Theo Nikkei Asia, giới chức Mỹ tin rằng dầu thô của Nga đang được tinh chế tại Ấn Độ, rồi sau đó xuất sang Mỹ và châu Âu. Việc này giúp dầu Nga “lách” được các lệnh trừng phạt mà Mỹ và các nước đồng minh phương Tây áp đặt với Nga nhằm phản ứng với cuộc chiến tranh do Moscow khởi xướng ở Ukraine.

Trong phiên điều trần tại Thượng viện Mỹ ngày 9/6, cố vấn cấp cao về an ninh năng lượng của Bộ Ngoại giao Mỹ Amos Hochstein cho biết ông đã khuyến nghị các quan chức Ấn Độ rằng nước này nên kiếm chế mua dầu của Nga.

"Có hai điều cần nói. Một, đừng đi quá xa. Đừng hành động như các bạn đang lợi dụng nỗi đau mà các hộ gia đình ở Mỹ và châu Âu đang phải chịu. Thứ hai, hãy đảm bảo rằng các bạn thương lượng giá tốt. Bởi vì nếu các bạn không mua dầu Nga thì chẳng ai mua cả”, ông nói.

Dù rất khó để xác định nguồn gốc của dầu thô sau khi chúng đã được chế biến, nhưng những con số nói lên nhiều điều. Theo hãng cung cấp thông tin tài chính Refinitiv, trong tháng 5, gần 24 triệu thùng dầu thô Nga đã được nhập vào Ấn Độ, tăng gấp hơn 8 lần so với cùng kỳ năm trước. Trong tháng 5, con số này ở mức hơn 20 triệu thùng.

Nhập khẩu dầu Nga của Ấn Độ tăng mạnh kể từ khi chiến tranh Ukraine nổ ra hồi tháng 2. Riêng trong tháng 5, giá trị nhập khẩu ước tính lên tới gần 1,9 tỷ USD, trở thành một trong những nguồn doanh thu quan trọng cho Moscow.

Trong ba tháng từ tháng 4-6, khoảng 26 triệu thùng dầu Nga được cho là đã chuyển đến Sikka, gấp 5,3 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Dầu Nga chiếm khoảng 20% tổng lượng dầu được vận chuyển qua đường biển tới thành phố này.

Ấn Độ chế biến dầu thô thành các mặt hàng xuất khẩu như xăng, nhiên liệu diesel và nhiên liệu máy bay. Các sản phẩm dầu xuất khẩu từ cảng ở Sikka đạt tổng cộng khoảng 75 triệu thùng trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 6, với 20% xuất sang châu Âu hoặc Mỹ.

“Dầu không được phân tách và lưu trữ trong các bồn chứa khác nhau theo nguồn gốc. Do đó, gần như không thể xác định chính xác nguồn gốc của dầu nhập khẩu”, nhân viên tại một hãng buôn dầu lớn của Nhật cho biết.

Reliance Industries - tập đoàn năng lượng hàng đầu Ấn Độ - từ chối bình luận về những cáo buộc rằng dầu thô Nga có thể bị trộn lẫn với nguyên liệu thô dùng trong sản phẩm dầu xuất khẩu sang phương Tây.

Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar quyết liệt bác bỏ cáo buộc này.

"Tôi thậm chí chưa từng nghe thấy ai ở Ấn Độ nghĩ về việc mua dầu Nga rồi bán lại cho bên nào khác”, ông Jaishankar khẳng định tại Diễn đàn GLOBSEC 2022 ở Bratislava hôm 3/6.

Giá dầu thô Urals của Nga hiện đang rẻ hơn 30-40 USD/thùng so với dầu thô Brent. Điều này được đánh giá là khá hấp dẫn với Ấn Độ giữa những quan ngại về thâm hụt thương mại của nước này.

Tương tự như Ấn Độ, Trung Quốc cũng tăng nhập khẩu dầu thô Nga tới 55% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm trước, theo Reuters. Quốc gia đông dân nhất thế giới được cho là đang tranh thủ mua dầu thô và khí đốt giá rẻ của Nga để phục vụ nhu cầu tiêu thụ trong nước, bổ sung vào nguồn nhập khẩu từ châu Âu và các quốc gia khác.