4/5 phiên tăng tuần qua và duy nhất một phiên giảm không đáng kể đã đưa VN-Index tiến sát đỉnh cao 970 điểm. Những lo ngại về việc thị trường tạo mô hình 2 đỉnh đang lớn dần.

Tuy vẫn để ngỏ khả năng thị trường quay đầu điều chỉnh trong tuần tới, nhưng các chuyên gia vẫn không lo lắng nhiều về rủi ro tạo mô hình 2 đỉnh vào lúc này. Thị trường đang có nhiều yếu tố hỗ trợ tích cực, cả về tâm lý cũng như dòng tiền. Thậm chí nếu diễn biến điều chỉnh giảm có xảy ra thì mức độ cũng không lớn và được xem là điều chỉnh bình thường đem lại cơ hội mua.

Động lực tăng trưởng hiện tại của thị trường vẫn được các chuyên gia đánh giá cao hơn từ khía cạnh dòng vốn của nhà đầu tư trong nước. Trước câu hỏi về động tái mua ròng trở lại cuối tuần qua của khối ngoại, các ý kiến đều tỏ ra thận trọng khi coi đó là tín hiệu về sự đảo chiều trong giao dịch của khối này. Việc mua ròng ngày cuối tuần chủ đạo là qua thỏa thuận, còn thực tế khối ngoại vẫn bán ròng qua khớp lệnh, chưa kể tới chuỗi phiên bán ròng đã kéo rất dài trước đó với quy mô rất lớn.

Để chắc chắn về sự gia tăng trở lại của dòng vốn ngoại, các chuyên gia cho rằng cần nhìn thấy các số liệu bền vững hơn và rõ nét hơn. Tuy nhiên trước xu hướng giảm rủi ro chung trên toàn cầu, dòng vốn nước ngoài đang có xu hướng quay lại các thị trường mới nổi, cận biên. Vì vậy có thể trông đợi một sự đảo chiều trong thời gian tới.

Với dòng tiền và tình hình thế giới như hiện nay tôi cho rằng khả năng xảy ra mô hình 2 đỉnh là thấp. Xét về yếu tố tâm lý, khi nhiều nhà đầu tư lo ngại việc xảy ra mô hình thì khả năng cao là nó sẽ không xảy ra vì những người lo ngại đã bán cổ phiếu, những người này sẽ là cầu tiềm năng cho xu hướng tăng của thị trường.

NGÔ QUỐC HƯNG

Nguyễn Hoàng – VnEconomy

Tuần tăng khá tốt đã đưa VN-Index quay lại đỉnh cao tháng 10. Đang xuất hiện những lo ngại thị trường tạo mô hình 2 đỉnh. Anh chị đánh giá nguy cơ này như thế nào?

Ông Trần Đức Anh – Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBS

Nhà đầu tư thường có phản ứng bán ra chốt lời khi thị trường tiệm cận vùng đỉnh gần nhất, khiến rủi ro điều chỉnh của thị trường trong tuần tới là hoàn toàn có thể xảy ra.

Mặc dù vậy, nhịp điều chỉnh tới đây, nếu diễn ra, tôi kỳ vọng cũng chỉ trong ngắn hạn khi mà thị trường chung đang được hỗ trợ bởi nhiều yếu tố thuận lợi cả từ mặt vĩ mô lẫn hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Nhìn chung tôi không đánh giá cao kịch bản thị trường điều chỉnh mạnh trong tuần tới.

Ông Ngô Quốc Hưng - Chuyên gia cao cấp Chiến lược thị trường Chứng khoán MBS

Với mức tăng gần 3% trong tuần vừa qua, chỉ số Vnindex đã xóa lỗ kể từ đầu năm và tiệm cận mức đỉnh trong tháng trước. Với khung thời gian dài hạn, thị trường vẫn trong xu hướng tăng khi thanh khoản đã tăng trở lại, giá trị giao dịch khớp lệnh bình quân tuần vừa qua trên sàn HSX đạt trên 6.976 tỷ đồng, tăng 31% so với tuần trước đó. Bên cạnh đó độ rộng thị trường cũng khá tích cực với 249 mã tăng trong khi chỉ có 113 mã giảm, ngoài ra cũng đã có 79% số cổ phiếu vẫn nằm trên đường MA200.

Về ngắn hạn, nguy cơ thị trường tạo mô hình 2 đỉnh có thể xảy ra khi các chỉ báo kỹ thuật đang đi vào quá mua. Tuy nhiên với dòng tiền và tình hình thế giới như hiện nay tôi cho rằng khả năng xảy ra thấp. Xét về yếu tố tâm lý, khi nhiều nhà đầu tư lo ngại việc xảy ra mô hình thì khả năng cao là nó sẽ không xảy ra vì những người lo ngại đã bán cổ phiếu, những người này sẽ là cầu tiềm năng cho xu hướng tăng của thị trường.

Ông Lê Đức Khánh – Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Nhìn dưới góc độ phân tích kỹ thuật, mẫu hình 2 đỉnh cần có thêm các điều kiện để xác định đó là khối lượng giao dịch trong các phiên giao dịch hồi phục quay lại vùng đỉnh cũ như thế nào, thanh khoản có giảm không, các chỉ báo kỹ thuật khác hay như diễn biến các cổ phiếu blue chips, phản ứng của nhóm cổ phiếu đầu cơ ra sao...

Dường như kịch bản này ít có khả năng xẩy ra. Tôi đánh giá thị trường đang có diễn biến tích cực hơn. Hiện tại chưa phải là thời điểm quá lo lắng quá, và quan trọng hơn đó là từng cổ phiếu riêng lẻ mà chúng ta cần phải quan tâm hơn.

Ông Nguyễn Việt Quang, Giám đốc chi nhánh Hà Nội, Chứng khoán Yuanta Việt Nam

Theo tôi, lo ngại của nhiều nhà đầu tư về thị trường tạo mô hình 2 đỉnh cũng là chuyện bình thường khi thị trường đang tiến sát vùng đỉnh cũ gần nhất, cũng như vùng kháng cự rất mạnh phía trên ở ngưỡng 980 -1.000 điểm đang đợi chờ VN-Index. Tôi cho rằng khả năng thị trường vượt đỉnh gần nhất rồi quay đầu vẫn đang hiện hữu.

Ông Đào Tuấn Trung - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu phân tích Chứng khoán VietinBank

Những đánh giá về khả năng xuất hiện mô hình 2 đỉnh chỉ thuần dựa trên phân tích kỹ thuật. Theo tôi các yếu tố cơ bản hoàn toàn ủng hộ một nhịp tăng bền vững trong trung và dài hạn: Lãi suất tiếp tục duy trì ở mức thấp nhờ các ngân hàng được tiếp cận với dòng vốn rẻ trên thị trường liên ngân hàng khi có thời điểm lãi suất ttrê thị trường M2 đạt 0.1% - gần sát ngưỡng 0.

Ngoài ra, thông tin tích cực về các loại vắc xin làm tăng triển vọng tái mở cửa nền kinh tế tại các quốc gia lớn, tạo tác động tích cực đến nền kinh tế  phụ thuộc nhiều vào hoạt động xuất nhập khẩu như Việt Nam.

Cuối cùng, chứng khoán vẫn là kênh đầu tư hấp dẫn nhất và phù hợp với khẩu vị đầu tư của nhiều nhà đầu tư cá nhân trong tương quan với thị trường bất động sản vốn đòi hỏi NAV lớn hơn.

Tôi vẫn tiếp tục mua vào với tỷ trọng cổ phiếu/tiền là 55/45. Với triển vọng kinh tế hồi phục mạnh vào năm sau, chiến lược mua và nắm giữ trung dài hạn sẽ tỏ ra hiệu quả hơn vào thời điểm này.

ĐÀO TUẤN TRUNG

Nguyễn Hoàng – VnEconomy

Cổ phiếu ngân hàng là nhóm thu hút chú ý nhất tuần qua và thanh khoản cũng gia tăng mạnh. Điều gì tạo nên sự hấp dẫn này?

