Chưa có giải pháp hiệu quả ngăn chặn dòng tiền quảng cáo phục vụ cho các mục đích xấu trên Facebook, Youtube là một trong ba bất cập, khó khăn đối với công tác quản lý thông tin trên mạng, theo Bộ trưởng Trương Minh Tuấn.

Là một trong 4 thành viên Chính phủ (cùng với Chánh án Toà án nhân dân Tối cao) trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 4 của Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn sẽ đăng đàn từ 10h20 sáng 17/11 tới đây.

Trong các vấn đề được chọn để chất vấn Bộ trưởng có giải pháp kiểm soát, hạn chế thông tin xấu, độc hại, phản cảm trên mạng xã hội và định hướng thông tin, tuyên truyền văn hóa, đạo đức xã hội.

Nội dung này đã được Bộ trưởng đề cập trong báo cáo trả lời chất vấn gửi đến từng vị đại biểu Quốc hội.

Thông tin xấu chủ yếu trên mạng nước ngoài

Phân loại thông tin cung cấp trên mạng, báo cáo nêu rõ nội dung thông tin trên mạng hiện nay được cung cấp bởi hai nguồn. Thứ nhất là từ các cơ quan báo chí chính thống và thứ hai là từ truyền thông xã hội.

Các thông tin được cung cấp bởi loại hình truyền thông xã hội được chia làm hai loại. Một là mạng xã hội trong nước do tổ chức, cá nhân trong nước cung cấp, được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép hoạt động, chịu sự điều chỉnh của pháp luật Việt Nam. Hiện có 363 trang mạng xã hội trong nước, các trang này cơ bản đều tuân thủ quy định của pháp luật hiện hành, Bộ trưởng đánh giá.

Còn mạng xã hội nước ngoài do tổ chức, cá nhân tại nước ngoài cung cấp xuyên biên giới vào Việt Nam. Hiện Facebook và Youtube là hai mạng xã hội nước ngoài có đông người dùng Việt Nam sử dụng nhất. Con số cụ thể được nêu tại báo cáo (tính đến 30/9/2017) là Facebook có khoảng 53 triệu thành viên, Youtube có khoảng 35 triệu thành viên tại Việt Nam.

Theo Bộ trưởng, các thông tin tiêu cực như xuyên tạc, nói xấu, bôi nhọ, kêu gọi kích động biểu tình, chống phá nhà nước,... chủ yếu tồn tại trên các mạng xã hội nước ngoài do nhận thức của người sử dụng cho rằng mạng xã hội là môi trường ảo nên có thể tự do phát ngôn mà không phải chịu trách nhiệm, gây ảnh hưởng đến tổ chức, cá nhân. 

Ngoài ra trước đây các trang mạng xã hội nước ngoài cung cấp dịch vụ tại Việt Nam nhưng gần như không bị điều chỉnh bởi các quy định của pháp luật Việt Nam dẫn đến tình trạng việc theo dõi, xử lý các thông tin vi phạm còn gặp khó khăn.

Đã quyết liệt chặn thông tin xấu

Báo cáo về công tác chỉ đạo, quản lý nhà nước, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn khẳng định, trong thời gian qua, Bộ Thông tin và truyền thông đã triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp nhằm tăng cường quản lý nội dung thông tin trên mạng, đấu tranh ngăn chặn các thông tin xấu độc, vi phạm pháp luật.

Như, tham mưu Quốc hội, Chính phủ ban hành, sửa đổi, bổ sung một số văn bản quy phạm pháp luật nhằm tăng cường quản lý Internet và thông tin trên mạng.

Từ năm 2016 đến nay, Bộ đã chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường xử lý các đối tượng có hành vi sai phạm, phát ngôn thiếu chuẩn mực trên mạng xã hội.

Cụ thể, đối với trường hợp xác định được nhân thân của đối tượng vi phạm thì tuỳ theo mức độ, Bộ sẽ áp dụng hình thức xử lý kịp thời thông qua việc xử phạt vi phạm hành chính và biện pháp kỹ thuật, áp dụng theo quy định tại nghị định số 174/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện.

Trường hợp vi phạm mức độ nhẹ thì nhắc nhở, rút kinh nghiệm, trường hợp vi phạm ở mức độ nặng có thể xem xét xử phạt vi phạm hành chính, thu hồi giấy phép, thu hồi tên miền. Trường hợp không xác định được nhân thân của tổ chức, cá nhân vi phạm Bộ sẽ yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ như Google, Youtube, Facebook,... thực hiện các biện pháp ngăn chặn, gỡ bỏ.

Ngoài ra, Bộ cũng đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an để xác định hành vi, đối tượng và ngăn chặn, xử lý các trường hợp vi phạm ẩn danh tính hoặc đối tượng chống phá Đảng, Nhà nước, báo cáo nêu rõ.

Ba bất cập, khó khăn

Báo cáo của Bộ trưởng nêu ba bất cập, khó khăn đối với công tác quản lý thông tin trên mạng trong giai đoạn hiện nay.

Một là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác quản lý Internet và thông tin trên mạng còn bất cập, chưa theo kịp sự phát triển của thực tế.

Hai là hạn chế về giải pháp công nghệ, đầu tư phương án kỹ thuật để ngăn chặn hiệu quả các thông tin xấu độc.

Khó khăn thứ ba là chưa có giải pháp hiệu quả ngăn chặn dòng tiền quảng cáo phục vụ cho các mục đích xấu trên Facebook, Youtube.

Nêu các giải pháp thời gian tới, Bộ trưởng đề cập việc hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật, đảm bảo môi trường pháp lý bình đẳng, minh bạch, kịp thời bổ sung, xây dựng các văn bản mới và xây dựng cơ chế chính sách về thông tin điện tử cho phù hợp với yêu cầu thực tiễn, đáp ứng hiệu quả quản lý, bổ sung các chế tài xử lý sai phạm nghiêm khắc hơn. Thúc đẩy mạng xã hội do doanh nghiệp tại Việt Nam cung cấp dịch vụ cũng là giải pháp được nêu  tại báo cáo của Bộ trưởng.