thải và nhu cầu bảo vệ môi trường cho các ngành, lĩnh vực trong quá trình tái cấu
trúc nền kinh tế.
Cũng theo mục tiêu đặt ra trong chương trình, Việt Nam sẽ phát
triển thị trường hàng hóa công nghiệp môi trường, nâng cao chất lượng và sức cạnh
tranh của hàng hóa công nghiệp môi trường sản xuất trong nước, nâng cao năng lực
của các tổ chức cung ứng hàng hóa công nghiệp môi trường, tăng cường xúc tiến
thương mại,… nhằm góp phần thực hiện các mục tiêu về bảo vệ môi trường, tăng
trưởng xanh, giảm phát thải khí nhà kính, kinh tế tuần hoàn trong các chiến lược,
chương trình, kế hoạch phát triển quốc gia.
Phát triển dịch vụ công nghiệp môi trường và hình thành các doanh nghiệp dịch vụ công nghiệp môi trường vận hành các công trình, nhà máy chế biến/ xử lý chất thải (nước thải, chất thải rắn, chất thải nguy hại, khí thải), bảo trì, sửa chữa thiết bị đạt tiêu chuẩn quốc tế.
Cùng với đó phát triển dịch vụ công nghiệp môi trường và
hình thành các doanh nghiệp dịch vụ công nghiệp môi trường vận hành các công
trình, nhà máy chế biến/ xử lý chất thải (nước thải, chất thải rắn, chất thải
nguy hại, khí thải), bảo trì, sửa chữa thiết bị đạt tiêu chuẩn quốc tế để đáp ứng
nhu cầu vận hành ổn định của thiết bị, hệ thống chế biến/xử lý chất thải hoặc của
các công trình bảo vệ môi trường khác hướng đến xây dựng hệ sinh thái đa dạng với
sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế.
Chương trình cũng đặt mục tiêu thu hút đầu tư từ nước ngoài
vào ngành công nghiệp môi trường, tiến tới xuất khẩu một số công nghệ, thiết bị,
sản phẩm ngành công nghiệp môi trường có ưu thế.
Để đạt được các mục tiêu này, một trong những giải pháp đầu
tiên được nêu ra là hoàn thiện hệ thống chính sách, thể chế để phát triển ngành
công nghiệp môi trường.
Nghiên cứu bổ sung các công nghệ thiết bị xử lý chất thải vào Danh mục sản phẩm cơ khí trọng điểm. Đồng thời nghiên cứu, xây dựng Nghị định của Chính phủ quy định về phát triển ngành công nghiệp môi trường.
Cụ thể, rà soát, nghiên cứu, đề xuất xây dựng cơ chế,
chính sách hoàn thiện khung pháp lý về phát triển công nghiệp môi trường; xây dựng
và công bố một số tiêu chuẩn, quy chuẩn về hàng hóa ngành công nghiệp môi trường phù hợp với tiêu chuẩn, quy
chuẩn kỹ thuật trong nước và quốc tế; sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện chính sách
thuế đối với hàng hóa công nghiệp môi trường và chính sách thuế thúc đẩy chuyển
giao công nghệ phục vụ phát triển công nghiệp môi trường; bổ sung các chỉ tiêu
thống kê ngành vào hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia.
Ban hành mã số định danh đối với hàng hóa môi trường của
danh mục thuế quan hài hòa (HS code); các chính sách khuyến khích, ưu đãi, hỗ
trợ đầu tư để hình thành và phát triển được các khu, cụm công nghiệp tái chế
làm nền tảng dẫn dắt, thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp môi trường; các
chính sách hỗ trợ, ưu đãi, đầu tư cho các doanh nghiệp tiếp nhận chuyển giao
công nghệ, mua bán quyền sáng chế, phần mềm, thuê chuyên gia trong, ngoài nước
để phát triển công nghệ công nghiệp môi trường.
Rà soát danh mục cụ thể công nghệ, thiết bị, sản phẩm ngành công
nghiệp môi trường như: công nghệ điện rác; xử lý nước thải đô thị/công nghiệp;
vật liệu xây dựng tái chế; tái chế chất thải từ năng lượng tái tạo (điện mặt trời,
điện gió); hệ thống quan trắc môi trường; nhựa sinh học, vật liệu xanh... để
trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh, bổ sung Quyết định số 980/QĐ-TTg ngày
22/8/2023.
