Ngày Công nghệ thông tin Việt Nam 2025 (Vietnam IT Day) lần thứ 12 vừa diễn ra tại Nhật Bản, thu hút hơn 200 đại biểu từ hơn 150 doanh nghiệp Nhật Bản và 12 doanh nghiệp Việt Nam. 

Sự kiện do Hiệp hội Phần mềm và dịch vụ CNTT Việt Nam (Vinasa) tổ chức dưới sự bảo trợ của Bộ Khoa học và Công nghệ và sự phối hợp của Hiệp hội Công nghiệp thông tin Nhật Bản (JISA), Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO), Uỷ ban Hợp tác CNTT Việt Nam – Nhật Bản (VJC), Hiệp hội Chuyển đổi số Việt Nam tại Nhật Bản (VADX).

Trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, quan hệ kinh tế Việt – Nhật vẫn duy trì nền tảng vững chắc. Kim ngạch thương mại song phương đạt 46,23 tỷ USD năm 2024, phục hồi sau giai đoạn điều chỉnh. 

Nhật Bản cũng là một trong những nhà đầu tư lớn tại Việt Nam, với hơn 5.557 dự án và tổng vốn đăng ký 78,6 tỷ USD tính đến tháng 3/2025. 

DOANH NGHIỆP VIỆT CHIẾM KHOẢNG 6% THỊ PHẦN UỶ THÁC PHÁT TRIỂN PHẦN MỀM CỦA NHẬT BẢN 

Khảo sát của JETRO cho thấy, hơn 60% doanh nghiệp Nhật đang hoạt động tại Việt Nam có kế hoạch mở rộng trong 1–2 năm tới; khoảng 50,9% doanh nghiệp mong muốn tăng mua sắm sản phẩm, dịch vụ tại Việt Nam – những tín hiệu mạnh mẽ về độ tin cậy của chuỗi cung ứng và nguồn nhân lực số Việt Nam. 

Về cấu trúc và chất lượng hợp tác công nghệ, doanh nghiệp Việt Nam đã đi xa hơn mô hình gia công truyền thống. Doanh nghiệp Việt Nam hiện chiếm khoảng 6–7% thị phần thị trường ủy thác phát triển phần mềm tại Nhật Bản (quy mô >30 tỷ USD/năm), duy trì tốc độ tăng trưởng 20–40%/năm và tham gia trọn vòng đời sản phẩm: từ R&D, kiến trúc hệ thống, đến triển khai hiện đại hóa (cloud, AI, blockchain, XR…). 

Đến nay, Việt Nam đã trở thành đối tác quan trọng lớn thứ 2 về phát triển phần mềm của Nhật Bản và được ưu tiên lựa chọn bởi các doanh nghiệp Nhật Bản trong lĩnh vực công nghệ thông tin. 

Hiện có khoảng hơn 300 doanh nghiệp công nghệ thin Việt Nam được thành lập và cung cấp sản phẩm, dịch vụ cho thị trường này. Trong đó, hơn 100 doanh nghiệp hiện đã có văn phòng tại Nhật Bản.

Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương đã chia sẻ 4 “điểm chạm” mà các doanh nghiệp Nhật Bản có thể hợp tác chặt chẽ hơn với đối tác Việt Nam. 

Thứ nhất, mở rộng hợp tác chiến lược với doanh nghiệp Việt Nam trong phần mềm, dịch vụ công nghệ số, chuyển đổi số và phát triển sản phẩm công nghệ mới.

Thứ hai, tăng cường R&D chung, cùng đầu tư phòng thí nghiệm, trung tâm tại Việt Nam và Nhật trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược, nhất là các công nghệ số như AI, bán dẫn.

Thứ ba, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo mở, tạo điều kiện cho startup và doanh nghiệp sáng tạo Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng, vườn ươm, dự án thử nghiệm tại Nhật Bản (y tế, đô thị thông minh, logistics…).

Thứ tư, hỗ trợ đào tạo, trao đổi nhân lực.

SÁNG KIẾN ĐẨY MẠNH HỢP TÁC DOANH NGHIỆP VIỆT - NHẬT 

Cùng quan điểm trên, ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch Vinasa cũng nhấn mạnh, các doanh nghiệp Việt Nam không chỉ “sẵn sàng” mà đang thực thi các giải pháp chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo phức tạp nhất. Năng lực của doanh nghiệp Việt Nam đã được chứng minh qua các dự án quy mô lớn, giúp hiện đại hóa hệ thống cho các tập đoàn hàng đầu trong lĩnh vực tài chính, bán lẻ, logistics của Nhật Bản.

Để hiện thực hóa tầm nhìn "Đồng kiến tạo tương lai số", ông Khoa đã đề xuất với cộng đồng doanh nghiệp ICT Việt – Nhật 3 sáng kiến.

Sáng kiến “Digital Innovation Hubs Việt - Nhật” do Vinasa, VADX phối hợp JISA và JETRO triển khai, hướng tới xây dựng trung tâm đổi mới chung để R&D và thương mại hóa sản phẩm công nghệ “Made by Vietnam-Japan” trong các lĩnh vực ô tô, tài chính, y tế.

Sáng kiến “Liên minh chinh phục thị trường toàn cầu” giúp doanh nghiệp Việt – Nhật bổ trợ thế mạnh, cùng phát triển giải pháp và tham gia đấu thầu dự án chuyển đổi số tại ASEAN, Hoa Kỳ và châu Âu.

Sáng kiến “Vườn ươm tài năng công nghệ thế hệ mới” do Vinasa phối hợp đại học Việt Nam và tập đoàn công nghệ Nhật Bản triển khai, nhằm đào tạo chuyên sâu nhân lực các lĩnh vực chiến lược như vi mạch, AI và công nghệ xanh. 

Ngành công nghệ thông tin của  Việt Nam hiện có hơn 500.000 kỹ sư, mỗi năm đào tạo mới khoảng 70.000 kỹ sư, trong đó 6.000 kỹ sư đang trực tiếp làm việc tại Nhật. 

Các trường đại học và viện nghiên cứu đã trở thành trung tâm đào tạo nhân lực số, hợp tác với hàng chục đối tác Nhật Bản trong các chương trình trao đổi, thực tập và nghiên cứu. 

Quy mô đội ngũ ngày càng lớn giúp doanh nghiệp Việt Nam đủ năng lực đảm nhận các dự án phức tạp bậc nhất, từ bảo trì hệ thống tài chính – ngân hàng đến các dự án migration và AI quy mô hàng chục nghìn giờ công.