Ông Lê Đức Khánh – Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Khả năng tăng trưởng tín dụng 9% cuối năm là có thể diễn ra. Triển vọng doanh thu/lợi nhuận nhóm ngân hàng cũng sẽ khởi sắc trong quý IV/2020 hơn, chưa kể nhiều cổ phiếu ngân hàng đang có câu chuyện riêng: Nhóm cổ phiếu ngân hàng dự kiến chuyển sàn từ Upcom sang HSX hay từ HNX sang HSX như LPB, VIB, ACB, hoặc nhóm cổ phiếu hưởng lợi từ câu chuyện quỹ đầu tư theo chỉ số, quỹ ETFS dự kiến mua vào kỳ review cuối năm.

Thị trường hồi phục thì dòng tiền mua lên cũng tự tin giải ngân vào các blue-chips của các nhóm ngành cơ bản thép, xây dựng, dầu khí, bất động sản và đặc biệt là nhóm ngân hàng. Lý do giải thích cho việc tăng giá được coi là khá nhiều chưa kể việc tâm lý nhiều nhà đầu tư "bảo thủ" vẫn đánh giá đây là nhóm cổ phiếu chất lượng cao và lại an toàn đặc biệt là đối với các nhà đầu tư F0.

Ông Nguyễn Việt Quang, Giám đốc chi nhánh Hà Nội, Chứng khoán Yuanta Việt Nam

Theo tôi điều này có thể giải thích là do cầu của nhà đầu tư mới. Khi mà dòng tiền mới luôn thích và những cổ phiếu của ngành tốt và an toàn thì ngân hàng là một lựa chọn hàng đầu.

Ông Đào Tuấn Trung - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu phân tích Chứng khoán VietinBank

Cổ phiếu ngân hàng tăng một phần từ kết quả kinh doanh quý III/2020 khả quan hơn so với cùng kỳ, đồng thời ngân hàng cũng là nhóm có vốn hóa thị trường lớn nhất.

Khi dòng tiền từ các kênh đầu tư khác dồn về kênh chứng khoán, việc dòng tiền chảy mạnh vào nhóm cổ phiếu ngân hàng là hoàn toàn dễ hiểu. Ngoài ra, việc Fitch Ratings đưa ra triển vọng tích cực về hoạt động kinh doanh của các ngân hàng trong năm 2021 càng củng cố thêm niềm tin của nhà đầu tư vào ngành này.

Ông Trần Đức Anh – Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBS

Cổ phiếu ngân hàng thời gian gần đây thu hút mạnh sự quan tâm của dòng tiền khi xuất hiện nhiều động lực tăng trưởng như chuyển sàn niêm yết, chia cổ tức, tăng vốn…, đặt trong bối cảnh đây là 1 trong những ngành được kỳ vọng hưởng lợi lớn nhất từ sự phục hồi của kinh tế vĩ mô trong nước hậu dịch Covid-19.

Tôi cho rằng trên thực tế, chất lượng tài sản các ngân hàng vẫn còn nhiều điểm đáng lo ngại khi mà Thông tư 01 cho phép các ngân hàng cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, khiến con số thực tế không phản ánh đầy đủ trên báo cáo tài chính các ngân hàng.

Tuy nhiên, với triển vọng tăng trưởng khả quan trong năm sau, định giá vẫn đang ở vùng hấp dẫn, cùng các động lực tăng trưởng riêng, diễn biến tăng của cổ phiếu ngân hàng trong tuần qua là có thể hiểu được và tôi kỳ vọng đây tiếp tục là nhóm hỗ trợ xu hướng thị trường trong thời gian tới. 

Với triển vọng tăng trưởng khả quan trong năm sau, định giá vẫn đang ở vùng hấp dẫn, cùng các động lực tăng trưởng riêng, diễn biến tăng của cổ phiếu ngân hàng trong tuần qua là có thể hiểu được và tôi kỳ vọng đây tiếp tục là nhóm hỗ trợ xu hướng thị trường trong thời gian tới.

TRẦN ĐỨC ANH

Ông Ngô Quốc Hưng - Chuyên gia cao cấp Chiến lược thị trường Chứng khoán MBS

Nhóm cổ phiếu ngân hàng tuần qua xứng đáng là nhóm dẫn dắt thị trường khi tăng rất mạnh và đồng đều. Trong đó, VCB, CTG, BID, TCB, MBB...là những mã đóng góp mạnh vào đà tăng của thị trường. Sức hấp dẫn của các cổ phiếu này được minh chứng qua thanh khoản rất lớn.

