Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra trách nhiệm của Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng trong việc chấp hành pháp luật về thanh tra và quản lý, sử dụng đất đai trên địa bàn.

Theo Thanh tra Chính phủ, trong những năm qua, thành phố Đà Nẵng có tốc độ phát triển đô thị khá “nóng”, số lượng các dự án đầu tư của khu vực công và tư nhiều, diện tích đất thu hồi để thực hiện dự án nhiều, song việc quản lý sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng còn bộc lộ nhiều vi phạm, ảnh hưởng đến lợi ích nhà nước.

Trong khi đó, công tác thanh tra và phòng chống tham nhũng ở những lĩnh vực này chưa được thành phố “quan tâm đúng mức”, dẫn đến vi phạm xảy ra trong một thời gian dài mà không được phát hiện, xử lý.

Theo đánh giá của Thanh tra Chính phủ, việc thực hiện công khai minh bạch trong lĩnh vực đất đai, đầu tư xây dựng còn mang tính hình thức, công khai không đầy đủ thông tin, thông tin công khai không chính xác… Việc phát hiện và xử lý sai phạm thông qua kết quả thanh tra toàn thành phố trong 3 năm qua còn rất ít.

Về công tác thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2001 - 2010, mặc dù đã được điều chỉnh 3 lần, song thanh tra cho thấy, kết quả thực hiện so với chỉ tiêu vẫn đạt rất thấp, chỉ đạt từ 30 - 47% đối với các loại đất.

“Điều đó cho thấy, lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của thành phố thiếu căn cứ, chưa phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu của địa phương. Tình trạng đất đai sau khi được san lấp giải tỏa, chuyển quyền sử dụng đất, cho thuê… để hoang hóa lớn, ít dự án được đầu tư thực hiện”, báo cáo nêu.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện tình trạng giao đất không qua đấu giá còn diễn ra phổ biến dẫn đến việc xác định giá trị tiền sử dụng đất chưa sát với giá chuyển nhượng trên thị trường, tạo điều kiện để một số nhà đầu tư, đầu cư trục lợi.

Đặc biệt, đối với công tác thu tiền sử dụng đất, tổng hợp kết quả từ 22 dự án có vi phạm về xác định số tiền phải thu khi chuyển quyền sử dụng đất là hơn 2.120 tỷ đồng. Không những thế, thành phố Đà Nẵng đã sai phạm trong việc giảm 10% tiền sử dụng đất cho nhiều cá nhân, tổ chức không đúng đối tượng và trái với quy định, gây thất thu cho ngân sách hơn 1.300 tỷ đồng.

Trên cơ sở kết quả và kết luận thanh tra, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng kiểm điểm Chủ tịch, các phó chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, các tổ chức và cá nhân có liên quan trong giai đoạn 2003 – 2011, do đã vi phạm quy định về quản lý đất đai, gây thất thu cho ngân sách hơn 3.434 tỷ đồng.

Thanh tra cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND thành phố thu hồi về cho ngân sách thành phố hơn 1.486 tỷ đồng đối với các nhà đầu tư do tính thiếu diện tích thu tiền sử dụng đất, xác định sai giá trị thu… và hơn 867 tỷ đồng do đã giảm 10% tiền sử dụng đất sai đối tượng.

Thanh tra cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo kiểm điểm và có hình thức xử lý kỷ luật đối với giám đốc các sở: Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Nội vụ, Chánh văn phòng UBND thành phố, hội đồng thẩm định giá đất và một số cá nhân có liên quan khác.

Cùng với đó là giao Bộ Công an xác minh, làm rõ dấu hiệu cố ý làm trái, vi phạm các quy định của pháp luật về đất đai và đầu tư xây dựng; hành vi chuyển nhượng đất trái pháp luật để thu lợi số tiền lớn.

Theo Thanh tra Chính phủ, sau khi báo cáo này trình lên Thủ tướng Chính phủ, Thủ tướng đã đồng ý với các kết luận nêu trên, giao lãnh đạo thành phố Đà Nẵng tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức và có hình thức xử lý nghiêm minh; thực hiện các kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, thu hồi triệt để về ngân sách số tiền phải nộp.