Theo số liệu do cơ quan thống kê Eurostat công bố ngày 18/8, xuất khẩu của 27 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) sang thị trường Mỹ trong tháng 6 giảm 10% so với cùng kỳ năm trước, còn hơn 40 tỷ euro, tương đương 46,8 tỷ USD - mức thấp nhất kể từ cuối năm 2023. Thặng dư thương mại của khối với Mỹ giảm còn 1,8 tỷ euro, sụt từ mức 12,7 tỷ euro của tháng 5.

Trước khi sụt giảm trong tháng 6, kim ngạch xuất khẩu của EU sang Mỹ - đối tác thương mại lớn nhất của khối - đã giảm chóng mạnh trong tháng 4, sau khi tăng vọt lên mức kỷ lục gần 72 tỷ euro vào tháng 3. Mức kim ngạch cao chưa từng thấy đó là kết quả của việc doanh nghiệp Mỹ đẩy mạnh tích trữ hàng hóa trước khi ông Trump công bố kế hoạch thuế quan đối ứng.

Cuối tháng 7, Washington và Brussels đã đạt một thỏa thuận thương mại trong đó Mỹ áp thuế quan 15% lên hàng hóa châu Âu. Chi tiết của thỏa thuận vẫn đang được hai bên đàm phán và phía EU vào tuần trước cho biết một thỏa thuận cụ thể sẽ sớm được công bố.

Trước mắt, EU dự kiến không áp thuế quan trả đũa lên hàng hóa Mỹ xuất khẩu sang thị trường châu Âu. Khối này đã hoãn 6 tháng một gói biện pháp trả đũa đã được lên kế hoạch sau khi ông Trump công bố kế hoạch thuế quan đối ứng vào đầu tháng 4.

Thặng dư thương mại của EU với Mỹ trong tháng 6 sụt giảm chủ yếu do kim ngạch giảm ở các mặt hàng hóa chất - ngành hàng xuất khẩu quan trọng đối với nhiều nền kinh tế châu Âu.

Đức - cường quốc công nghiệp của châu Âu và là một trong những nước xuất khẩu lớn nhất khu vực - đã chứng kiến xuất khẩu sang Mỹ trượt dốc trong những tháng gần đây. Tình trạng này gây áp lực suy giảm sản lượng đối với các nhà máy của Đức và hạn chế tốc độ tăng trưởng của toàn bộ nền kinh tế nước này. Đồng euro tăng giá cũng khiến hàng hóa của Đức nói riêng và khối eurozone nói chung khó cạnh tranh ở nước ngoài hơn.

“Môi trường cho hoạt động thương mại bây giờ vẫn đang dưới mức trung bình”, nhà kinh tế Ralph Solveen của ngân hàng Commerzbank nhận xét với tờ Wall Street Journal.

Xuất khẩu của châu Âu sang Trung Quốc, một thị trường xuất khẩu quan trọng khác của khối, cũng giảm mạnh trong tháng 6 so với cùng kỳ năm trước, phản ánh tác động tiêu cực trên diện rộng của cuộc chiến thương mại toàn cầu.

“Ảnh hưởng toàn bộ của các biện pháp thuế quan gần đây vẫn đang trong quá trình xuất hiện dần dần”, Tổng giám đốc Ng Ozi Okonjo-Iweala của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) nhận xét.

Nền kinh tế eurozone đã chứng tỏ được khả năng trụ vững tốt hơn so với dự báo trong bối cảnh thuế quan tăng. Số liệu thống kê công bố tuần trước cho thấy tổng sản phẩm trong nước (GDP) của khu vực này tăng 0,1% trong quý 2 so với quý 1, phù hợp với dự báo. Tuy nhiên, xuất khẩu của khu vực vẫn đang đứng trước áp lực lớn do đồng euro mạnh và sự bất định trên diện rộng - theo nhà kinh té trưởng Carsten Brzeski của ngân hàng ING.

“Hiện tại, rất khó để xác định xuất khẩu bao giờ sẽ trở lại vị trí một đầu tàu tăng trưởng mạnh mẽ của kinh tế châu Âu”, ông Brzeski nhận xét.

Trong một cuộc khảo sát mới đây của hãng tin Reuters, các nhà kinh tế dự báo Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) sẽ giữ nguyên lãi suất ở mức 2% trong cuộc họp tháng 9 và tiếp tục “án binh bất động” cho tới ít nhất tháng 12 năm nay. Trước đó, trong cuộc khảo sát tháng 7, phần đông các nhà kinh tế được hỏi dự báo ECB sẽ hạ lãi suất trong cuộc họp tháng 9.

Các chuyên gia cho rằng thuế quan Mỹ có thể đặt ra trở ngại tăng trưởng đối với kinh tế châu Âu và làm suy yếu áp lực lạm phát - điều kiện phù hợp để hạ lãi suất, nhưng các biện pháp kích thích tài khóa mà các nước EU sắp triển khai, nhất là Đức, cùng với mức độ bất định giảm bớt, sẽ giúp kinh tế khu vực giữ được nhịp tăng trưởng.

Ngoài ra, lạm phát ở eurozone đã đạt mức 2% của ECB, mang lại một sự đảm bảo nhất định. Đầu năm nay, ECB có những thời điểm lo ngại lạm phát giảm dưới mục tiêu và dai dẳng ở mức thấp.

Trong cuộc họp tháng 7, ECB giữ nguyên lãi suất, sau khi giảm tổng cộng 2 điểm phần trăm kể từ tháng 6/2024.

Cũng trong cuộc khảo sát mới của Reuters, các chuyên gia dự báo kinh tế eurozone tăng trưởng 1,1% trong năm nay, tiếp đó tăng 1,2% trong năm 2026 và 1,4% trong năm 2027, không có thay đổi đáng kể so với dự báo đưa ra trong cuộc khảo sát tháng 6.