Việt Nam được đánh giá là quốc gia có những điều kiện tự nhiên tốt nhất Châu Á để phát triển các dự án điện gió ngoài khơi với đường biển dài hơn 3.000km, mực nước biển thấp và tốc độ gió thổi thường xuyên ở mức cao. Mặc dù đã có một số dự án lớn đăng ký đầu tư nhưng chủ yếu vẫn đang ở giai đoạn thăm dò, vì thế đến nay, chưa có một dự án ngoài khơi nào được triển khai...
Việt Nam có tiềm năng lớn về điện gió ngoài khơi.
Theo Dự thảo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Dự thảo Quy hoạch điện VIII), công suất điện gió ngoài khơi đạt từ 2.000 MW – 3.000 MW và chiếm từ 1,45% đến 2% trong tổng công suất nguồn điện đến năm 2030.
Tuy nhiên, các tổ chức năng lượng quốc tế khuyến nghị, Việt Nam nên tăng công suất điện gió ngoài khơi đến năm 2030 lên 10.000 MW để thu hút các nhà đầu tư.
“THUẬN GIÓ” KHÔNG LO THIẾU ĐIỆN
Các chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng nhấn mạnh, việc phát triển điện gió ngoài khơi là một trong các giải pháp hữu hiệu đối với Việt Nam với tiềm năng và lợi thế có thể đảm bảo mục tiêu cung cấp đủ điện với giá điện ngày càng giảm, không phải phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu, nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, tạo ra nhiều công việc mới, giảm phát thải khí cacbon theo cam kết của Chính phủ Việt Nam.
Mặc dù, tiềm năng điện gió ngoài khơi hiện chưa được đánh giá đầy đủ, song căn cứ theo số liệu đánh giá tiềm năng lý thuyết/kỹ thuật của Ngân hàng Thế giới (WB) thì tiềm năng điện gió ngoài khơi của Việt Nam rất lớn lên tới 475.000 MW, tập trung chủ yếu vùng Trung bộ, Nam Trung bộ và một phần duyên hải Bắc bộ.
Một nghiên cứu khác của cơ quan năng lượng Đan Mạch (DEA) gửi cho Bộ Công Thương năm 2020, đã đánh giá chi tiết tiềm năng kỹ thuật theo một số tiêu chí loại trừ như: Luồng hàng hải; Khu vực bảo tồn, cấm khai thác; Mỏ khai thác dầu khí; Khoảng cách đến bờ và độ sâu đáy biển; Vùng gió bão khắc nghiệt và động đất; Cáp ngầm dưới biển. Kết quả đánh giá tiềm năng kỹ thuật của điện gió ngoài khơi khoảng 162.000 MW. Trong đó, điện gió ngoài khơi móng cố định (độ sâu đáy biển≤50m) khoảng 132.000 MW và móng nổi khoảng 30.000 MW.
Xác định năng lượng từ biển có một tiềm năng vô cùng lớn, Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 khẳng định, ưu tiên phát triển điện gió và điện mặt trời phù hợp với khả năng bảo đảm an toàn hệ thống với giá thành điện năng hợp lý.
Trong đó, xây dựng các chính sách hỗ trợ và cơ chế đột phá cho phát triển điện gió ngoài khơi gắn với triển khai thực hiện Chiến lược biển Việt Nam.
Trên thực tế, phát triển điện gió đã được Chính phủ đề cập từ khá sớm, năm 2011, Chính phủ đã ban hành Quyết định số 37/2011/QĐ-TTg về cơ chế hỗ trợ phát triển các dự án điện gió tại Việt Nam và đến năm 2018, tiếp tục ban hành Quyết định số 39/2018/QĐ-TTg sửa đổi Quyết định 37/2011/QĐ-TTg.
Ngay sau đó, Bộ Công Thương đã có Thông tư số 02/2019/TT-BCT về quy định thực hiện phát triển dự án điện gió và Hợp đồng mua bán điện mẫu cho dự án điện gió. Nhờ đó, Việt Nam đã có 533 MW điện gió trên bờ và gần bờ, dự kiến con số này sẽ tăng lên 5.866 MW vào cuối năm 2021.