Mức tập trung vốn ở nhóm ngân hàng chiếm khoảng 30% toàn thị trường. Trong tháng 10 tỷ trọng này còn lên gần 40% khi thanh khoản khớp lệnh trên sàn HSX đạt trên 7.300 tỷ đồng/phiên. Bên cạnh đó, sự bùng nổ được hỗ trợ bởi các thông tin tích cực về vĩ mô và ngành, đi cùng câu chuyện riêng của mỗi nhà băng.

Trong 10 tháng vừa qua, Ngân hàng Nhà nước đã 3 lần giảm lãi suất điều hành nhằm thúc đẩy hạ mặt bằng trên thị trường. Hành động này dẫn đến làn sóng hạ lãi suất tiết kiệm liên tục từ các nhà băng. Tính từ đầu năm, tổng mức giảm lãi suất đầu dao động 1,2 - 2,4 điểm phần trăm. Lãi suất tiền gửi cho kỳ hạn 12 tháng còn 5,8-6,9%, trong khi kỳ hạn 6 tháng còn 4,2-6,7%. Diễn biến giảm của lãi suất đã tạo điều kiện để các ngân hàng có được nguồn vốn với chi phí thấp để sử dụng. Đây cũng là một trong những yếu tố khiến các ngân hàng tăng huy động tiền gửi.

Một yếu tố khác giúp nhà đầu tư gia tăng kì vọng đối với cổ phiếu ngân hàng là kết quả kinh doanh trong quý III nói riêng và cả năm 2020 không xấu như dự đoán. Vừa qua, một số ngân hàng đã công bố kết quả kinh doanh 9 tháng với lợi nhuận tăng trưởng mạnh, thậm chí vượt kế hoạch cả năm 2020. Cụ thể, LienVietPostBank và MSB đều đã vượt mục tiêu lợi nhuận cả năm trong khi VIB và MB cũng hoàn thành 90% kế hoạch chỉ sau ba quý.

Nguyễn Hoàng – VnEconomy

Một tín hiệu vui là nhà đầu tư nước ngoài đã quay lại mua ròng trong phiên cuối tuần. Động thái này trùng với việc MSCI nâng tỷ trọng cổ phiếu của thị trường Việt Nam lên trong nhóm các thị trường cân biên. Liệu sự đảo ngược mua ròng này là động thái nhất thời, hay có thể chấm dứt chuỗi bán ròng kéo dài?

Ông Ngô Quốc Hưng - Chuyên gia cao cấp Chiến lược thị trường Chứng khoán MBS

Khối ngoại đã quay trở lại mua ròng hơn 200 tỷ đồng trên sàn HSX trong phiên cuối tuần chủ yếu thông qua giao dịch thỏa thuận. Tuần qua, khối ngoại vẫn bán ròng hơn 1.800 tỷ đồng và kéo dài chuỗi bán ròng thông qua giao dịch khớp lệnh trên sàn sang tuần thứ 14 liên tiếp.

Theo tôi tuy khối ngoại đã mua ròng liền 2 tuần nhưng chủ yếu thông qua giao dịch thỏa thuận trong khi đó vẫn bán ròng mạnh trên sàn qua giao dịch khớp lệnh. Do vậy, với chỉ 1 phiên mua ròng như ở phiên cuối tuần chưa đủ khẳng định chuỗi bán ròng của khối ngoại đã chấm dứt.

Tuy vậy, có thể kỳ vọng chuỗi bán ròng của khối ngoại đang trong xu hướng giảm, bên cạnh đó tín hiệu dòng vốn quốc tế đang quay trở lại với các thị trường Châu Á, trong đó có các thị trường Đông Nam Á đã trở nên rõ nét sau thông tin tích cực về vắc xin và từ đà suy yếu của đồng USD. Tuần vừa qua, dòng vốn quốc tế đã quay trở lại mua ròng ở các thị trường Châu Á: Thái Lan, Đài loan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Indonesia, Philippines, Ấn độ,… sau chuỗi bán ròng kèo dài. Chỉ số MSCI AC ASEAN, nơi quy tụ 164 cổ phiếu tiêu biểu có vốn hóa vừa và lớn ở sáu thị trường Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan, Singapore và Việt Nam, tăng vọt 13,6% trong tuần vừa qua trong khi chỉ có mức tăng nhẹ 0,4% trong cả tháng 10.

