Ngày 25/6, UBND TP. Hồ Chí Minh tổ chức hội nghị công bố Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung Thành phố đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060. 

Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường cho biết ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung Thành phố, TP. Hồ Chí Minh đã triển khai đồng bộ nhiều công tác để bảo đảm tiến độ và chất lượng của Đồ án điều chỉnh quy hoạch.

Đồng thời, giữ vững vai trò thực hiện các chiến lược quốc gia và liên kết vùng trong phát triển kinh tế - xã hội, TP. Hồ Chí Minh đã chủ động làm việc, phối hợp chặt chẽ với các tỉnh, thành lân cận như Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu, Tiền Giang… nhằm trao đổi, thống nhất các định hướng phát triển không gian, kết nối hạ tầng giao thông, bảo vệ môi trường và khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế của toàn vùng.

TP. HỒ CHÍ MINH SẼ TRỞ THÀNH TRUNG TÂM TÀI CHÍNH CHÂU Á

Theo Đồ án xác định tầm nhìn đến năm 2060, TP. Hồ Chí Minh sẽ trở thành Thành phố toàn cầu, văn minh, hiện đại, nghĩa tình – có trình độ phát triển ngang tầm các đô thị lớn trên thế giới; là trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của châu Á; có vai trò cực tăng trưởng, động lực thúc đẩy phát triển vùng phía Nam và cả nước; là nơi có mức sống và chất lượng cuộc sống cao, kinh tế, văn hóa phát triển đặc sắc, thu hút các định chế tài chính và tập đoàn kinh tế quốc tế.

Bên cạnh đó, cấu trúc không gian TP. Hồ Chí Minh sẽ phát triển theo 06 phân vùng, tổ chức không gian các phân vùng gắn với tổ chức hệ thống giao thông công cộng. Mỗi vùng được định hướng theo các tính chất chính nhưng đều là những vùng đa chức năng, có thể đáp ứng nhu cầu việc làm và môi trường sống có chất lượng cao, tại chỗ, cho bộ phận lớn người dân; thực hiện vai trò trung tâm vùng, quốc gia và quốc tế - gắn với khung hạ tầng đô thị và TOD. Cụ thể gồm:

1. Phân vùng đô thị trung tâm (khu vực nằm phía trong đường Vành đai 2 và nằm phía Bắc kênh Đôi, kênh Tẻ);
2. Trung tâm của phân vùng phía Bắc – Khu vực giao giữa Vành đai 3 và Quốc lộ 22 đến đường Cao tốc Mộc Bài - TP. Hồ Chí Minh;
3. Trung tâm của phân vùng phía Tây – Khu vực Tân Kiên;
4. Trung tâm của phân vùng phía Nam – Khu vực Phú Mỹ Hưng mở rộng về phía Nam;
5. Trung tâm của phân vùng phía Đông Nam – Khu vực đô thị lấn biển Cần Giờ;
6. Trung tâm TP. Thủ Đức.

Theo ông Cường, quy hoạch được phê duyệt lần này không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà còn tạo cơ sở pháp lý vững chắc, quan trọng; là kim chỉ nam để Thành phố cụ thể hóa các mục tiêu phát triển trong giai đoạn mới, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, khai thác hiệu quả các cơ chế, chính sách đặc thù, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển đột phá, bền vững của Thành phố và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

“Đây sẽ là nền tảng cho việc lập quy hoạch TP. Hồ Chí Minh hợp nhất ngay trong thời gian tới khi TP. Hồ Chí Minh đang cùng cả nước chuẩn bị việc sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính; TP. Hồ Chí Minh mới hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa Vũng Tàu”, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Bùi Xuân Cường cho hay. 

SIÊU ĐÔ THỊ MANG TẦM VÓC QUỐC TẾ

Viện nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh (HIDS) cũng vừa có văn bản gửi UBND Thành phố về đề xuất, kiến nghị chỉ đạo triển khai thực hiện báo cáo rà soát, điều chỉnh Quy hoạch TP. Hồ Chí Minh mới trong bối cảnh sáp nhập tỉnh thành. Theo đó, TP. Hồ Chí Minh mới sẽ được hình thành trên cơ sở sáp nhập TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, đây là địa phương có GRDP lớn nhất cả nước (khoảng 2,717 triệu tỷ đồng), chiếm khoảng 24% GDP của Việt Nam.

Trong bối cảnh sáp nhập, việc lập Quy hoạch TP. Hồ Chí Minh mới trên cơ sở rà soát để kế thừa, bổ sung nội dung của các quy hoạch tỉnh của 3 địa phương được sáp nhập mang tính cấp thiết nhằm xây dựng TP. Hồ Chí Minh mới trở thành “siêu đô thị” mang tầm vóc quốc tế, định hướng Thành phố toàn cầu.

Trong văn bản đề xuất của Viện nghiên cứu phát triển Thành phố nêu rõ 06 chiến lược phát triển quan trọng.

Thứ nhất, chiến lược tái cấu trúc lại các khu vực phát triển của TP. Hồ Chí Minh mới để phát huy các lợi thế của 3 địa phương trước đây; tránh hiện tượng các dự án phát triển kinh tế trên địa bàn của 3 địa phương trước đây cạnh tranh với nhau, gây lãng phí nguồn lực xã hội và giảm hiệu quả đầu tư.

Mô hình đô thị phù hợp với Thành phố mới là đô thị đa trung tâm với cấu trúc như sau: khu đô thị trung tâm là khu vực nội thành của TP. Hồ Chí Minh trước đây; các khu đô thị vệ tinh là các phường đô thị trung tâm của Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè, Cần Giờ, TP. Thủ Dầu Một và TP. Vũng Tàu trước đây;

Các khu đô thị phụ trợ gồm các phường thuộc Huyện Bàu Bàng, TP. Bến Cát, TP. Tân Uyên, TP. Thuận An, TP. Dĩ An, TP. Phú Mỹ và TP. Bà Rịa trước đây.

Trong đó, khu đô thị trung tâm tập trung phát triển các chức năng dịch vụ - tài chính, giáo dục bậc cao, các khu đô thị vệ tinh thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây tập trung phát triển các lĩnh vực cảng biển – logistics, du lịch, công nghiệp nhẹ, năng lượng; các khu đô thị vệ tinh thuộc tỉnh Bình Dương trước đây tập trung phát triển công nghiệp sản xuất và logictis công nghiệp.

Thứ hai, chiến lược phát triển kinh tế TP. Hồ Chí Minh mới cần những động lực tăng trưởng mang tính đột phá, trong đó có ba trụ cột chính là công nghiệp công nghệ cao và sản xuất thông minh, dịch vụ chất lượng cao với lõi là tài chính quốc tế, công nghệ; và kinh tế biển với lõi là cụm cảng nước sâu, logistic.

Thứ ba, TP. Hồ Chí Minh mới cần xây dựng một chiến lược phát triển kinh tế biển, trong đó trước mắt cần tháo gỡ điểm nghẽn trong chuỗi cung ứng, đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống logistics đường sông và đường biển, phát triển mạng lưới cảng cạn (ICD), mạng lưới cảng biển kết nối đa phương thức từ nội đô đến các vùng kinh tế trọng điểm và hệ thống logistics số.

Thứ tư, chiến lược tăng cường tính kết nối giữa các khu vực phát triển đô thị của Thành phố mới. Chiến lược này cần dựa trên nền tảng hạ tầng giao thông đồng bộ, tập trung phát triển mạng lưới giao thông công cộng, chủ đạo là mạng lưới đường sắt với các loại hình phù hợp cho từng khu vực đô thị. Trong đó hệ thống vận tải hành khách khối lượng lớn, tốc độ cao (MRT) cho khu vực đô thị trung tâm và hệ thống đường sắt đô thị (commuter rail) để kết nối khu đô thị trung tâm và các khu đô thị vệ tinh. Đồng thời phát triển đồng bộ các phương thức khác trong mạng lưới giao thông công cộng để phát triển đô thị theo mô hình TOD.

Thứ năm, chiến lược tăng cường sự chia sẻ và kết nối trong khai thác, sử dụng các công trình kết cấu hạ tầng kỹ thuật giữa các khu vực thuộc 3 địa phương trước đây theo hướng bền vững.

Thứ sáu, chiến lược phát triển giáo dục bậc cao và nghiên cứu sáng tạo gắn liền với phát triển đô thị và phát triển kinh tế theo mô hình đại học trong Thành phố.

Về đầu tư công, để triển khai thực hiện các chiến lược phát triển quan trọng trên, các dự án ưu tiên đầu tư trong bối cảnh sáp nhập tỉnh thành cần được rà soát để điều chỉnh, bổ sung. Nhóm các dự án tăng tính cấp thiết trong bối cảnh sáp nhập tỉnh thành, cần ưu tiên bố trí nguồn vốn đầu tư trong giai đoạn đến năm 2030 là các dự án đường sắt đô thị, dự án Vành đai 4...; các trục đường bộ xuyên tâm/hướng tâm...

Đối với các dự án không thuộc danh mục dự án ưu tiên của các quy hoạch tỉnh đã được phê duyệt nhưng có tính cấp thiết cao, phát sinh do sáp nhập tỉnh thành, cần gấp rút điều chỉnh quy hoạch để bổ sung danh mục và ưu tiên bố trí nguồn vốn đầu tư trong giai đoạn đến năm 2030.