Mua bán vàng phải gắn với định danh, toàn bộ dữ liệu giao dịch vàng phải lưu giữ 10 năm

Ngân hàng Nhà nước vừa công bố Dự thảo Thông tư hướng dẫn Nghị định số 24/2012/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 232/2025/NĐ-CP) về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Thông tư có hiệu lực từ ngày 10/10/2025.

Trong đó, 2 nội dung quan trọng là thiết lập cơ chế cấp hạn mức xuất – nhập khẩu vàng hằng năm, quy định bắt buộc về kết nối dữ liệu giao dịch vàng với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Theo quy định tại Điều 20 của dự thảo, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là cơ quan có trách nhiệm xác lập tổng hạn mức hằng năm đối với các hoạt động xuất nhập khẩu vàng, căn cứ vào các yếu tố kinh tế vĩ mô như mục tiêu chính sách tiền tệ, cung – cầu vàng trong nước, quy mô dự trữ ngoại hối nhà nước và tình hình thực hiện xuất – nhập khẩu vàng.

Trên cơ sở tổng hạn mức được xác định, Ngân hàng Nhà nước thực hiện cấp hạn mức xuất, nhập khẩu vàng hằng năm cho từng doanh nghiệp và ngân hàng thương mại. Việc phân bổ được tiến hành theo các tiêu chí cụ thể như quy mô vốn điều lệ, tình hình thực hiện hoạt động xuất – nhập khẩu vàng miếng, vàng nguyên liệu trong quá khứ (nếu có), cũng như nhu cầu thực tế của từng đơn vị.

Điều 21 dự thảo Thông tư quy định việc thành lập Hội đồng xây dựng, điều chỉnh hạn mức xuất khẩu, nhập khẩu vàng do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quyết định. 

Hội đồng này do Phó Thống đốc phụ trách công tác quản lý hoạt động kinh doanh vàng làm Chủ tịch, cùng với các thành viên là lãnh đạo các đơn vị chuyên môn trực thuộc như Cục Quản lý ngoại hối, Vụ Chính sách tiền tệ, Vụ Dự báo – Thống kê – Ổn định tiền tệ, và Cục Quản lý, giám sát tổ chức tín dụng. Hội đồng hoạt động theo Quy chế riêng do Thống đốc ban hành.

Nhiệm vụ của Hội đồng là tham mưu cho Thống đốc trong việc quyết định và điều chỉnh tổng hạn mức xuất, nhập khẩu vàng cũng như phân bổ hạn mức hằng năm cho từng tổ chức có liên quan.

Thời hạn hoàn tất toàn bộ quy trình xây dựng và phân bổ hạn mức xuất, nhập khẩu vàng là trước ngày 15 tháng 12 hằng năm, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp chủ động lên kế hoạch cho năm tài chính tiếp theo.

Bên cạnh đó, Dự thảo Thông tư cũng tăng cường giám sát thông qua cơ chế kết nối thông tin bắt buộc.

Điều 26 yêu cầu các doanh nghiệp và tổ chức tín dụng được cấp phép kinh doanh vàng miếng phải thực hiện kết nối và cung cấp dữ liệu định danh và giao dịch cho Ngân hàng Nhà nước.

Cụ thể, dữ liệu phải bao gồm: Thông tin định danh cá nhân của khách hàng thực hiện giao dịch mua – bán vàng miếng (căn cước công dân hoặc giấy tờ tương đương); mã số thuế của chính doanh nghiệp hoặc tổ chức tín dụng thực hiện giao dịch; khối lượng và giá trị từng giao dịch mua – bán vàng miếng.

Đối với các doanh nghiệp và ngân hàng thương mại được cấp phép sản xuất, xuất khẩu hoặc nhập khẩu vàng, dữ liệu kết nối còn bao gồm thông tin về nguyên liệu đầu vào, quá trình sản xuất, hoạt động xuất – nhập khẩu và các giao dịch bán vàng nguyên liệu, bao gồm cả thông tin về đối tác, khối lượng, hàm lượng và giá trị.

Điều 27 dự thảo quy định rõ, tất cả các thông tin kết nối với Ngân hàng Nhà nước phải được lưu trữ tối thiểu 10 năm kể từ ngày kết nối, nhằm phục vụ công tác kiểm tra, thanh tra và thống kê theo yêu cầu quản lý nhà nước.