Hàng chục doanh nghiệp sản xuất vật tư nông nghiệp, doanh nghiệp chế biến tiêu thụ lúa gạo đã đăng đàn nêu những vấn đề khó khăn trong sản xuất kinh doanh, tại Diễn đàn "Kết nối cung cầu vật tư đầu vào, thúc đẩy sản xuất vụ Đông Xuân phía Nam". Diễn đàn này được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức ngày 13/11 thông qua hình thức trực tuyến.

LO GIỐNG GIẢ, PHÂN BÓN DỞM

Ông Lê Hữu Toàn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang, cho biết để đảm bảo sản xuất vụ Đông Xuân 2021 thắng lợi, tỉnh đã thanh kiểm tra vật tư đầu vào từ sớm. Trong đó, đối với phân bón, đã thanh tra kiểm tra trước vụ hơn 700 cơ sở kinh doanh giống vật tư, 61 cơ sở đã bị xử lý, 92 mẫu được lấy phân tích để đảm bảo chất lượng vật tư đầu vào trong niên vụ tới.

Theo ông Toàn, mỗi vụ sản xuất lúa, tỉnh Kiên Giang có nhu cầu rất lớn về giống, với trên 33.600 tấn giống/vụ. Tuy nhiên, hiện nay có hiện tượng giống đóng bao bì không có nhãn mác cung ứng giữa các đại lý tới tay người nông dân nên gây khó khăn cho công tác quản lý. Thực tế, có nhiều giống lúa dởm, chất lượng thấp bán trên thị trường đã gây thiệt hại cho nông dân.

Bên cạnh đó, giá bán giống lúa, nhất là những giống lúa bản quyền liên tục tăng (trước đây giá bán trung bình 13.500 đồng/kg, hiện nay đã tăng lên khoảng 15.000 đồng/kg).

Về phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hiện nay theo ghi nhận tại tỉnh Kiên Giang đang có mức tăng từ 30-40%, trong khi giá bán lúa không tăng. Vấn nạn phân bón giả, phân bón kém chất lượng vẫn chưa được ngăn chặn rốt ráo.

”Vì vậy, đề nghị cơ quan chức năng siết chặt việc quản lý để giá bán vật tư đầu vào không tăng thêm, chất lượng phân bón, giống được đảm bảo, giúp người nông dân thuận lợi trong việc giảm giá thành sản xuất trong vụ Đông Xuân”, ông Toàn nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Quốc Phong, Phó Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Giống cây trồng miền Nam, cho biết công ty hoàn toàn có năng lực để cung cấp các loại giống tiêu chuẩn, có xuất xứ rõ ràng, đáp ứng được nhu cầu sản xuất của bà con nông dân.

Theo ông Phong, hiện nay giống lúa Đài thơm 8 đang được bà con ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long sử dụng nhiều, đóng góp vào giá trị xuất khẩu cho mặt hàng lúa gạo của Việt Nam. Tuy nhiên, vừa qua có hiện tượng bán giống bao trắng, giống giả làm ảnh hưởng đến cả năng suất và chất lượng sản phẩm của bà con nông dân.

“Đặc biệt, tình trạng giống giả làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến thương hiệu của các đơn vị làm lúa gạo của Việt Nam. Chúng tôi rất mong các cơ quan chức năng xem xét, có giải pháp để hạn chế được hiện tượng đóng bao trắng, hàng giả trên thị trường, bởi các doanh nghiệp không thể nào có khả năng để quản lý hết được”, ông Phong bức xúc.

TĂNG SẢN XUẤT VÀ SỬ DỤNG PHÂN BÓN VI SINH

Ông Phan Văn Tâm, Giám đốc Marketing Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền, chia sẻ thông tin: hiện nay đang xảy ra tình trạng khan hiếm nguyên liệu sản xuất phân phón, ngay cả với Bình Điền thì việc tìm nguồn cung cấp cũng đang gặp không ít khó khăn.

“Do các nguyên liệu nhập khẩu đều tăng giá mạnh nên các cơ quan chức năng cần có phương án giúp nông dân thích ứng và đối phó với tình hình này”, ông Phan Văn Tâm khuyến nghị.

