Ông Đoàn Thái Sơn cho biết lạm phát cơ bản trong thời gian qua duy trì trên mức 3%, là ngưỡng cảnh báo thường được sử dụng trong điều hành chính sách tiền tệ. Đây là áp lực lớn trong bối cảnh nhiều yếu tố bất định đang chi phối kinh tế vĩ mô trong và ngoài nước.

NGUY CƠ RỦI RO TỪ MỞ RỘNG TÍN DỤNG

Theo phân tích của Phó Thống đốc, áp lực lạm phát xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Trên bình diện quốc tế, giá năng lượng và nguyên vật liệu đầu vào tiếp tục neo ở mức cao, trong khi diễn biến khó lường của thị trường toàn cầu khiến chi phí nhập khẩu gia tăng mạnh. Trong nước, giá thuê nhà và chi phí ăn uống ngoài gia đình tăng nhanh, cùng với việc điều chỉnh một số mặt hàng do Nhà nước quản lý, đã khiến chỉ số giá tiêu dùng chịu thêm sức ép. Ngoài ra, biến động giá vàng cũng góp phần tạo ra tâm lý bất ổn trên thị trường.

Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn nhấn mạnh: “Với xu hướng hiện tại, Ngân hàng Nhà nước thống nhất với Bộ Tài chính về việc cần theo dõi sát sao và điều hành chính sách tiền tệ một cách linh hoạt. Khi xuất hiện tín hiệu mới từ thị trường, cần chủ động đưa ra giải pháp sớm để ‘đi trước, đón đầu’.

Ông Sơn khuyến cáo nếu để lạm phát vượt ngưỡng kiểm soát, chi phí để ổn định lại nền kinh tế sẽ rất lớn.

Phó Thống đốc thông tin tính đến ngày 29/8/2025, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt 17,14 triệu tỷ đồng, tăng 11,08% so với cuối năm 2024. Ông Đoàn Thái Sơn ước tính trong năm nay tín dụng tăng khoảng 20,19% – cao nhất trong nhiều năm (so với mức trung bình khoảng 14,5%).

Trong khi đó, lãi suất cho vay bình quân đối với khoản vay mới hiện ở mức 6,38%, giảm gần 0,6 điểm phần trăm so với cuối năm ngoái.

Phó Thống đốc lưu ý đà tăng tín dụng nhanh dẫn đến hai hệ quả chính: (1) các ngân hàng phải tăng huy động vốn, gây áp lực tăng lãi suất huy động và kéo theo lãi suất cho vay; (2) cung tiền gia tăng nhanh có thể gây áp lực lạm phát trong trung và dài hạn.

TỶ GIÁ TĂNG 3,45% KỂ TỪ ĐẦU NĂM

Theo Phó Thống đốc, trong năm 2025, đặc biệt là tháng 8, tỷ giá chịu nhiều sức ép. Lãi suất USD duy trì ở mức cao, trong khi lãi suất tiền đồng thấp hơn đáng kể, tạo ra xu hướng dịch chuyển vốn từ VND sang ngoại tệ. Đồng thời, giải ngân vốn vay nước ngoài chậm, trong khi nghĩa vụ trả nợ đến hạn tăng, làm tăng nhu cầu ngoại tệ. 

Trước tình hình đó, Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện điều hành tỷ giá một cách linh hoạt, kết hợp các công cụ chính sách như lãi suất, thanh khoản, và sẵn sàng can thiệp bằng bán ngoại tệ khi cần thiết. 

Tính đến ngày 4/9/2025, tỷ giá giao dịch ở mức 26.380 VND/USD, giảm 0,09% so với ngày 22/8 (thời điểm Ngân hàng Nhà nước bán can thiệp), nhưng vẫn tăng 3,45% so với cuối năm 2024.

Ông Sơn dự báo trong thời gian tới, áp lực tỷ giá sẽ còn tiếp diễn, do nhiều yếu tố bên ngoài tiếp tục bất định và xu hướng duy trì lãi suất cao tại Mỹ.

BA NGUYÊN NHÂN KHIẾN GIÁ VÀNG TĂNG VỌT

Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn cũng thông tin thêm về diễn biến giá vàng trong nước: “Trong khoảng một tuần gần đây, giá vàng thế giới tăng mạnh, kéo theo giá vàng trong nước (quy đổi theo tỷ giá) tăng trên 3 triệu đồng/lượng. Truyền thông và kỳ vọng thị trường cho rằng giá vàng có thể lên đến 3.500 USD/ounce, khiến nhu cầu tích trữ vàng trong dân tăng mạnh”.

Ông Sơn chỉ ra 3 nguyên nhân chính dẫn đến đợt tăng giá này: (1) giá vàng thế giới tăng cao; (2) tâm lý kỳ vọng và đầu cơ lan rộng trên thị trường; (3) nguồn cung trong nước bị gián đoạn, do Ngân hàng Nhà nước tạm dừng bán vàng SJC trong thời gian chuyển đổi sang cơ chế điều hành mới.

Phó Thống đốc cho biết các doanh nghiệp kinh doanh vàng không có xu hướng dự trữ số lượng lớn, do chi phí vốn quá cao. Mặt khác, để triển khai Nghị quyết của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đã hoàn tất thanh tra đối với các doanh nghiệp vàng lớn và ngân hàng có hoạt động kinh doanh vàng, hiện đang xử lý kết luận thanh tra và phối hợp liên ngành để xử lý các sai phạm (nếu có).

Phó Thống đốc khẳng định Ngân hàng Nhà nước đang khẩn trương hoàn thiện và triển khai cơ chế điều hành thị trường vàng mới theo chỉ đạo của Chính phủ.