Nước nào có giá nhà “chát” nhất châu Âu?

Các nước châu Âu đã trải qua cơn sốt bất động sản trong những năm gần đây, và theo một báo cáo mới của Ủy ban châu Âu (EC), Bồ Đào Nha đang là một trong những quốc gia có giá nhà đắt đỏ nhất ở khu vực này, chủ yếu do sự bùng nổ của ngành du lịch và khủng hoảng trong lĩnh vực xây dựng.

Trong thập kỷ qua, giá nhà ở Liên minh châu Âu (EU) đã tăng trung bình 50%, nhưng tại Bồ Đào Nha, mức tăng của giá nhà trong cùng khoảng thời gian đã vượt quá 200%.

Những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này bao gồm lãi suất cao, nhu cầu từ các gia đình giàu có và nhà đầu tư, sự gia tăng của các dịch vụ cho thuê ngắn hạn, và sự thiếu hụt trong xây dựng mới. Đặc biệt, theo ước tính của EC, giá nhà ở Bồ Đào Nha cao hơn khoảng 35% so với giá trị thực, và đây là quốc gia duy nhất trong EU có mức định giá nhà ở cao như vậy trong năm 2024.

Du lịch và các dịch vụ cho thuê ngắn hạn là những yếu tố quan trọng góp phần vào xu hướng leo thang của giá nhà ở Bồ Đào Nha. Sự phát triển của các nền tảng chia sẻ nhà như Airbnb đã làm gián đoạn thị trường bất động sản truyền thống, làm giảm nguồn cung cho thuê dài hạn. Nghiên cứu cho thấy làn sóng khách du lịch và các nền tảng chia sẻ nhà đã góp phần làm tăng giá thuê và giá nhà ở một số địa điểm đắc địa, như các trung tâm thành phố lịch sử. Bồ Đào Nha là quốc gia trong EU mà du lịch có tác động lớn nhất đến giá nhà.

Ngoài ra, tỷ lệ nhà ở công cộng tại Bồ Đào Nha là một trong những mức thấp nhất ở châu Âu, chỉ chiếm khoảng 2% tổng số nhà ở. Điều này càng làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt nhà ở giá rẻ.

Các nhà đầu tư tổ chức, như các công ty bảo hiểm và quỹ hưu trí, đã đóng vai trò quan trọng trong việc tăng giá bất động sản trong thập kỷ qua, đặc biệt là tại các thủ đô trên toàn cầu. Tại Bồ Đào Nha, các quỹ hưu trí có sự tham gia đáng kể vào thị trường bất động sản.

Một vấn đề khác là sự chậm trễ trong việc cấp phép xây dựng, hạn chế sự gia tăng cần thiết của nguồn cung nhà ở công cộng. Tại Bồ Đào Nha, quá trình cấp phép xây dựng có thể kéo dài tới 31 tuần, một trong những thời gian dài nhất trong EU. Thủ tục hành chính phức tạp và yêu cầu tài liệu rườm rà cũng góp phần tạo ra sự chậm trễ không cần thiết.

Số lượng nhà trống không thể đếm xuể cũng là một thách thức lớn đối với thị trường nhà ở Bồ Đào Nha. Tỷ lệ nhà bị bỏ trống bình quân ở các nước EU là 1/6, và Bồ Đào Nha nằm trong số các quốc gia có tỷ lệ nhà trống cao nhất, cùng với Bulgaria, Romania, Malta, Cyprus và Hungary. Vấn đề nhà ở đã trở thành một chủ đề nóng trên chính trường Bồ Đào Nha, và các cuộc biểu tình phản đối giá thuê tăng cao và thiếu nhà ở giá rẻ diễn ra thường xuyên ở nước này.

Để giải quyết tình trạng giá nhà cao ở Bồ Đào Nha, một số biện pháp đã được đề xuất, bao gồm các ưu đãi thuế mới nhằm thúc đẩy hoạt động xây dựng.

Thuế giá trị gia tăng (VAT) sẽ được giảm xuống 6% cho các công trình xây dựng có giá trị lên tới 648.000 euro. Mức thuế 6% cũng sẽ áp dụng cho các hợp đồng thuê có giá trị lên tới 2.300 euro, nhằm khuyến khích xây dựng các dự án cho thuê không vượt quá giá trị này. Tuy nhiên, hầu hết các biện pháp này đều liên quan đến thuế và cần sự chấp thuận của Quốc hội.

Hồi tháng 6 năm nay, EC đã cảnh báo rằng Bồ Đào Nha chưa có hành động thực sự hiệu quả trong việc đối phó với cuộc khủng hoảng nhà ở và đã khuyến nghị các biện pháp cụ thể như kiểm soát giá thuê hoặc hạn chế một số loại hình cho thuê.