Mặc dù đã có cơ chế và Thông tư hướng dẫn hợp đồng mua bán điện mẫu đối với dự án điện gió ngoài khơi, nhưng cho đến nay chưa có dự án ngoài khơi nào được triển khai ở Việt Nam (không kể các dự án điện gió gần bờ).
Hiện trạng này một phần do còn thiếu một số các quy định và tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng cho điện gió ngoài khơi, trong đó có hướng dẫn chi tiết nội dung đánh giá, kiểm soát môi trường và xã hội.
CẦN MỘT CHÍNH SÁCH RÕ RÀNG, CỤ THỂ
Nêu lên thực tế trên, tại tọa đàm trực tuyến về “Phát triển điện gió ngoài khơi tại Việt Nam: Các quy định đánh giá tác động môi trường và xã hội” do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) cùng Sáng kiến về Chuyển dịch Năng lượng Việt Nam (VIET) phối hợp tổ chức mới đây, bà Cao Thị Thu Yến, đại diện nhóm nghiên cứu Khảo sát “Tiềm năng chuỗi cung ứng điện gió ngoài khơi tại Việt Nam” thuộc VIET, cho rằng chính sách môi trường xã hội của Ngân hàng Thế giới đưa ra các hướng dẫn môi trường cho năng lượng gió khá đầy đủ và có thể thực hiện tốt.
Tuy nhiên, khi rà soát các văn bản pháp luật của Việt Nam liên quan đến đánh giá tác động môi trường thì quy định về khảo sát dự án vẫn còn vắn tắt, ngắn gọn và không có hướng dẫn chi tiết cụ thể.
Ở giai đoạn xét duyệt dự án, dù đã có các khung hướng dẫn tổng quát về báo cáo đánh giá tác động môi trường, nhưng ở mặt sinh thái và xã hội vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể, khiến cho các báo cáo đánh giá tác động môi trường trong nước còn chênh lệch so với tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt chưa có hướng dẫn riêng cho điện gió ngoài khơi.
Khi xem xét quyết định đầu tư dự án, ngoài việc quan tâm chi phí đầu tư, thời gian cấp phép thì doanh nghiệp cũng muốn nắm rõ các yêu cầu môi trường, xã hội để từ đó chủ động tuân thủ, phòng ngừa.
Bà Cao Thị Thu Yến, đại diện nhóm nghiên cứu Khảo sát “Tiềm năng chuỗi cung ứng điện gió ngoài khơi tại Việt Nam” thuộc VIET
Bổ sung thêm, PGS Nguyễn Chu Hồi, Phó Chủ tịch Hiệp hội nghề cá Việt Nam, cho biết ở giai đoạn đánh giá môi trường sơ bộ, nếu các quy định rõ ràng, chi tiết sẽ giúp Nhà nước sàng lọc các dự án “quá nâu, quá đen”, các dự án có nhiều tác động đến vùng biển, môi trường, sinh thái, đánh bắt thủy sản…Quan trọng nhất là khảo sát môi trường phải làm cẩn thận, đơn cử như tác động của âm thanh dưới biển với san hô và với các loài sinh vật như thế nào; phân vùng chức năng ra sao để tránh việc chồng lấn giữa phát triển điện gió, dầu khí, khai thác thủy sản.
Chủ tịch VUSTA Phan Xuân Dũng cho biết theo kinh nghiệm của các nước đi trước, khung chính sách toàn diện gồm luật, tiêu chuẩn và các hướng dẫn chi tiết nội dung đánh giá, kiểm soát tác động môi trường và xã hội càng cụ thể thì dự án càng dễ dàng phát triển.