Đề cập về hướng sản xuất phân bón mới, ông Lê Văn Hải, Tổng Giám đốc Công ty BioWish Việt Nam cho hay, từ năm 2016, doanh nghiệp này đã hợp tác với nhà máy Đạm Cà Mau để sản xuất Ure bio; phối hợp với nhà máy Đạm Phú Mỹ để sản xuất các dòng phân bón NPK Bio và hợp tác với Đạm Hà Bắc để sản xuất phân bón Ure bio; phối hợp với nhà máy phân bón Lâm Thao để sản xuất lân vi sinh.

“Công nghệ đưa vi sinh vào phân bón vô cơ thực sự là bài toán rất khó, bởi vì các chủng vi sinh không thể tồn tại trên nền hoá học. Và sau nhiều năm theo đuổi công nghệ này, chúng tôi đã hoàn thiện và đăng ký lưu hành”, ông Hải cho biết.

Các vi sinh vật đưa vào phân bón cũng giúp cho việc chuyển hoá dinh dưỡng thô như NPK, Ure, các phân bón hoá học khi bón xuống cho cây trồng trở thành các dinh dưỡng hữu hiệu để giúp cho cây trồng hấp thụ tốt hơn. Sản phẩm phân bón này cũng đưa vi sinh vật có lợi vào các vùng đất mà chúng ta đã dùng phân bón vô cơ nhiều năm, qua đó giúp cải tạo đất, làm cho đất trở nên phì nhiêu hơn, làm cho hoạt động canh tác ngày càng bền vững.

Đại diện Công ty Trung An nhận định, năm nay chắc chắn Việt Nam sẽ xuất khẩu không dưới 6 triệu tấn gạo. Hiện giá gạo Việt Nam đang cao nhất thế giới, vượt Thái Lan. Tuy nhiên, sự thay đổi ngoạn mục trong mấy năm trở lại đây liệu có còn duy trì được tiếp là điều cần suy nghĩ, hành động.

Khẳng định mô hình liên kết trong sản xuất lúa gạo là đúng đắn, Công ty Trung An cho hay, sắp tới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn mở rộng mô hình này ở tứ giác Long Xuyên, Trung An sẽ đồng hành với hơn 110.000ha. “Chúng tôi tha thiết đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các địa phương xem xét vấn đề vay vốn. Muốn có cánh đồng liên kết thì phải có vốn vay để đầu tư máy sấy, xilo chứa, tiền công gặt cho nông dân”, đại diện Công ty Trung Anh nêu kiến nghị.

Ông Nguyễn Hữu Tho, Tập đoàn Lộc Trời, cho biết hiện nay tập đoàn đang triển khai 3 mô hình tại Đồng bằng song Cửu Long: Liên kết tiêu thụ; sản xuất theo hình thức truyền thống (có hỗ trợ) và bao lợi nhuận. Trong vụ Đông Xuân 2021, Tập đoàn sẽ triển khai đẩy mạnh mở rộng mô hình bao lợi nhuận tại các tỉnh như Đồng Tháp, Kiên Giang, Cần Thơ… với diện tích khoảng 30.000 ha.

Trong mô hình bao lợi nhuận, Tập đoàn Lộc Trời sẽ bao toàn bộ chi phí đầu vào sản xuất cho người dân (thuốc bảo vệ thực vật, phân bón…). Ngay từ đầu vụ người dân sẽ ký thỏa thuận với tập đoàn mức năng suất và mức lợi nhuận cố định.

“Nếu người dân chăm chỉ sản xuất, năng suất thu được cao hơn mức cam kết thì phần tăng lên đó người dân sẽ được hưởng thêm. Về vật tư nông nghiệp, Tập đoàn cam kết đến hết năm 2021, sẽ không tăng giá vật tư nông nghiệp như cam kết từ đầu năm. Điều này đã tạo động lực rất lớn cho người dân để chăm lo đồng ruộng, nâng cao năng suất”, ông Thọ nhấn manh.