Đây là trường đại học đầu tiên của cả nước thành lập một viện trực thuộc về đường sắt tốc độ cao và là Viện Đường sắt tốc độ cao đầu tiên của Việt Nam.

Phát biểu tại lễ công bố ra mắt viện, PGS. TS. Nguyễn Xuân Phương, Hiệu trưởng trường Đại học Giao thông vận tải TP.HCM, cho biết với vai trò là trường đại học lớn đào tạo chuyên ngành về giao thông vận tải, UTH tự hào là trường đại học đầu tiên của Việt Nam đào tạo và tiếp cận công nghệ đường sắt tốc độ cao. Theo ông, năm 2008, trường đã bắt đầu đào tạo ngành đường sắt đô thị (metro); từ năm 2023, lãnh đạo nhà trường đã trực tiếp và cử nhiều đoàn công tác đi Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Châu Âu để tìm hiểu về đường sắt tốc độ cao.

Theo kế hoạch, chiến lược đề ra, Viện Đường sắt tốc độ cao có nhiệm vụ đào tạo bốn lĩnh vực chính, gồm: Kỹ thuật xây dựng đường sắt tốc độ cao; Cơ khí đường sắt tốc độ cao; Kỹ thuật điều khiển tự động và thông tin tín hiệu đường sắt tốc độ cao; Khai thác vận tải đường sắt tốc độ cao. Về nhân sự, hiện nay viện có đội ngũ giảng viên là những chuyên gia giàu kinh nghiệm thực tiễn trong nước và quốc tế cùng với chiến lược kết nối nhằm tạo ra chuỗi dịch vụ cho sự phát triển của ngành đường sắt tốc độ cao hiện nay.

PGS. Nguyễn Xuân Phương nhận đinh rằng một hệ thống giao thông hiện đại, an toàn là nền tảng của một quốc gia thịnh vượng. Tại Kết luận số 49-KL năm 2023 về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Bộ Chính trị đã khẳng định đường sắt tốc độ cao Bắc Nam là trục “xương sống”. Vừa qua, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã thống nhất chủ trương đầu tư toàn tuyến dự án đường sắt tốc độ cao 350 km/h trên trục Bắc Nam để trình kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa 15 xem xét, quyết định.

“Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc Nam không chỉ là một phần trong chiến lược phát triển giao thông của đất nước mà còn là động lực mạnh mẽ cho sự chuyển mình toàn diện trong hệ thống hạ tầng. Đây là cơ hội để chúng ta áp dụng những công nghệ tiên tiến nhất vào thực tế, nhằm bắt kịp xu thế giao thông hiện đại”, ông Phương khẳng định.

Tại lễ ra mắt, Quyền chủ tịch Hội đồng trường UTH phó giáo sư Nguyễn Tiến Thủy đã trao biểu trưng 5 ha đất tại phân hiệu UTH cơ sở Đồng Nai cho Viện Đường sắt tốc độ cao khai thác và đưa vào sử dụng, phục vụ cho việc nghiên cứu và đào tạo.

Việc ra đời của Viện Đường sắt tốc độ cao được kỳ vọng thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ của trường UTH trong tương lai, đặc biệt là đón đầu xu thế xây dựng hệ thống đường sắt tốc độ cao tại Việt Nam, cũng như các công nghệ mới trong lĩnh vực giao thông vận tải.