Tại Việt Nam, mặc dù vấn đề môi trường và xã hội được quy định trong một số luật như bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, quản lý tài nguyên... nhưng đối với tính phức hợp của dự án điện gió ngoài khơi (sử dụng cả tài nguyên biển và tài nguyên trên bờ) vẫn cần có sự đồng nhất giữa các văn bản luật và dưới luật, hơn nữa là tính cụ thể của các yêu cầu, kế hoạch thực hiện, sự giám sát chặt chẽ về môi trường và xã hội nhằm khuyến khích các doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư phát triển điện gió ngoài khơi.
Theo đề xuất của VIET, Bộ Tài nguyên và Môi trường cần chi tiết hóa các quy định của Luật Bảo vệ môi trường về đánh giá sơ bộ tác động môi trường cho điện gió ngoài khơi bằng một khung hướng dẫn riêng. Đồng thời hoàn thiện khung hướng dẫn chung về đánh giá tác động môi trường theo tiêu chuẩn quốc tế.
Đặc biệt, Chính phủ cần có những quy định rõ ràng, phân biệt khu vực biển gần bờ và ngoài khơi để có chính sách phát triển điện gió phù hợp với thực tiễn.
Về lâu dài, rủi ro xây dựng công trình trên biển chắc chắn có thể giảm theo sự tiến bộ khoa học công nghệ, nhưng rủi ro về chính sách và quy định vẫn khó giảm đối với các nhà đầu tư nếu các nhà hoạch định chính sách không giải quyết những vấn đề này một cách thỏa đáng.<
Chuẩn bị xây dựng trang trại điện gió ngoài khơi quy mô lớn đầu tiên Việt Nam
14:54, 15/07/2021
"Đại gia" điện gió ngoài khơi lớn nhất thế giới muốn đầu tư tại Hải Phòng
06:00, 30/06/2021
Việt Nam sắp có dự án điện gió ngoài khơi đầu tiên quy mô tới 3.500 MW
19:05, 20/05/2021
Đọc thêm
Cơ giới hoá và công nghệ giúp sản xuất nông nghiệp giảm phát thải và bền vững
Thúc đẩy cơ giới hóa và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong ngành nông nghiệp không chỉ giúp nâng cao năng suất cây trồng vật nuôi, gia tăng giá trị nông sản, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giảm phát thải khí nhà kính, thích ứng với biến đổi khí hậu và hướng tới sản xuất nông nghiệp bền vững…
Xuất khẩu Ninh Bình đạt 16,52 tỷ USD trong 8 tháng năm 2025
Hoạt động xuất khẩu của Ninh Bình ghi nhận kết quả tích cực trong 8 tháng năm 2025, với kim ngạch đạt trên 16,331 tỷ USD, tăng 59,7% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là kết quả quan trọng, góp phần vào hoàn thành các mục tiêu tăng trưởng 2 con số của toàn tỉnh.
Doanh nghiệp công nghiệp chủ lực tìm kiếm nhân lực chất lượng cao
Các doanh nghiệp ngành công nghiệp chủ lực tại Hà Nội đang đứng trước những thách thức không nhỏ với yêu cầu đổi mới công nghệ, chuyển đổi số, tự động hóa, hội nhập quốc tế. Trong bối cảnh đó, nguồn nhân lực chất lượng cao trở thành yếu tố quyết định sự phát triển bền vững của doanh nghiệp...
Tìm kiếm giải pháp đột phá cho ngành chăn nuôi Việt Nam
Vietstock 2025 không chỉ là nơi giới thiệu sản phẩm, công nghệ tiên tiến, mà còn là diễn đàn chia sẻ tri thức, định hình xu hướng và thúc đẩy hợp tác quốc tế. Đây là cơ hội để ngành chăn nuôi Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế, đột phá bằng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, hướng tới phát triển bền vững trong kỷ nguyên hội nhập…
Các ngành công nghiệp nền tảng tìm kiếm đối tác, mở rộng thị trường
Các doanh nghiệp trong lĩnh vực bán dẫn và trung tâm dữ liệu, công nghệ phòng sạch, các ngành công nghiệp nền tảng của Việt Nam mong muốn tìm kiếm đối tác và mở rộng thị trường, góp phần gia tăng năng lực cạnh tranh trong chuỗi giá trị toàn cầu...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: