18:29 08/08/2025

Tăng cường giám sát, phát hiện các ca nghi nhiễm liên cầu lợn

Thu Hằng

Theo yêu cầu của Bộ Y tế, các Sở Y tế cần tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi nhiễm bệnh liên cầu lợn ở người, từ đó triển khai ngay các biện pháp xử lý ổ dịch...

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

Bộ Y tế chiều 8/8 cho biết theo báo cáo của hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm, hiện nay một số địa phương đã ghi nhận trường hợp nhiễm liên cầu lợn ở người, trong đó số nhiễm gia tăng tại Thành phố Huế và tỉnh Hưng Yên.

Bệnh liên cầu lợn do Streptococcus suis (S.suis) gây nên là bệnh lây truyền từ động vật sang người và có thể gây tử vong. Người bệnh thường có triệu chứng lâm sàng nặng, phải điều trị trong thời gian dài, chi phí điều trị lớn và thường để lại biến chứng không phục hồi sau khi khỏi bệnh.

Streptococcus suis được phát hiện ở nhiều nơi trên thế giới, những nơi chăn nuôi lợn. Tỷ lệ mang S.suis không triệu chứng trong một đàn lợn khoảng 60%-100%. Vi khuẩn S.suis thường cư trú ở đường hô hấp trên, đặc biệt là ở mũi, ở đường tiêu hoá và sinh dục của lợn.

Hiện có 2 týp liên cầu lợn: Týp I, hay gây dịch bệnh lẻ tẻ ở các đàn lợn dưới 8 tuần tuổi. Týp II gây bệnh ở nhiều lứa tuổi khác nhau của lợn nhưng thường gây bệnh ở lợn thịt với các dấu hiệu viêm màng não, viêm nội tâm mạc, viêm phổi, bại huyết, bệnh đường tiêu hóa, viêm khớp, xuất huyết ở da, gây sảy thai và chết đột tử ở lợn. S.suis týp II thường gây bệnh cho người.

Để chủ động phòng, chống lây nhiễm bệnh liên cầu lợn sang người, Cục Phòng bệnh – Bộ Y tế đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố tổ chức tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi nhiễm liên cầu lợn ở người, triển khai ngay các biện pháp xử lý ổ dịch.

Các cơ sở khám chữa bệnh đặc biệt chú ý những trường hợp người bệnh có triệu chứng nghi nhiễm liên cầu lợn, khai thác tiền sử dịch tễ và lấy mẫu xét nghiệm điều trị bệnh nhân kịp thời để tránh tử vong. Đồng thời, thông báo cho Trung tâm kiểm soát bệnh tật để điều tra, xử lý ổ dịch.

Cùng với đó, các Sở Y tế cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan thú y trong việc giám sát phát hiện các dịch bệnh trên đàn lợn, nhất là các dịch bệnh thuận lợi cho liên cầu lợn bùng phát như dịch bệnh tai xanh.

Kịp thời chia sẻ thông tin để có những biện pháp nhằm ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm sang người; hướng dẫn người chăn nuôi, tiếp xúc, giết mổ, buôn bán gia súc áp dụng các biện pháp bảo hộ lao động như đeo găng tay, khẩu trang.

Ngoài ra, cần sẵn sàng vật tư, hóa chất, phương tiện bảo đảm triển khai các biện pháp giám sát và xử lý ổ dịch; tổ chức tập huấn các hướng dẫn chuyên môn, kỹ thuật trong giám sát, chẩn đoán và điều trị bệnh liên cầu lợn để củng cố năng lực cho cán bộ chuyên trách.

Theo Bộ Y tế, tại Việt Nam, bệnh liên cầu lợn mới được biết đến từ năm 2003. Trong hai năm 2005 - 2006, có 72 trường hợp nhiễm S.suis nhập Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh.

Nhưng năm 2007 có tới hơn 48 ca (22 ca ở miền Bắc, 20 ca ở miền Nam, 6 ca ở miền Trung) được chẩn đoán bị bệnh liên cầu lợn, có một số ca xét nghiệm xác định được tác nhân gây bệnh là S.suis týp II. Có 3 ca trong số này đã tử vong.

Theo một nghiên cứu của Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh, bệnh này có khuynh hướng xảy ra vào mùa hè nắng nóng, 58 bệnh nhân (81%) là nam giới.

Phần lớn bệnh nhân là nông dân, 38% bệnh nhân có tiền sử tiếp xúc với lợn hay thịt lợn, tuy nhiên chỉ có 6 bệnh nhân (8%) có tổn thương da nghi ngờ. 69 bệnh nhân (96%) biểu hiện bệnh cảnh viêm màng não như: sốt, nhức đầu, ói, cổ cứng, rối loạn tri giác là những triệu chứng thường gặp.

68% trường hợp viêm màng não mủ có triệu chứng ù tai, điếc. Một bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết bị sốc do nhiễm độc tố liên cầu. Sau 10 đến 14 ngày dùng kháng sinh Ceftriaxone, hầu hết bệnh nhân đều hồi phục. Tất cả các chủng vi khuẩn phân lập được còn nhạy cảm với penicillin và ceftriaxone.

Khuyến cáo phòng bệnh liên cầu lợn. Nguồn: Bộ Y tế.
Khuyến cáo phòng bệnh liên cầu lợn. Nguồn: Bộ Y tế.