Ông Nguyễn Việt Quang, Giám đốc chi nhánh Hà Nội, Chứng khoán Yuanta Việt Nam

Tôi nghĩ rằng phiên mua ròng cuối tuần của khối ngoại là rất nhỏ, bản chất tuần này vẫn là bán ròng và giai đoạn vừa rồi khối ngoại cũng đã bán ròng rất mạnh. Tôi nghĩ sự đảo ngược này sẽ không kéo dài.

Tôi cho rằng có lẽ động thái mua ròng vẫn chỉ là nhỏ giọt và mang tính nhất thời. Cần có nhiều phiên mua vào liên tiếp từ các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài hơn nữa mới có thể xác định được xu hướng giao dịch.

LÊ ĐỨC KHÁNH

Ông Trần Đức Anh – Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBS

Thị trường đã xuất hiện một vài phiên khối ngoại mua ròng trở lại khi mà các yếu tố rủi ro toàn cầu đang dần hạ nhiệt. Có thể kể đến như việc bầu cử Mỹ đang dần đi đến hồi kết, thông tin tích cực về vaccine… giúp giới đầu tư toàn cầu tăng cường đầu tư vào các tài sản rủi ro như thị trường chứng khoán các quốc gia mới nổi.

Bên cạnh đó, việc MSCI nâng tỷ trọng cho cổ phiếu Việt Nam cũng là 1 yếu tố tích cực khi mà nhiều quỹ đầu tư chủ động tracking chỉ số có thể giải ngân sớm. Dù vậy, tôi cho rằng chúng ta cần chờ thêm các tín hiệu rõ nét hơn trước khi đi đến kết luận động thái bán ròng của khối ngoại đã chấm dứt.

Ông Lê Đức Khánh – Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Theo tôi tỷ trọng mua vào là không đáng kể, chưa kể đến việc chuỗi ngày bán ròng liên tiếp của khối ngoại. Thị trường có những giai đoạn, thời kỳ và những tháng tăng điểm hồi phục tốt giai đoạn vừa qua chủ yếu nhờ vào dòng tiền của khối nội. Nên nhớ là khối ngoại vẫn bán ròng mạnh trong 2 tuần vừa qua xấp xỉ 2.000 tỷ đồng.

Tất nhiên việc đảo chiều giải ngân trở lại của nhà đầu tư ngoại là tín hiệu tích cực nhưng trong ngắn hạn mới chỉ là tác động đến tâm lý nhà đầu tư chứ chưa ảnh hưởng mạnh mẽ đến xu hướng thị trường chung. Chúng ta cần những đợt giải ngân mạnh từ các quỹ đầu tư hiện hữu hoặc những quỹ đầu tư mới với giá trị vượt 1.000 – 2.000 tỷ đồng mỗi phiên.

Tôi cho rằng có lẽ động thái mua ròng vẫn chỉ là nhỏ giọt và mang tính nhất thời. Cần có nhiều phiên mua vào liên tiếp từ các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài hơn nữa mới có thể xác định được xu hướng giao dịch.

Ông Đào Tuấn Trung - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu phân tích Chứng khoán VietinBank

Theo tôi việc tăng tỷ trọng cổ phiếu Việt Nam trong rổ MSCI là tín hiệu tích cực giúp thị trường có thêm nhiều cơ hội tham gia thị trường mới nổi. Tuy nhiên, xét về giá trị, tổng lượng tiền sử dụng để tăng tỷ trọng trong rổ chỉ đạt giá trị vài trăm tỷ đồng. Do đó, hoạt động mua ròng của khối ngoại chỉ là động thái mang tính nhất thời.

Nguyễn Hoàng – VnEconomy

Tuần trước nhiều anh chị đánh giá thận trọng về cơ hội mua mới và chờ đợi kết quả rõ ràng từ cuộc bầu cử Mỹ. Tuy nhiên tuần này các yếu tố đó cũng chưa rõ ràng hơn được bao nhiêu, vậy anh chị đã quay lại thị trường chưa, hay vẫn tiếp tục chờ đợi?

Ông Đào Tuấn Trung - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu phân tích Chứng khoán VietinBank

Tôi vẫn tiếp tục mua vào với tỷ trọng cổ phiếu/tiền là 55/45. Với việc gần như chắc chắn bầu cử Mỹ sẽ phân định kết quả thắng thua, nhà đầu tư không nên quá lo ngại vào thời điểm này. Với triển vọng kinh tế hồi phục mạnh vào năm sau, chiến lược mua và nắm giữ trung dài hạn sẽ tỏ ra hiệu quả hơn vào thời điểm này.

Tôi có tham gia thị trường nhưng chỉ ở mức độ giải ngân thận trọng quanh 30% tài khoản và luôn theo dõi sát phòng khi thị trường quay đầu. Tôi cho rằng giai đoạn này nhà đầu tư cần phải hết sức thận trọng, tránh bị cuốn bởi thị trường khi vùng kháng cự trên rất dày.

NGUYỄN VIỆT QUANG

Ông Nguyễn Việt Quang, Giám đốc chi nhánh Hà Nội, Chứng khoán Yuanta Việt Nam

Tuần trước "view" của tôi là thị trường giảm nhưng tôi luôn có kịch bản khi thị trường không đi theo xu hướng mà mình dự đoán và có list danh mục theo dõi để có thể mua. Tuần này tôi có tham gia thị trường nhưng chỉ ở mức độ giải ngân thận trọng quanh 30% tài khoản và luôn theo dõi sát phòng khi thị trường quay đầu.

Tôi cho rằng bản chất giai đoạn này nhà đầu tư cần phải hết sức thận trọng, tránh bị cuốn bởi thị trường khi vùng kháng cự trên rất dày.

Ông Lê Đức Khánh – Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Quan điểm của tôi đó là cho dù thị trường đang khởi sắc hoặc đang ảm đạm đợi chờ thông tin thì vẫn tiến hành giải ngân nếu có những cơ hội. Lịch sử giao dịch trong nhiều năm cho thấy bất kỳ giai đoạn nào của thị trường vẫn có nhiều cơ hội, quan trọng là chúng ta có nhìn ra chúng không để mà đầu tư, phân bổ tiền vốn. Tôi thấy cơ hội đang nhiều hơn, lựa chọn được mở rộng hơn qua nhiều nhóm ngành.

Ông Ngô Quốc Hưng - Chuyên gia cao cấp Chiến lược thị trường Chứng khoán MBS

Bối cảnh bên ngoài hiện khá tích cực sau thông tin từ vắc xin. Các thị trường trên thế giới đang có mức tăng mạnh mẽ chỉ trong 2 tuần đầu tháng 11, tương đương mức tăng hồi tháng 4, đà tăng này đã đưa một số thị trường lớn quay trở lại mức cao kỷ lục.

Tình hình trong nước chưa có gì mới, thanh khoản đã tăng trở lại trong tuần vừa qua và thị trường cũng mạnh hơn dự kiến trong phiên cuối tuần nhưng về cơ bản là thị trường vẫn chưa vượt đỉnh cả về chỉ số và thanh khoản so với tháng trước. Do vậy, tâm lý chờ đợi thị trường vượt đỉnh như thế nào trong tuần tới vẫn là xu hướng chủ đạo.

Chiến lược giao dịch là vẫn duy trì tỷ trọng vừa phải đối cổ phiếu có sẵn trong tài khoản, chưa mở thêm vị thế mua mới, chỉ tăng tỷ trọng khi thị trường vượt đỉnh kèm thanh khoản tăng, thậm chí thị trường phải vượt vùng 973 -976 điểm.

Ông Trần Đức Anh – Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBS

Tôi tiếp tục duy trì tỷ trọng cổ phiếu ở mức cao như đã đề cập trong các chuyên mục trước.