Việt Nam lần đầu lọt Top 100 quốc gia và vùng lãnh thổ có chỉ số Tự do kinh tế cao nhất thế giới
Anh Nhi
18/10/2024, 07:06
Báo cáo thường niên 2024: Tự do kinh tế thế giới vừa được công bố cho thấy Việt Nam lần đầu tiên lọt Top 100 quốc gia và vùng lãnh thổ có chỉ số Tự do kinh tế cao nhất thế giới với thứ hạng 99…
Điểm số và thứ hạng Chỉ số Tự do kinh tế thế giới tổng thể của Việt Nam giai đoạn 2000-2022.
Ngày 16/10, Viện Fraser (Canada) công bố Báo cáo thường niên 2024: Tự do kinh tế thế giới. Báo cáo năm 2024 công bố chỉ số Tự do kinh tế thế giới năm 2022 của 165 quốc gia và vùng lãnh thổ, là năm mà Báo cáo có đủ dữ liệu mới nhất cho các quốc gia.
Trong báo cáo này, thứ hạng của Việt Nam tăng từ vị trí 123 lên 99/165. Điểm số và thứ hạng của Việt Nam cải thiện trong 3 năm, 2020-2022, là quãng thời gian cả thế giới phải chống chọi với Đại dịch Covid-19. Để phòng chống dịch, nhiều quốc gia đã áp dụng các biện pháp ảnh hưởng đáng kể đến quyền tự do kinh tế của người dân, dẫn đến điểm số tự do kinh tế trung bình của toàn thế giới đã suy giảm mạnh, từ 6,8 điểm năm 2019 xuống còn 6,56 điểm năm 2022.
“Những ghi nhận về điểm số và thứ hạng của Việt Nam trong chỉ số Tự do kinh tế thế giới phản ánh Chính phủ Việt Nam đã có những điều chỉnh chính sách kinh tế kịp thời thân thiện với thị trường để hỗ trợ phục hồi kinh tế trong giai đoạn đại dịch Covid-19”, báo cáo ghi nhận.
NHIỀU CHỈ SỐ THÀNH PHẦN CẢI THIỆN
Xét về các chỉ số thành phần, Quy mô chính phủ là lĩnh vực có điểm số và thứ hạng suy giảm nhiều nhất so với năm trước. Cụ thể, năm 2022, điểm số của lĩnh vực này là 6,28 giảm từ mức điểm 6,51 của năm 2021, dẫn đến thứ hạng giảm từ 87 xuống 106. Nguyên nhân chính dẫn đến điểm số và thứ hạng giảm ở lĩnh vực này là Mức thuế thu nhập và lương bổng cận biên cũng như tỷ lệ sở hữu tài sản nhà nước của Việt Nam còn quá cao, không có sự cải thiện so với các quốc gia khác trên thế giới.
Lĩnh vực Hệ thống pháp lý và quyền tài sản không có sự thay đổi về điểm số so với năm trước (5,15), dẫn đến thứ hạng sụt giảm 1 bậc, từ 77 xuống 78 so với năm trước. Nguyên nhân khiến cho điểm số của Lĩnh vực này còn thấp chủ yếu đến từ điểm số liên quan đến các tiêu chí Tư pháp độc lập, Toà án công bằng và Thực thi hợp đồng còn thấp.
Lĩnh vực Đồng tiền vững mạnh đã có sự cải thiện đôi chút về điểm số (tăng từ 6, 95 lên 6,98) nhưng cũng đủ để giúp thứ hạng tăng mạnh từ 116 lên 105. Kiểm soát tăng trưởng cung tiền và lạm phát tiếp tục là điểm sáng ở Lĩnh vực này. Trong khi đó, tiểu thành phần Tài khoản ngoại tệ tại các ngân hàng vẫn chưa được khắc phục khiến cho Việt Nam vẫn nhận 0 điểm ở tiểu thành phần này.
Ở lĩnh vực Tự do thương mại quốc tế, điểm số của Việt Nam đã tăng từ 6,43 điểm lên 6,57 điểm từ năm 2021 đến năm 2022. Tuy thế, thứ hạng ở Lĩnh vực này lại giảm từ 101 xuống 113. Trong lĩnh vực này, Việt Nam đạt kết quả tốt ở các tiểu thành phần liên quan đến mức thuế quan và tỷ giá chợ đen, và đã được ghi nhận có sự cải thiện về Rào cản pháp lý trong thương mại quốc tế. Tuy vậy, Việt Nam vẫn tiếp tục nhận đánh giá thấp về Độ mở thị trường tài chính, rất thấp đối với Kiểm soát vốn và Tự do cho người nước ngoài đến thăm.
Điểm số các nước khu vực ASEAN và Đông Á.
Trong lĩnh vực cuối cùng, Quy định, Việt Nam tiếp tục ghi nhận những cải thiện về điểm số, từ 6,16 điểm năm 2021 lên 6,20 điểm năm 2022, giúp cho thứ hạng của Việt Nam tăng từ 103 lên 99 trong cùng thời kỳ. Trong Lĩnh vực này, đánh giá tích cực được ghi nhận đối với tiểu thành phần Kiểm soát tín dụng, nhưng tiêu cực với các tiểu thành phần Quy định kinh doanh.
NHỮNG GỢI Ý CHÍNH SÁCH
Quan sát điểm số và thứ hạng của chỉ số Tự do kinh tế thế giới của Việt Nam từ năm 2000 đến nay, TS. Đinh Tuấn Minh, chuyên gia kinh tế cho biết năm 2011 là năm đánh dấu sự chuyển mình của Việt Nam về tư duy điều hành kinh tế thông qua các chương trình tái cơ cấu kinh tế sâu rộng. Từ đó tới nay, thứ hạng của Việt Nam đã cải thiện liên tục từ 141/165 lên 99/165.
Tuy giai đoạn 2019-2022, thứ hạng của Việt Nam tăng đáng kể nhưng điểm số lại tăng khá chậm. Điều này, đặt ra những thách thức đối với Việt Nam trong những năm tới nhằm tạo đà bước vào “kỷ nguyên vươn mình” của Việt Nam ở thời điểm kỷ niệm 100 năm thành lập nước vào năm 2045.
Theo đó, ông Minh cho rằng Việt Nam cần tập trung vào 7 vấn đề trọng tâm.
Thứ nhất, ổn định vĩ mô luôn là ưu tiên hàng đầu.
Thứ hai, cắt giảm chi tiêu chính phủ, tạo dư địa giảm thuế và giảm nợ công nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy khu vực doanh nghiệp tư nhân phát triển, qua đó tạo ra nguồn thu bền vững cho ngân sách chính phủ. Đặc biệt, Chính phủ phải kiên trì chính sách coi vốn đầu tư công là “vốn mồi” để thu hút đầu tư tư nhân và đầu tư nước ngoài vào phát triển cơ sở hạ tầng.
Thứ ba, mở rộng thương mại quốc tế và dỡ bỏ các rào cản thương mại phi thuế quan không cần thiết để tận dụng tốt hơn cơ hội từ các hiệp định thương mại quốc tế.
Thứ tư, mở cửa hơn nữa thị trường vốn, giao dịch ngoại tế cũng như thu hút đầu tư nước ngoài vào phát triển cơ sở hạ tầng, xây dựng các trung tâm tài chính quốc tế, thúc đẩy khởi nghiệp công nghệ…
Thứ năm, đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước và mạnh dạn rút khỏi những ngành nghề mà các doanh nghiệp tư nhân trong nước đã có đủ năng lực cung ứng hàng hóa và dịch vụ.
Thứ sáu, nhanh chóng điều chỉnh lại các mức thuế thu nhập cũng như nghiên cứu thay đổi chính sách đóng bảo hiểm xã hội theo hướng thị trường để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao.
Và cuối cùng, đẩy mạnh hệ thống tư pháp theo hướng độc lập hơn, liêm chính hơn và công bằng hơn.
Khơi dậy tinh thần kinh doanh của đội ngũ doanh nhân
11:06, 13/10/2024
Diễn đàn Kinh doanh và Phát luật: Về việc bỏ quy định “chuyển lỗ, bù lỗ một chiều”
07:00, 10/10/2024
Tổng cục thuế phản hồi về đề xuất “sàn thương mại điện tử kê khai và nộp thuế thay cho hộ kinh doanh”
17:15, 09/10/2024
Đọc thêm
Ông Nguyễn Hoài Anh giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa
Chiều ngày 17/9, tại kỳ họp thứ 33, HĐND tỉnh Thanh Hóa khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021-2026 đã tiến hành bầu Chủ tịch UBND tỉnh, đồng thời xem xét, quyết định việc kéo dài kế hoạch đầu tư công năm 2024, điều chỉnh ngân sách và kế hoạch đầu tư công năm 2025.
“Mắt xích” giải phóng mặt bằng ảnh hưởng trực tiếp đến giải ngân vốn đầu tư công tại Đồng Nai
Tính đến ngày 10/9, Đồng Nai mới giải ngân được hơn 37% kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025. Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh công tác giải phóng mặt bằng là “mắt xích” quyết định để đẩy nhanh tiến độ và hoàn thành mục tiêu giải ngân 100% nguồn vốn…
Cần Thơ tăng tốc thi công luồng sông Hậu, nỗ lực hoàn thành đầu tháng 12/2025
Dự án nạo vét duy tu luồng sông Hậu đang được nhà thầu khẩn trương thi công để kịp hoàn thành đến đầu tháng 12/2025 đưa vào vận hành, phục vụ phát triển giao thương quốc tế...
TP.HCM tập trung hỗ trợ cấp xã tăng tốc giải ngân đầu tư công trước áp lực công việc lớn
Với khối lượng công việc cấp xã lớn, Bí thư Thành ủy TP.HCM đề nghị Thành phố phải hỗ trợ địa phương qua tổ công tác, kịp thời tháo gỡ khó khăn trong giải ngân đầu tư công và bồi thường, giải phóng mặt bằng…
Thủ tướng yêu cầu giải ngân 100% vốn đầu tư công trong năm nay
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh cần đảm bảo việc giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2025, đồng thời nâng cao chất lượng đầu tư, ngăn chặn tiêu cực, lãng phí và phát huy tối đa vai trò của đầu tư công như một động lực tăng trưởng quan trọng...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: