Không phải ai cũng sở hữu được mảnh đất đẹp, vuông vức, đặc biệt là trong bối cảnh đất chật người đông tại các thành phố lớn. Làm thế nào để xây dựng một căn nhà đẹp nhưng vẫn tối ưu diện tích sử dụng là bài toán nan giải. Đồng thời, đô thị Việt Nam ngày càng mất đi nhiều khoảng trống cho cây xanh – yếu tố rất cần thiết để môi trường sống trong lành hơn. Do đó các kiến trúc sư không ngừng sáng tạo trong thiết kế đưa được cây xanh vào nhà, giảm các hiệu ứng tiêu cực của đô thị, đồng thời đem lại nhịp sống bình an mỗi ngày.

NHÀ KHO RÈN – HUẾ

Kho Rèn là công trình được thiết kế để đáp ứng nhu cầu nhà ở của một gia đình hai thế hệ gồm năm thành viên. Dự án nhà ở này nằm gần sông An Cựu ở thành phố Huế, trên một khu đất có sự kết hợp của những con đường ngoằn ngoèo trải dài 100 mét vuông. Mặc dù có một số nhược điểm liên quan đến hình dạng đất, hướng nhà và mục đích sử dụng đất hạn chế, nhưng một lợi thế là làn gió mát từ sông An Cựu.

Trong quá trình quy hoạch, các kiến trúc sư từ M+TRO studio đã phân bổ một không gian kéo dài từ cổng vào đến ranh giới ngôi nhà, căn chỉnh với sông An Cựu. Sự sắp xếp này thúc đẩy lưu thông không khí tự nhiên, mang lại lợi ích cho không gian bên trong bằng cách tăng cường kết nối giữa các phòng, cung cấp ánh sáng tự nhiên và đảm bảo thông gió.

Thay vì lựa chọn cách bố trí thông thường, các kiến trúc sư đã nắm bắt hình dạng độc đáo của khu đất. Không gian mở, kết nối với sân trong, đóng vai trò là khu vực chung cho các hoạt động gia đình và tạo nên nét đặc trưng riêng biệt lấy cảm hứng từ các đường viền của khu đất.

Để giải quyết vấn đề tiếp xúc với nhiệt ở mặt tiền hướng Tây, ngôi nhà được triển khai giải pháp hai lớp. Lớp đầu tiên bao gồm các mảng xanh trải dài từ tầng trệt đến mái nhà. Lớp thứ hai, tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, bao gồm các bức tường bê tông treo và tường gạch. Những bức tường bê tông treo này có hai mục đích: che mưa và che nắng trong khi vẫn duy trì tầm nhìn ra Sông An Cựu. Ánh sáng tự nhiên và thông gió hiệu quả góp phần giảm thiểu sự phụ thuộc vào năng lượng nhân tạo.

Các lựa chọn vật liệu được cân nhắc cẩn thận dựa trên tính phù hợp với khí hậu. Ví dụ, bê tông được ưu tiên cho mặt tiền hướng về phía Tây do thời tiết khắc nghiệt ở miền Trung, giảm thiểu thiệt hại và bảo trì so với gỗ hoặc sắt. Các kiến trúc sư cũng kết hợp các tính năng như tấm lưới thép cho cầu thang và sàn nhà, đảm bảo ánh sáng tự nhiên và lưu thông.

Cửa kính trượt lớn duy trì tầm nhìn thông thoáng, trong khi gỗ tạo ra bầu không khí ấm cúng bên trong, hài hòa với các vật liệu như bê tông và thép hoặc kính. Nhà Kho Rèn đóng vai trò là nơi trú ẩn bảo vệ cho các thành viên trong gia đình, đảm bảo cuộc sống thoải mái trong những ngày hè nóng nực và ấm áp ấm cúng trong những mùa đông lạnh giá.

NHÀ HƯỚNG NỘI – VŨNG TÀU

Ngôi nhà hướng nội này nằm trên một lô đất dài và hẹp, tọa lạc tại khu dân cư đông đúc tại thành phố Vũng Tàu. Ngôi nhà hướng về phía Tây Nam trên trục đường giao thông. Với nhu cầu của gia chủ muốn tạo ra một hình thức công trình đơn giản, đóng vai trò là một không gian riêng tư trái ngược với cuộc sống đô thị ồn ào náo nhiệt. Đảm bảo sự yên tĩnh, thoải mái và riêng tư trong kết cấu đô thị dày đặc nhưng mặt khác, vẫn thích ứng với khí hậu nhiệt đới ẩm của khu vực.

Để giải quyết vấn đề lô đất dài và hẹp, kiến ​​trúc sư đến từ dmarchitects đã đưa ra ý tưởng phân chia không gian dọc theo ngôi nhà và sử dụng các không gian chung làm lối đi lưu thông để kết nối với tất cả các khu vực riêng tư, tránh tạo ra hành lang dài như các thiết kế nhà phố thông thường. Sau khi phân tích thói quen sinh hoạt của gia đình, không gian sinh hoạt chung và bếp là những nơi được sử dụng nhiều nhất, vì vậy hai không gian này được thiết kế đặt ở trung tâm ngôi nhà, gần trục giao thông chính và giếng trời chính.

Từ không gian sinh hoạt chung của gia đình, thông qua giếng trời, mọi người có thể kết nối với tất cả các không gian khác và tạo sự gắn kết chặt chẽ giữa các thành viên trong gia đình. Kiến trúc sư cũng đề xuất thiết kế nhà lệch tầng và cắt giảm diện tích sàn ở các tầng trên để tăng kết nối theo chiều dọc đồng thời tạo lối đi cho ánh sáng ban ngày chiếu sâu hơn vào tòa nhà. Từ tầng trên cùng, mọi người vẫn có thể giao tiếp với nhau.

Ngoài ra, chiều cao của phòng khách, phòng ăn và bếp cao hơn 1,3 lần so với các phòng riêng để sinh hoạt thuận tiện và thông gió tốt hơn. Các giếng trời ở trung tâm ngôi nhà được chia thành các phần nhỏ để đảm bảo chiếu sáng và thông gió đồng thời giảm thiểu sự hấp thụ nhiệt của kính. Kiến trúc sư sử dụng các tấm thép đục lỗ để thiết kế yếu tố lưu thông nhằm tăng khả năng đưa ánh sáng vào tòa nhà.

Được phát triển từ dạng mái dốc của nhà truyền thống, mặt tiền của tòa nhà là mái bê tông dốc từ mái xuống tầng 2 với một số lỗ khoét để thông gió. Điều này giúp cho mặt tiền của ngôi nhà đơn giản nhưng độc đáo, kết hợp với cây xanh tạo thành lớp đệm ngăn bức xạ nhiệt từ phía tây và tăng sự riêng tư cho gia chủ. Trong khi đó, không gian sân thượng ở tầng 3 được thiết kế theo kiểu bán khép kín, giúp giảm nhiệt, tiếng ồn giao thông và tầm nhìn khó chịu ra xung quanh, nhưng lại mở ra bầu trời riêng tư, có thể là nơi tụ họp của tất cả các thành viên trong gia đình và bạn bè hoặc trở thành không gian tập yoga hoặc thiền…

Có thể nói ngày nay, ngôi nhà của một gia đình không chỉ là nơi đáp ứng các nhu cầu cơ bản mà còn là sự phản ánh thế giới nội tâm của gia chủ, nơi họ có thể kết nối với chính mình và tìm thấy sự bình yên giữa sự hỗn loạn của cuộc sống đô thị.