Xuất hiện đột biến nguy hiểm "lai" giữa 2 biến thể Covid-19

Theo tin độc quyền của tạp chí khoa học New Scientist của Anh, hai biến thể virus SARS-nCoV-2 có thể đã kết hợp bộ gen và trở thành một phiên bản virus đột biến nặng, có khả năng lây truyền nhanh hơn và chống lại các kháng thể. Điều này làm dấy lên quan ngại về một giai đoạn mới của đại dịch Covid-19. 

Phiên bản virus tái tổ hợp trên được phát hiện tại một mẫu virus ở California, kết hợp giữa biến thể B.1.1.7 tìm thấy tại Anh và biến thể B.1.429 ở California (Mỹ). Đây được cho là nguyên nhân gây ra làn sóng Covid-19 bùng phát gần đây tại thành phố Los Angeles, bang California, bởi nó mang đột biến chống lại một số kháng thể. 

Virus đột biến "tái tổ hợp" này được nhà sinh vật học Bette Korber phát hiện tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Los Alamos ở bang New Mexico (Mỹ). Tại một cuộc họp của Học viện Khoa học New York hôm 2/2, Korber cho biết bà tìm thấy "những bằng chứng rõ ràng" về đột biến này trong dữ liệu về bộ gen virus của mình tại Mỹ. 

Nếu được xác nhận, đây sẽ là virus đột biến tái tổ hợp đầu tiên phát hiện trong đại dịch Covid-19. Hồi tháng 12/2020 và tháng 1/2021, hai nhóm nghiên cứu độc lập đã đưa ra báo cáo khẳng định chưa phát hiện bằng chứng nào của virus đột biến tái tổ hợp, dù điều này đã được dự báo từ lâu bởi đây là điều thường thấy ở các loại virus corona. 

Không giống các loại đột biến thông thường, virus tái tổ hợp có thể mang nhiều đột biến khác nhau cùng lúc. Theo nhà nghiên cứu François Balloux của Đại học College London (Anh), sự tái tổ hợp có thể mang tầm quan trọng lớn về mặt tiến hóa. Nhiều chuyên gia cho rằng đây chính là cách SARS-CoV-2 khởi phát. 

Sự tái tổ hợp có thể dẫn đến sự xuất hiện của các biến thể mới nguy hiểm hơn, mặc dù hiện chưa rõ mức độ nguy hiểm của virus tái tổ hợp đầu tiên này. 

Nhà sinh vật học Korber mới chỉ tìm thấy một bộ gen tái tổ hợp duy nhất trong số hàng nghìn bộ gen và không rõ virus tái tổ hợp này có thể lây truyền từ người sang người hay chỉ xuất hiện duy nhất một lần. Bà cho rằng sự xuất hiện của nhiều biến thể virus SARS-nCoV-2 gần đây có thể đã tạo "chất liệu thô" cho sự tái tổ hợp bởi một người có thể nhiễm hai biến thể cùng lúc.

Nhà nghiên cứu Sergei Pond của Đại học Temple ở bang Pennsylvania (Mỹ) cho rằng sắp tới điều này có thể xảy ra với tỷ lệ lớn. Ông hiện là người theo dõi các thể tái tổ hợp bằng cách so sánh hàng nghìn bộ gen đã được tải lên cơ sở dữ liệu. Dù cho rằng chưa có bằng chứng về sự tái tổ hợp trên diện rộng, ông khẳng định "mọi virus corona đều tái tổ hợp và câu hỏi giờ đây chỉ là khi nào". 

Tiến sĩ sinh vật học Lucy van Dorp của Đại học College London cũng cho biết bà chưa từng nghe về virus tái tổ hợp của SARS-nCoV-2 nhưng "sẽ không quá ngạc nhiên nếu phát hiện vài trường hợp". 

Hiện tại vẫn chưa rõ ý nghĩa của phát hiện trên bởi không có nhiều thông tin về mặt sinh học của virus tái tổ hợp. Tuy nhiên, đây được đánh giá sẽ là một đột biến nguy hiểm bởi nó được kết hợp từ biến thể từ B.1.1.7 với khả năng lây truyền cao hơn và B.1.429 với khả năng chống lại các kháng thể.