Đồng thời nghiên cứu bổ sung các công nghệ thiết bị
xử lý chất thải vào Danh mục sản phẩm cơ khí trọng điểm; nghiên cứu, xây dựng
Nghị định của Chính phủ quy định về phát triển ngành công nghiệp môi trường.
NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG CÁC TRUNG TÂM CÔNG NGHIỆP MÔI TRƯỜNG CẤP
QUỐC GIA
Về phát triển thị trường hàng hóa công nghiệp môi trường, Chương
trình nhấn mạnh yêu cầu xây dựng và mở rộng nhu cầu thị trường đối với thiết bị,
công nghệ, sản phẩm hàng hóa công nghiệp môi trường thông qua hình thức đặt
hàng, chỉ định thầu cho các doanh nghiệp trong nước. Phát triển năng lực cung cấp
thiết bị, công nghệ, sản phẩm hàng hóa công nghiệp môi trường cho các doanh
nghiệp. Hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa, kết hợp với thiết lập mạng lưới vườn
ươm doanh nghiệp công nghiệp môi trường tại các khu, cụm công nghiệp, khu công
nghệ cao và cơ sở đào tạo trọng điểm.
Đáng chú ý, chương trình triển khai các hoạt động ưu tiên về
dán nhãn đối với sản phẩm hàng hóa của ngành, thúc đẩy phát triển bền vững thị
trường sản phẩm hàng hóa và các chính sách quy định tiêu chuẩn chất lượng và
phát triển bền vững. Tổ chức xúc tiến thương mại, thu hút đầu tư vào ngành công
nghiệp môi trường.
Chương trình cũng nêu rõ việc hình thành và phát triển một số
doanh nghiệp công nghiệp môi trường thuộc các Tập đoàn, Tổng Công ty nhà nước
như: PETROVIETNAM, VINACHEM, VINACOMIN, VINAINCON, VEAM… để phát huy sức mạnh
nguồn lực tài chính và con người sẵn có đáp ứng mục tiêu phát triển ngành.
Khuyến khích, thúc đẩy hợp tác công- tư trong nghiên cứu và
sản xuất thiết bị, sản phẩm công nghiệp môi trường mới: Nhà nước hỗ trợ vốn, hạ
tầng và đào tạo nhân lực; doanh nghiệp triển khai thực tế, vận hành, thương mại
hóa sản phẩm.
Đặc biệt, theo chương trình này, sẽ nghiên cứu xây dựng các
trung tâm công nghiệp môi trường cấp quốc gia, tập trung năng lực sản xuất,
chuyển giao và đổi mới sáng tạo. Phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo
và chuyển đổi số phục vụ phát triển ngành.
Về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển
đổi số phục vụ phát triển ngành công nghiệp môi trường, Quyết định yêu cầu đối
với việc phát triển khoa học công nghệ, cần thúc đẩy hoạt động khoa học công
nghệ để làm chủ và phát triển được các công nghệ, thiết bị, sản phẩm thuộc danh
mục cụ thể công nghệ, thiết bị, sản phẩm ngành công nghiệp môi trường ban hành kèm
theo Quyết định số 980/QĐ-TTg phục vụ xử lý chất thải, bảo vệ môi trường đáp ứng
nhu cầu trong nước và xuất khẩu.
Giới thiệu, phổ biến một số quy trình công nghệ
sản xuất tiên tiến, công nghệ sản xuất sản phẩm, chế phẩm giảm thiểu ô nhiễm, xử
lý chất thải, cải tạo môi trường và yêu cầu kỹ thuật về hàng hóa ngành.
Nghiên cứu, ứng dụng, sản xuất thử nghiệm, chuyển giao công
nghệ tiên tiến cho một số doanh nghiệp và cơ sở nghiên cứu trong lĩnh vực công
nghiệp môi trường. Ban hành các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tiếp nhận chuyển
giao công nghệ, mua bán quyền sáng chế, phần mềm, thuê chuyên gia trong, ngoài
nước; hợp tác quốc tế trong đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ.
Ngoài ra, nghiên cứu, ứng dụng và phát triển công nghệ xử lý
chất thải, đặc biệt là từ công nghiệp năng lượng tái tạo theo nguyên tắc giảm
thiểu, thu hồi, tái sử dụng, tái chế để giảm tối đa lượng chất thải, tận dụng vật
liệu thải bỏ làm nguyên liệu cho các ngành kinh tế khác. Đẩy mạnh áp dụng các hệ
thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất chất lượng, nhất là các công cụ hỗ trợ
cho sản xuất thông minh, dịch vụ thông minh vào doanh nghiệp.
Đối với việc tăng cường đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, cần
hỗ trợ kỹ thuật để doanh nghiệp áp dụng hệ thống quản trị theo chuẩn mực quốc tế,
hệ thống quản lý đáp ứng yêu cầu của các chuỗi sản xuất toàn cầu trong quản trị
doanh nghiệp, quản trị sản xuất. Ứng dụng công nghệ thiết kế và sản xuất nhờ
máy tính (CAD/CAM) trong chế tạo thiết bị. Ứng dụng thiết bị cơ điện tử, các hệ
thống điều khiển tự động hiện đại, thông minh vào dây chuyền thiết bị đồng bộ
trong ngành công nghiệp môi trường.
Xây dựng, hình thành các sản phẩm cảm biến sinh học sử dụng
trong lĩnh vực công nghiệp môi trường, chế tạo dây chuyền, thiết bị công nghệ
sinh học phục vụ công nghiệp môi trường. Hỗ trợ doanh nghiệp ngành áp dụng các
mô hình bền vững, các mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả; mô hình sản
xuất và tiêu dùng bền vững; mô hình kinh tế tuần hoàn.
Xác lập các mục tiêu phát triển ngành công nghiệp môi trường Việt Nam
16:16, 02/07/2025
Hoàn thiện tiêu chuẩn quy chuẩn môi trường, đáp ứng yêu cầu phát triển xanh
08:54, 30/08/2025
Bảo vệ môi trường tương ứng với kịch bản tăng trưởng kinh tế cao
Mô hình kinh tế mới, bền vững ở Mỹ Quang với cây "vàng đỏ"
Với việc chuyển đổi từ cây mía bấp bênh sang cây riềng, ông Trần Thế Xanh, Trưởng thôn Mỹ Quang, xã Thăng Bình (Thanh Hóa) không chỉ giúp gia đình đổi đời mà còn mở ra hướng phát triển kinh tế bền vững cho cả vùng quê. Với người Thăng Bình, cây riềng chẳng khác nào “vàng đỏ”. Thị trường tiêu thụ không chỉ dừng ở các công ty chế biến trong nước, mà còn mở rộng sang Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu...
Điều phối liên ngành phát triển bền vững kinh tế biển
Các bộ, ngành, địa phương có biển chủ động xử lý các vấn đề phát sinh trong sử dụng không gian biển theo chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền. Đối với các vấn đề mang tính liên ngành, liên bộ, liên địa phương, các bộ, ngành và địa phương có biển báo cáo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Cơ quan thường trực Ủy ban chỉ đạo quốc gia về thực hiện Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam để tổng hợp xử lý...
Nghệ An tăng tốc phát triển các dự án năng lượng xanh
Nghệ An đang đẩy mạnh triển khai hàng loạt dự án điện lực và năng lượng theo quy hoạch, như điện khí LNG, điện mặt trời, điện gió và sinh khối. Với lợi thế tự nhiên phong phú cùng sự chỉ đạo quyết liệt của chính quyền, Nghệ An hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng sạch, hiện đại, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và phát triển bền vững...
Đi tìm hơi thở xanh ở Thung Nham
Giữa vùng lõi Quần thể danh thắng Tràng An – Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, Khu du lịch sinh thái Thung Nham (Ninh Bình) đang trở thành điểm đến hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước. Không chỉ có cảnh quan nguyên sơ, vườn chim kỳ thú, nơi đây còn truyền đi thông điệp phát triển du lịch xanh từ những chi tiết tưởng chừng nhỏ bé.
Đón đọc Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 35+36-2025
Mời quý độc giả đón đọc Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 35+36-2025 phát hành ngày 01-14/09/2025 với nhiều chuyên mục hấp dẫn...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: