Người dân còn phàn nàn, Chính phủ phải tìm giải pháp hiệu quả

Sau 3 tháng vận hành, ngày 1/10, Chính phủ tổ chức phiên họp nhằm đánh giá kết quả bước đầu của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đây là giai đoạn đầu tiên triển khai trên phạm vi cả nước, với yêu cầu tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực quản lý, phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn.

CHÍNH QUYỀN HAI CẤP BƯỚC ĐẦU ĐÃ ĐI VÀO NỀN NẾP

Theo báo cáo của Bộ Nội vụ và các bộ, ngành, kết quả bước đầu cho thấy bộ máy hành chính cơ bản vận hành thông suốt, không để gián đoạn trong điều hành, đồng thời có nhiều chuyển biến rõ rệt trong cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số, sắp xếp tổ chức và bố trí nhân sự. Nhân dân cơ bản đồng thuận, ủng hộ chủ trương của Đảng, Nhà nước.

Thực tế cho thấy mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã dần ổn định và chứng minh những hiệu quả ban đầu. Các cơ quan hành chính từ Trung ương đến địa phương bảo đảm tính thống nhất, thông suốt trong quản lý; nhiều nơi đã tinh giản đáng kể đầu mối trung gian, rút ngắn quy trình xử lý công việc, tiết kiệm ngân sách.

Đến nay, 100% địa phương đã bố trí đủ chức danh lãnh đạo UBND các cấp. Cán bộ được điều động, luân chuyển, tăng cường về cấp xã và tỉnh, đặc biệt trong các lĩnh vực trọng yếu như quy hoạch, đất đai, xây dựng, công nghệ thông tin. Công tác sắp xếp, bố trí nhân sự tạo sự chủ động hơn cho địa phương, đồng thời nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu.

Về cải cách hành chính, cả nước đã đề xuất bãi bỏ 519 thủ tục, đơn giản hóa hơn 2.400 thủ tục liên quan đến sản xuất, kinh doanh. Trong 3 tháng, khoảng 7 triệu hồ sơ trực tuyến được tiếp nhận, tỷ lệ giải quyết đúng hạn đạt 91%. Hơn 3.100 trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã được đưa vào hoạt động, nhiều nơi ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và biểu mẫu điện tử, giúp người dân thuận lợi hơn khi tiếp cận dịch vụ công.

Song song đó, công tác sắp xếp trụ sở, tài sản công được thực hiện nghiêm túc, nhiều cơ sở được chuyển đổi thành công trình công cộng, trung tâm sinh hoạt cộng đồng. Ở nhiều địa phương, các trung tâm điều hành tập trung 2 cấp đã được triển khai, gắn với quản lý văn bản điện tử, chữ ký số và kết nối dữ liệu quốc gia. Hàng nghìn cán bộ cấp xã được tập huấn kỹ năng số, góp phần nâng cao hiệu quả điều hành.

Với những bước tiến này, có thể khẳng định mô hình chính quyền 2 cấp đang phát huy hiệu quả ban đầu, từng bước chuyển từ tư duy quản lý sang kiến tạo, phục vụ nhân dân và doanh nghiệp. Sự đồng thuận, ủng hộ của người dân là minh chứng quan trọng cho quyết tâm đổi mới của cả hệ thống chính trị.

KHẮC PHỤC KHÓ KHĂN QUYẾT KHÔNG ĐỂ NGƯỜI DÂN PHÀN NÀN

Tuy nhiên, bên cạnh những tín hiệu tích cực, việc triển khai vẫn còn không ít khó khăn về thể chế, chính sách, nguồn nhân lực và hạ tầng công nghệ thông tin. Việc triển khai mô hình mới vẫn bộc lộ nhiều hạn chế. Một số văn bản hướng dẫn còn chậm ban hành, nhất là trong lĩnh vực tài chính – kế toán, đất đai, giáo dục. Ở nhiều nơi, cơ sở hạ tầng, nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu; hệ thống dịch vụ công trực tuyến còn bất cập, dữ liệu thiếu đồng bộ. Nhiều cán bộ cơ sở còn hạn chế về năng lực pháp lý, kỹ năng quản lý, chuyên môn, đặc biệt là năng lực chuyển đổi số.

Bên cạnh đó, công tác chi trả chính sách cho cán bộ, công chức nghỉ việc còn chậm. Đến cuối tháng 9, trong số 142.746 người nghỉ việc, mới có khoảng 73,6% được nhận chế độ.

Một số địa phương chưa mở tài khoản thanh toán cho tổ chức cơ sở, gây ách tắc trong chi trả. Người dân tại một số khu vực vẫn chưa kịp thích ứng với quy trình, thủ tục hành chính mới.

Trước thực trạng này, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải rà soát, tháo gỡ ngay mọi khó khăn theo nguyên tắc “cấp nào vướng, cấp đó giải quyết”. Ông nhấn mạnh tinh thần đổi mới, không cầu toàn nhưng phải tiến bộ từng bước; mọi nhiệm vụ phải gắn với “6 rõ”: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ kết quả.

Chính phủ sẽ họp hằng tuần để kiểm điểm, thúc đẩy, bảo đảm mô hình vận hành đồng bộ. Bộ Khoa học và Công nghệ được giao xây dựng hệ thống theo dõi kết quả theo thời gian thực, liên thông với dữ liệu Trung ương.

Bộ Nội vụ và Bộ Tài chính phải xử lý dứt điểm việc chi trả chế độ cho người nghỉ việc trước ngày 10/10. Các bộ, ngành khác cần sớm hoàn thiện văn bản pháp luật còn chồng chéo, tháo gỡ ách tắc trong đất đai, quy hoạch, tài chính, tài sản, xây dựng, giao thông.

Đặc biệt, Thủ tướng nhấn mạnh việc phân cấp, phân quyền phải được thực hiện quyết liệt, theo phương châm “ai làm tốt nhất thì giao việc, địa phương quyết – địa phương làm – địa phương chịu trách nhiệm, Trung ương không làm thay”. Đây được coi là giải pháp then chốt để phát huy tính chủ động, sáng tạo của các địa phương, bảo đảm chính quyền mới hoạt động hiệu quả hơn mô hình cũ.

Để mô hình chính quyền hai cấp vận hành trơn tru, cần sớm khắc phục những vướng mắc về thể chế, nhân lực, hạ tầng và dữ liệu. Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định tinh thần hành động của Chính phủ: “Tuần sau phải tốt hơn tuần trước, tháng sau phải tốt hơn tháng trước. Người dân còn kêu ca, phàn nàn, thì Chính phủ còn phải gian nan, vất vả và phải có giải pháp hiệu quả”.

Chính quyền các cấp phải luôn lấy sự hài lòng của nhân dân làm thước đo. Đây không chỉ là cam kết chính trị, mà còn là kim chỉ nam hành động để mô hình chính quyền 2 cấp phát huy hiệu quả, góp phần đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững.