Startup AI tạo sinh Việt Nam tăng trưởng nhanh thứ hai trong khu vực

Kinh tế số Việt Nam dự kiến đạt Giá trị Hàng hóa Gộp (GMV) lên tới 200 tỷ USD vào năm 2030, theo Báo cáo E-Conomy SEA 2024 của Google, Temasek và Bain & Company. Các lĩnh vực chủ chốt thúc đẩy tăng trưởng như thương mại điện tử, fintech và phát triển phần mềm, đóng vai trò quan trọng trong việc định hình bức tranh công nghệ của quốc gia.

Chia sẻ với VnEconomy, ông Thye Yeow Bok, Giám đốc Hệ sinh thái Khởi nghiệp khu vực Đông Nam Á, Nam Á Biên giới và Trung Hoa Đại Lục, cho biết Chính phủ Việt Nam đang tích cực thúc đẩy nền kinh tế số thông qua nhiều hình thức, trong đó trí tuệ nhân tạo (AI) và các startup công nghệ đóng vai trò then chốt.

AI BẢN ĐỊA HÓA GIÚP CHUYỂN ĐỔI SANG NỀN KINH TẾ CÔNG NGHỆ CAO

Ông Bok nhấn mạnh, tăng trưởng kinh tế số tại Việt Nam đang được thúc đẩy mạnh mẽ nhờ ba hình thức: miễn giảm thuế đặc biệt, thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia và các chính sách khuyến khích giao dịch không tiền mặt, từ đó tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp và startup.

Việt Nam cũng xác định trí tuệ nhân tạo (AI) là công nghệ trọng yếu trong chiến lược phát triển quốc gia, thể hiện qua Chiến lược Quốc gia về Nghiên cứu, Phát triển và Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (Quyết định 127/QĐTTg, 26/01/2021), với mục tiêu trở thành quốc gia dẫn đầu về AI ở châu Á và đạt vị thế đáng kể trên thế giới vào năm 2030.

Ông Bok dẫn báo cáo Markets & Data – Đánh giá Thị trường Trí tuệ Nhân tạo Việt Nam 2025, theo đó thị trường AI Việt Nam được định giá 470 triệu USD năm 2022 và dự kiến đạt 1,52 tỷ USD vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng ấn tượng 15,8%/năm.

Sự tăng trưởng này phản ánh nhu cầu ngày càng cao về ứng dụng AI trong các ngành công nghiệp chủ chốt, đồng thời khẳng định Việt Nam là điểm nóng đổi mới sáng tạo công nghệ trong khu vực.

Đại diện Google nhận định hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ của Việt Nam đang bùng nổ, khẳng định vị thế là một trong những trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu châu Á. Với khoảng 4.000 startup, trong đó có 4 “kỳ lân” được hình thành trong thời gian ngắn, Việt Nam đang thể hiện tốc độ tăng trưởng ấn tượng. Kinh tế số của quốc gia cũng đang tăng trưởng hai con số, cùng tỷ lệ người dùng Internet đạt 80%, tương đương gần 78 triệu người dùng.

Tuy nhiên, con số không phải là yếu tố duy nhất thể hiện sự phát triển. Dù tổng vốn đầu tư vào startup công nghệ tại Việt Nam giảm trong nửa đầu năm 2024, nhưng các startup AI tạo sinh (Generative AI) tại Đông Nam Á – bao gồm Việt Nam – vẫn cho thấy sức bật mạnh mẽ. Hiện tại, Việt Nam là thị trường tăng trưởng nhanh thứ hai trong khu vực về startup AI tạo sinh, minh chứng cho tiềm năng trở thành trung tâm AI quan trọng trên bản đồ toàn cầu.

Theo ông Bok, việc phát triển startup AI theo hướng bản địa hóa (Localized AI) sẽ đóng vai trò then chốt trong việc đáp ứng nhu cầu đặc thù của thị trường Việt Nam. Các sản phẩm phát triển dựa trên mô hình AI được huấn luyện bằng dữ liệu nội địa sẽ phản ánh chính xác hơn văn hóa, ngôn ngữ và hành vi người dùng Việt, từ đó tạo ra giá trị gia tăng và lợi thế cạnh tranh trước các đối thủ toàn cầu. Việc triển khai rộng rãi các ứng dụng AI bản địa sẽ giúp Việt Nam tăng tốc quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế công nghệ cao.

"ĐẤT LÀNH" ĐỂ STARTUP AI PHÁT TRIỂN

Để hỗ trợ sự phát triển của các startup “thuần Việt”, Google for Startups triển khai hai chương trình AI Bootcamp và AI Solutions Lab với hai hướng tiếp cận song song: thứ nhất, nâng cao năng lực AI cho startup thông qua các công nghệ mới nhất của Google; thứ hai, ứng dụng thực tế bằng cách xây dựng sản phẩm AI mẫu (AI MVP) giải quyết các bài toán kinh tế, xã hội hoặc môi trường, dưới sự hướng dẫn của đội ngũ kỹ sư Google và đối tác.

Ông Bok nhấn mạnh: “Chúng tôi kỳ vọng chương trình này sẽ giúp các startup Việt Nam giai đoạn đầu được trang bị kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn để xác định và giải quyết hiệu quả những vấn đề thực tế bằng AI".

Trong suốt chương trình AI Bootcamp và AI Solutions Lab, các startup sẽ được tiếp cận tài liệu đào tạo độc quyền về công nghệ AI của Google, bao gồm sản phẩm Agentic AI mới nhất như Agent Development Kit. Các startup cũng sẽ làm việc trực tiếp với kỹ sư Google để kiểm định và tối ưu hóa sản phẩm AI MVP của mình. Đặc biệt, mỗi startup đủ điều kiện còn có thể nhận tín dụng Google Cloud trị giá tới 350.000 USD.

Kết quả ban đầu rất khả quan: khoảng 120 startup Việt Nam đã được đào tạo, trong đó 50 sản phẩm AI tạo sinh (GenAI MVP) đã ra đời, nhằm giải quyết các thách thức xã hội, kinh tế và môi trường.

Theo ông Bok, điều cốt lõi với các startup giai đoạn đầu là xác định sớm “sự phù hợp giữa sản phẩm và thị trường” (product-market fit). Khi đã tìm thấy vấn đề người dùng có thể mở rộng và phân khúc thị trường tiềm năng, startup có thể tận dụng AI để tăng tốc tạo ra giá trị với chi phí tối ưu hơn. Điều này đặc biệt đúng với các startup AI bản địa hóa, khi hiểu rõ nhu cầu người dùng mục tiêu sẽ giúp họ phát triển sản phẩm phù hợp và bền vững hơn.

Với nền kinh tế năng động, chính sách AI thân thiện, và nguồn nhân lực công nghệ chất lượng cao, Việt Nam đang có đầy đủ yếu tố để trở thành “đất lành” cho startup AI phát triển. Ông Bok kỳ vọng, trong thời gian tới, sẽ có thêm nhiều startup Việt Nam phát triển giải pháp AI-first hoặc ứng dụng AI vào sản phẩm hiện có để tối ưu giá trị cho người dùng.