Các thị trường chứng khoán toàn cầu chao đảo, Mỹ có khả năng tiếp tục tung ra những gói kích thích kinh tế mới, kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại, nợ công của Nhật cao kỷ lục. Điểm sáng gần như duy nhất trong bức tranh tối màu là kinh tế Đức tăng trưởng mạnh nhất trong 23 năm.

Vui nhanh, buồn lâu.

Những số liệu tốt xấu đan xen về nền kinh tế đầu tàu thế giới đã khiến giới đầu tư nhanh chóng chuyển từ thái cực lạc quan sang bi quan. Tính cả tuần giao dịch, trên sàn chứng khoán Mỹ, chỉ số công nghiệp Dow Jones giảm 3,3%, chỉ số S&P 500 giảm 3,8% và chỉ số Nasdaq giảm tới 5%. Khối lượng cổ phiếu giao dịch hàng ngày trong tuần đạt mức thấp.

Các thị trường châu Á cũng có tuần giảm điểm mạnh. Chỉ số MSCI khu vực châu Á – Thái Bình Dương giảm 3,7% xuống 117,86 điểm, tuần giảm đầu tiên từ ngày 2/7. Chỉ số này hiện thấp hơn so với mức cao nhất của năm thiết lập hôm 15/4 khoảng 8,7%. Trong số các chỉ số chứng khoán chủ chốt, Nikkei 225 của Nhật Bản mất 4%, Hang Seng của Hồng Kông hạ 2,8% và Shanghai Composite của Trung Quốc giảm 1,9%.

Tại khu vực châu Âu, mặc dù có một số thông tin kinh tế lạc quan vào cuối tuần, nhưng thị trường chứng khoán khu vực này vẫn cùng xu thế giảm điểm với Mỹ và châu Á. Chỉ số Stoxx 600 của thị trường chứng khoán châu Âu hạ 1,2% xuống 255,56 điểm. Chỉ số chính của 18 thị trường Tây Âu giảm điểm. Chỉ số DAX của Đức giảm 2,4%; chỉ số FTSE 100 của Anh mất 1,1%; chỉ số CAC 40 của Pháp giảm 2,8%.

Bất ổn vẫn cao.

Hôm 10/8, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã ra thông cáo về việc tiếp tục có thêm các biện pháp kích thích kinh tế thời khủng hoảng. Một số nhà quan sát tin rằng động thái trên của FED chỉ làm cho giới đầu tư thêm lo lắng về kinh tế Mỹ và thúc đẩy hoạt động bán ra các tài sản có độ rủi ro cao như chứng khoán.

Một ngày sau, hôm 11/8, Bộ Thương mại Mỹ công bố, thâm hụt thương mại của nước này trong tháng 6 là gần 50 tỷ USD, tăng gần 19% so với tháng trước đó và đây là mức thâm hụt hàng tháng cao nhất kể từ tháng 10/2008, khi đó thâm hụt thương mại đứng ở mức hơn 59 tỷ USD. Cùng ngày, Bộ Tài chính Mỹ cho biết, thâm hụt ngân sách của nước này đã giảm xuống còn 165 tỷ USD.

Stuart A. Schweitzer, nhà chiến lược thị trường của ngân hàng J.P. Morgan, nhấn mạnh những dữ liệu thương mại và tăng trưởng suy giảm cho thấy sự bất ổn định của nền kinh tế Mỹ vẫn cao, không hấp dẫn các nhà đầu tư. Nguy cơ đối với tăng trưởng đang tăng lên, đặc biệt trong bối cảnh những tin tức xấu về kinh tế ở châu Âu và châu Á. Nền kinh tế Anh vẫn tăng trưởng chậm và bất ổn định trong khi tăng trưởng của kinh tế Trung Quốc bắt đầu nguội đi.

Dấu hiệu suy giảm.

Chính phủ Trung Quốc ngày 11/8 cho biết lạm phát giá tiêu dùng của nước này tăng cao trong tháng trước. Theo cơ quan thống kê của nước này, chỉ số giá tiêu dùng tháng 7 tăng 3,3%, cao hơn so với mức tăng 2,9% của tháng trước đó. Ông Sheng Laiyun, người phát ngôn của cơ quan này, cho rằng hiện có nhiều nhân tố kiềm chế đà tăng giá hơn là những nguyên nhân làm tăng giá, ám chỉ tới việc tăng trưởng kinh tế đang giảm tốc và những nỗ lực hạn chế cho vay của chính phủ.

Các chỉ số cơ bản khác cũng cho thấy kinh tế Trung Quốc đang tăng trưởng chậm lại, sau khi Bắc Kinh bắt đầu rút lại gói kích thích kinh tế, đóng cửa các nhà máy hoạt động kém hiệu quả và kiềm chế tốc độ tăng giá bất động sản cũng như hoạt động cho vay ngân hàng trong nỗ lực hạ nhiệt nền kinh tế đang phát triển quá nóng.

Trong tháng 7/2010, sản lượng công nghiệp của Trung Quốc đã tăng 13,4%, thấp hơn so với mức tương ứng 13,7% của tháng trước đó. Trong khi đó đầu tư tài sản cố định tại khu vực đô thị - thước đo mức độ chi tiêu của chính phủ cho cơ sở hạ tầng - trong 7 tháng đầu năm 2010 tăng 24,9%, so với mức tăng 25,5% cùng kỳ năm 2009. Các khoản vay mới trong tháng 7/2010 của Trung Quốc cũng thấp hơn dự báo, khi giảm từ 603,4 tỷ Nhân dân tệ của tháng 6/2010 xuống 532,8 tỷ Nhân dân tệ (78,8 tỷ USD).

Phá vỡ kỷ lục.

Tính tới cuối tháng 6/2010, nợ công của Nhật Bản đã tăng cao kỷ lục lên hơn 10.000 tỷ USD, tương đương 2 lần GDP của cả năm tài khóa 2009, Bộ Tài chính nước này cho biết. Đây là tỷ lệ nợ công cao nhất trong nhóm các quốc gia phát triển. Cụ thể, tổng mức nợ công của Nhật Bản là 904.080 tỷ Yen (tương đương 10.550 tỷ USD). Trong đó, chiếm 81,2%, tương đương 733.810 tỷ Yen là trái phiếu chính phủ.

So với con số được công bố cuối tháng 3, nợ công của Nhật Bản đã tăng 21.150 tỷ Yen. Dự kiến, đến hết năm tài khóa 2010 hiện nay, nợ công của Nhật Bản có thể lên đến 973.000 tỷ Yên (khoảng hơn 11.000 tỷ USD). Khoản nợ này là kết quả từ việc Nhật Bản đã chi một số lượng tiền khổng lồ để kích thích kinh tế trong suốt “thập kỷ mất mát” những năm 1990, cũng như hàng loạt gói tài chính đã được bơm vào nền kinh tế này để giải quyết cuộc khủng hoảng tài chính 2008.

Nhờ có những gói chi tiêu này, Nhật Bản đã thoát được khỏi cuộc suy thoái tồi tệ trong năm 2009, nhưng tình hình nợ công ở mức cao cùng với nạn giảm phát và nhu cầu tiêu thụ nội địa yếu ớt đang cản trở đà phục hồi của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này. Vài tháng gần đây, Nhật Bản đã phải đối mặt với áp lực từ cộng đồng quốc tế về việc phải đẩy nhanh cắt giảm nợ công.

Điểm sáng cuối tuần.

Cơ quan thống kê Liên bang Đức hôm 13/8 cho hay, kinh tế nước này trong quý 2/2010 tăng trưởng 2,2% so với quý 1, cao hơn mức dự báo 2% của các chuyên gia. Đây là mức tăng trưởng mạnh nhất kể từ khi Đức thống nhất hai miền vào năm 1989. Mức tăng mạnh trước đó là 1,9% được ghi nhận hồi tháng 1/1992. Nếu so với cùng kỳ năm trước, kinh tế Đức quý 2 tăng 3,7%.

Đồng Euro tăng giá sau số liệu trên và thị trường chứng khoán châu Âu tăng điểm vào lúc mở cửa. Thế nhưng, nhiều chuyên gia tỏ ra thận trọng về tốc độ tăng trưởng thời gian tới, do lo ngại những ảnh hưởng tiêu cực từ các kế hoạch cắt giảm ngân sách trên khắp châu Âu trong thời gian nửa sau của năm 2010.

“Nhìn về phía trước, có thể nói tốc độ tăng trưởng hiện tại khó có thể được duy trì trong những tháng tới. Do ảnh hưởng từ lĩnh vực xây dựng và việc xuất khẩu tăng trưởng bình thường trở lại, tốc độ tăng trưởng của kinh tế Đức sẽ thấp hơn”, Carsten Brzeski, chuyên gia kinh tế tại ngân hàng ING của Hà Lan, nhận định.