Sáng 12/6 Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Xuất, nhập cảnh của công dân Việt Nam.

Quy định về cấp hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ là vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm.

Dự thảo luật đưa ra hai phương án.

Phương án 1, quy định cụ thể đối tượng được cấp hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ; cơ quan có thẩm quyền quyết định, cử, cho phép người thuộc diện cấp hộ chiếu ngoại giao, công vụ ra nước ngoài.

Phương án 2 chỉ quy định mang tính nguyên tắc chung và giao Chính phủ quy định chi tiết.

Theo đại biểu Trần Thị Quốc Khánh (Hà Nội) thì phương án 2 chưa cụ thể hóa điều 14 Hiến pháp vì quyền tự do đi lại trong nước và nước ngoài là quyền con người, quyền công dân cần phải quy định trong văn bản luật. Không nên giao Chính phủ quy định bằng văn bản dưới luật, bà Khánh nhấn mạnh.

Nói rõ là tán thành phương án 1, song đại biểu Khánh đề nghị Chính phủ nghiên cứu sắp xếp lại các nhóm đối tượng được cấp hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ sao cho ngắn gọn, khoa học và tránh trùng lặp với các chức danh chỉ thuộc về một người.

"Ví dụ, trường hợp Vũ nhôm (Phan Văn Anh Vũ -PV)  có vài ba hộ chiếu ngoại giao và hộ chiếu công vụ cùng thời điểm, phải chăng, từ quy định trùng lặp như phương án 1 vừa qua", bà Khánh nêu trường hợp cụ thể.

Theo đại biểu Khánh, Chính phủ cần gia công xây dựng phương án 1 cho tốt hơn, rõ ràng và minh bạch, tránh chồng chéo, dễ phát sinh lạm quyền.

Cũng đồng tình với phương án 1, song một số vị đại biểu khác đề nghị bổ sung đối tượng vào phương án này.

Đại biểu Nguyễn Sơn (Hà Tĩnh) đề nghị thêm "bí thư, phó bí thư, ủy viên của tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương" thuộc đối tượng được cấp hộ chiếu ngoại giao để nâng tầm ngoại giao nhân dân.

Ủng hộ phương án quy định cụ thể trường hợp cấp hộ chiếu ngoại giao và hộ chiếu công vụ trong luật, đại biểu Vũ Xuân Hùng (Thanh Hoá) nêu lý do là các chức danh được cấp hộ chiếu và chức vụ đề nghị cấp các loại hộ chiếu này luôn ổn định, không bị xáo trộn. Hơn nữa, chỉ có quy định cụ thể như vậy mới phù hợp với Điều 14 Hiến pháp năm 2013.

Tuy nhiên, theo đại biểu Hùng, đối với các chức danh, chức vụ cần rà soát lại để bảo đảm tính chính xác và sự cần thiết. Cần nghiên cứu bổ sung các trường hợp được cấp hộ chiếu ngoại giao như người làm công tác cơ yếu vì người làm công tác này xuất phát từ nhu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, ông Hùng phát biểu.

Tuy nhiên, đại biểu Bùi Mậu Quân (Hải Dương) lại đề nghị chọn phương án 2. Nên giao cho Chính phủ quy định cụ thể, trong luật chỉ quy định những vấn đề có tính nguyên tắc, đại biểu Quân nêu quan điểm.

Cùng đồng ý phương án 2, đại biểu Phạm Tất Thắng (Vĩnh Long) phân tích, quy định quá chi tiết như dự thảo luật sẽ dẫn đến thực tiễn thay đổi sẽ phải sửa luật. Ngoài ra, việc quy định đối tượng được cấp hộ chiếu ngoại giao quá cụ thể thì một số đúng với thể chế chính trị của Việt Nam nhưng sẽ không phù hợp với thông lệ quốc tế.

Vì vậy, đại biểu Thắng đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, tham khảo thêm quy định của một số nước trên thế giới về quy định cấp hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ và thể hiện trong nghị định. 

Bên cạnh đó, đề nghị đưa các quy phạm được thể hiện ở phương án 1 vào dự thảo nghị định, quy định đối tượng, cơ quan có thẩm quyền quyết định cử cho phép người được cấp gia hạn hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ.