Nguy cơ suy thoái kinh tế Mỹ đang tăng lên?
Báo cáo việc làm tháng 7 xấu hơn dự báo đã làm dấy lên mối lo ngại trong giới phân tích rằng nền kinh tế Mỹ có thể đang trượt dần vào một cuộc suy thoái...

Dữ liệu từ Bộ Lao động Mỹ hôm 1/8 cho thấy hoạt động tuyển dụng đã chậm lại đáng kể trong 3 tháng tính đến hết tháng 7. Trước báo cáo việc làm, dữ liệu tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đến từ Bộ Thương mại Mỹ cho thấy mức tăng trưởng bình quân hàng năm chỉ đạt 1,2% trong nửa đầu năm 2025, thấp hơn nhiều so với mức tăng trưởng 2,8% của năm ngoái.
Trong các cuộc trao đổi với trang ABC News, các chuyên gia cho rằng nền kinh tế Mỹ có khả năng rơi vào suy thoái, nhưng triển vọng đó vẫn còn chưa chắc chắn. Họ có những ý kiến khác nhau về khả năng xảy ra suy thoái, từ những cảnh báo nghiêm trọng đến mối hoài nghi rằng liệu các báo cáo kinh tế gần đây có thực sự đáng lo ngại hay không.
“Còn quá sớm để biết liệu đây có phải là một xu hướng hay không”, giáo sư kinh tế Harry Holzer tại Đại học Georgetown và là thành viên của Viện Brookings, nói với ABC News. “Khả năng xảy ra suy thoái đã tăng lên do số liệu việc làm ảm đạm, nhưng đó có thể chỉ là sự điều chỉnh một lần hoặc một sự suy giảm về tăng trưởng thay vì tăng trưởng âm”.
Theo báo cáo của Cục Thống kê Lao động (LBS), nền kinh tế đã tạo ra trung bình khoảng 35.000 việc làm mỗi tháng trong 3 tháng tính đến hết tháng 7, đánh dấu một sự chậm lại đáng kể so với khoảng 128.000 việc làm được tạo ra hàng tháng trong kỳ 3 tháng trước đó.
Vài giờ sau khi LBS công bố báo cáo trên vào hôm 1/8, Tổng thống Donald Trump đã sa thải Ủy viên BLS Erika McEntarfer, một người được cựu Tổng thống Joe Biden bổ nhiệm và đã được Thượng viện phê chuẩn bằng một cuộc bỏ phiếu lưỡng đảng vào năm 2024.
“Có một rủi ro ngày càng tăng lên rằng nền kinh tế Mỹ đang đi vào suy thoái”, nhà kinh tế trưởng Mark Zandi tại Moody's Analytics nói với ABC News. “Suy thoái chưa xảy ra và rủi ro đó có thể được đảo ngược. Nhưng mỗi tuần trôi qua, việc tránh suy thoái càng khó hơn”.
Ông Zandi cho rằng thuế quan của ông Trump là nguyên nhân chính khiến kinh tế Mỹ suy yếu. Theo nhà kinh tế này, thuế quan đặt gánh nặng thuế lên các nhà nhập khẩu, làm tăng chi phí của doanh nghiệp và có nguy cơ làm tăng giá hàng hóa đến tay người tiêu dùng. “Thuế quan đè nặng lên tăng trưởng kinh tế”, ông nói.
Nhưng nền kinh tế Mỹ phải sụt tốc hơn nữa mới bị coi là suy thoái. Theo một định nghĩa ngắn gọn, suy thoái là hai quý liên tiếp suy giảm GDP đã điều chỉnh theo lạm phát của một quốc gia. Cục Nghiên cứu kinh tế Quốc gia (NBER), tổ chức nghiên cứu được xem là một cơ quan có thẩm quyền về đo lường hiệu quả kinh tế, sử dụng một định nghĩa phức tạp hơn, có tính đến một số chỉ số phải truyền tải “sự suy giảm đáng kể trong hoạt động kinh tế lan rộng khắp nền kinh tế, kéo dài hơn một vài tháng”.
Dù thừa nhận những con số ảm đạm về kinh tế Mỹ gần đây, nhiều chuyên gia khác cho rằng những cảnh báo về suy thoái là quá sớm.
Nền kinh tế đến nay nhìn chung tránh được tình trạng mất việc làm lan rộng thường đi kèm với một cuộc suy thoái kinh tế. Chi tiêu của người tiêu dùng, chiếm khoảng 2/3 hoạt động kinh tế Mỹ, vẫn tăng trong 3 tháng tính đến tháng 6. Lợi nhuận của doanh nghiệp vẫn tăng trưởng mạnh mẽ. Báo cáo việc làm đã khiến thị trường chứng khoán Mỹ giảm mạnh nhưng nhanh chóng phục hồi sau đó.
“Dường như mọi người đang neo vào báo cáo việc làm và sử dụng dữ liệu đó để dự báo một cuộc suy thoái. Tôi không chắc số liệu đó có báo hiệu suy thoái hay không”, giáo sư kinh tế Mark Blyth của Đại học Brown nói với ABC News.
Có một điều chắc chắn là dự báo suy thoái khó có thể chắc chắn. Một đợt tăng lạm phát dữ dội vào năm 2021 và việc tăng lãi suất để chống lạm phát ngay sau đó đã gây ra một loạt các cảnh báo suy thoái, nhưng trên thực tế đã không có cuộc suy thoái nào xảy ra. Gần đây hơn, các ngân hàng ở Phố Wall đã dự đoán một cuộc suy thoái có thể xảy ra sau khi ông Trump công bố kế hoạch thuế quan đối ứng gây chấn động, nhưng rồi các dự báo đó cũng đã được rút lại.
“Các cuộc suy thoái có xu hướng là không thể dự báo được”, bà Claudia Sahm - nhà kinh tế trưởng tại New Century Advisors - nói với ABC News. “Suy thoái thường xảy ra khi có một sự kiện khiến mọi người mất niềm tin, thay đổi hành vi và bắt đầu một vòng xoáy đi xuống. Nhưng những sự kiện như thế rất khó dự đoán”.
Tuy nhiên, bà Sahm nói thêm rằng các dữ liệu hiện có cho thấy một nền kinh tế đang suy yếu. “Một nền kinh tế tăng trưởng chậm không phải là một nền kinh tế tốt. Chúng ta muốn tránh suy thoái nhưng tránh suy thoái là một mục tiêu thấp. Chúng ta muốn một nền kinh tế tốt hơn thế”, bà nói.