Năng lực tài chính của nhiều ngân hàng sẽ được cải thiện đáng kể sau đợt tăng vốn ở thời điểm cuối năm. Điều này sẽ củng cố bệ phóng cho các ngân hàng trong cuộc đua mở rộng mạng lưới, thị phần và quy mô kinh doanh khi tình hình kinh tế trở lại bình thường trong năm 2021.

Ngày 5/11/2020, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (SBV) đã có công văn chấp thuận cho Ngân hàng Thương mại Cổ phần Tiên Phong (TPBank) tăng thêm hơn 2.150 tỷ đồng vào vốn điều lệ trong năm nay. Như vậy, sau khi phương án tăng vốn được thực hiện, vốn điều lệ của TPBank sẽ đạt hơn 10.716 tỷ đồng, thay vì hơn 8.565 tỷ đồng như hiện tại.

TPBank chính là cái tên mới nhất trong danh sách những ngân hàng được SBV chấp thuận cho tăng vốn trong thời gian qua. Những ngân hàng nhận đã nhận được cái "gật đầu" từ SBV trước đó gồm ACB, Techcombank, Liên Việt Post Bank, OCB, HDBank, VIB, SHB và Bắc Á Bank. Danh sách này rất có thể sẽ được bổ sung thêm những cái tên mới như Agribank và Vietinbank trong thời gian tới.

Sở dĩ các ngân hàng ráo riết tăng vốn trong thời gian qua là để đảm bảo hệ số an toàn vốn (CAR) theo quy chuẩn quản trị rủi ro Basel II, đã được hầu hết các ngân hàng nêu trên triển khai từ năm 2019.

Hệ số an toàn vốn (CAR) là một chỉ tiêu kinh tế phản ánh mối quan hệ giữa vốn tự có với tài sản có điều chỉnh rủi ro của ngân hàng thương mại. Hệ số này càng cao có nghĩa là tiềm lực tài chính và khả năng chịu đựng rủi ro khi phải đối mặt với những tình huống căng thưởng của ngân hàng càng lớn.

Theo quy định, các ngân hàng đã triển khai Basel II sẽ luôn phải duy trì hệ số CAR tối thiểu là 8%. Ở thời điểm hiện tại, hệ số CAR những ngân hàng kể trên vẫn đang ở mức an toàn, như HDBank là 10,9%, SHB (10,36%), VIB (9,69%). Nhưng nếu không tăng vốn, hệ số này sẽ giảm dần khi tài sản có rủi ro của các ngân hàng tăng lên. Hay nói cách khác, hoạt động mở rộng kinh doanh cấp tín dụng của các ngân hàng sẽ bị hạn chế bởi giới hạn an toàn nếu như không thể tăng vốn điều lệ kịp thời.

Cụ thể ở trường hợp TPBank, trong công văn gửi các cổ đông để xin ý kiến về việc tăng vốn, ngân hàng TPBank cũng đã giải thích rõ mục đích tăng vốn nhằm: "Đảm bảo tuân thủ và đáp ứng đầy đủ các chỉ tiêu đảm bảo an toàn trong hoạt động ngân hàng, nâng cao năng lực quản trị rủi ro, thực hiện các chuẩn mực tại Hiệp ước Basel II theo quy định của Ngân hàng Nước Việt Nam."

Mặc dù ở thời điểm cuối quý 3, hệ số CAR của TPBank là 11,4%, vượt khá xa so với mức tối thiểu 8% được quy định, điều gì đã khiến ngân hàng này nói riêng, và cả những ngân hàng khác, quyết tâm chuẩn bị tăng cường tiềm lực vốn như vậy?

Câu trả lời nằm ở báo cáo tài chính 3 quý vừa qua của các ngân hàng. Theo đó, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn trên thị trường, thực hiện chính sách hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn vì dịch bệnh, đa số các ngân hàng vẫn ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận hàng chục phần trăm. Đơn cử như lợi nhuận của TPBank đã tăng xấp xỉ 26% so với cùng kỳ.

Theo "Báo cáo Cập nhật Triển vọng phát triển châu Á 2020" của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tăng trưởng kinh tế Việt Nam được dự báo sẽ chậm trong năm 2020, nhưng sẽ bật mạnh lên mức 6,3% ở năm 2021 nhờ thành công kiểm soát dịch bệnh của Chính phủ và sự phục hồi kinh tế trong nước. Tại kỳ họp Quốc hội đang diễn ra, Chính phủ cũng đã đề xuất mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm sau ở mức 6%.

Dựa trên đà tăng trưởng ở năm 2020, và nếu kinh tế phục hồi đúng như các dự báo, nhu cầu tín dụng từ các ngân hàng sẽ tăng cao do ngân hàng vẫn được coi là kênh cấp vốn chính trong nền kinh tế hiện tại.

Vì vậy, việc các ngân hàng như TPBank quyết liệt thực hiện kế hoạch tăng vốn trong năm nay không chỉ nhằm tăng cường năng lực tài chính để duy trì hệ số an toàn cao, mà nhìn xa hơn là sự chuẩn bị kỹ lưỡng cho kế hoạch "tăng lực" cho phần "bứt tốc" trong cuộc đua ở năm sau. Điều này đặc biệt quan trọng ở những ngân hàng đang có đà tăng trưởng cho vay tốt.

Trong 3 quý vừa qua, tăng trưởng tín dụng của TPBank đạt gần 23%. Để chuẩn bị cho mục tiêu tăng trưởng kinh doanh trong năm 2021, việc tăng vốn điều lệ là cần thiết để ngân hàng vừa có thể mở rộng tín dụng vừa đảm bảo hệ số CAR ở mức an toàn.

Chính trong công văn xin ý kiến gửi các cổ đông, ban lãnh đạo TPBank cũng khẳng định rằng, tăng vốn sẽ "tạo nền tảng để phát triển mạng lưới chi nhánh, mở rộng thị phần và quy mô kinh doanh, đa dạng hóa các loại hình dịch vụ ngân hàng."

Nguồn vốn bổ sung cũng sẽ cho phép một trong những ngân hàng dẫn đầu về số hóa này có tiềm lực đầu tư thêm vào hệ thống công nghệ thông tin phục vụ cho nhu cầu phát triển mạng lưới toàn hệ thống, và phát triển các sản phẩm có hàm lượng công nghệ cao.

Như để tăng thêm sức nặng cho cam kết mở rộng mạng lưới đó, TPBank cũng đã được SBV phê chuẩn mở thêm 4 chi nhánh và 2 điểm giao dịch tại Hà Nội, Bắc Giang, Quảng Ngãi, Bình Định và Tp.HCM, nâng tổng số điểm giao dịch của TPBank lên hơn 90 điểm trên toàn quốc trong năm 2021.

Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về vốn và kế hoạch mở rộng như trên, có thể nói cỗ máy của ngân hàng đã được tăng thêm "công suất" và lộ trình cũng được vạch ra sẵn sàng cho cuộc đua ở năm sau.