5 câu hỏi về cuộc họp tuần này của Ngân hàng Trung ương châu Âu

Tuy nhiên, thị trường đang tranh cãi về việc liệu ECB có tiếp tục hạ lãi suất trong năm tới, vì các số liệu kinh tế mạnh hơn dự báo và dấu hiệu căng thẳng Mỹ - Trung giảm bớt khiến nhu cầu giảm lãi suất cũng bớt đi.

Dưới đây là 5 câu hỏi chính mà thị trường đang quan tâm về cuộc họp này của ECB, theo hãng tin Reuters:

1. ECB sẽ làm gì trong cuộc họp tuần này?

Theo dự báo của phần lớn các nhà phân tích, ECB sẽ giữ nguyên lãi suất ở mức 2% trong cuộc họp lần này, đánh dấu lần thứ ba liên tiếp không thay đổi lãi suất. Một quyết định như vậy sẽ không gây ngạc nhiên, vì các nhà hoạch định chính sách của ECB hồi tháng 9 đã nhận định rằng nền kinh tế đang ở vào một "vị thế tốt". Kể từ thời điểm đó, tác động của thuế quan Mỹ vẫn chưa được đánh giá đầy đủ, và đồng euro - với mức tăng 12% từ đầu năm đến nay, đặt ra nguy cơ kéo lạm phát xuống dưới mục tiêu - đã yếu đi gần đây.

Ông Reinhard Cluse, nhà kinh tế trưởng của ngân hàng UBS, cho rằng cuộc họp lần này của ECB chỉ mang tính chất chuyển tiếp, và cuộc họp quan trọng hơn sẽ diễn ra vào giữa tháng 12.

2. Lạm phát đã tăng trở lại mức mục tiêu. Liệu ECB có lo ngại?

Tốc độ lạm phát hàng năm tại khu vực đồng euro đã tăng lên 2,2% trong tháng 9, đánh dấu lần đầu tiên vượt mục tiêu 2% kể từ tháng 4, chủ yếu do giá dịch vụ tăng và giá năng lượng giảm.

Tuy nhiên, ECB dự báo lạm phát sẽ giảm xuống 1,7% vào năm tới và duy trì dưới mục tiêu cho đến giữa năm 2027. Các nhà hoạch định chính sách nhìn chung cho rằng rủi ro lạm phát cao hơn và thấp hơn mục tiêu là cân bằng, nhưng nhiều người lo ngại về nguy cơ lạm phát yếu hơn thay vì mạnh hơn.

Nhà kinh tế Paul Hollingsworth của ngân hàng BNP Paribas cho rằng rủi ro lạm phát ngắn hạn đang nghiêng về phía giảm, do đồng euro mạnh hơn và hiệu ứng giảm phát từ xuất khẩu hàng hóa giá rẻ của Trung Quốc. Ngược lại, các rủi ro lạm phát tăng lên từ chương trình kích thích kinh tế của Đức có thể xuất hiện trong trung hạn.

3. Tại sao các nhà giao dịch lại dao động về khả năng ECB cắt giảm lãi suất vào năm 2026?

Ban đầu, thị trường lo ngại về rủi ro thương mại leo thang sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump dọa áp thêm thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào đầu tháng 10 này. Do đó, các nhà giao dịch đã định giá khoảng 80% khả năng ECB cắt giảm lãi suất vào năm 2026 - một thay đổi lớn so với tháng 9, khi sự cứng rắn của một số quan chức ECB khiến thị trường loại bỏ khả năng này.

Tuy nhiên, dữ liệu gần đây cho thấy nền kinh tế khu vực đồng euro đang lấy lại đà tăng trưởng và ông Trump bày tỏ hy vọng đạt được thỏa thuận thương mại với Trung Quốc trong tuần này. Với những diễn biến này, các nhà giao dịch lại giảm bớt kỳ vọng cắt giảm lãi suất. Hiện tại, họ chỉ thấy khả năng dưới 50% Fed cắt giảm lãi suất trong thời gian từ nay đến cuối năm 2026.

4. Sự bất định kinh tế ở mức cao có tác động như thế nào đến chính sách của ECB?

Đây chính là lý do khiến các nhà hoạch định chính sách chưa loại bỏ khả năng cắt giảm lãi suất thêm.

Ông Philip Lane, nhà kinh tế trưởng của ECB, cho biết các rủi ro suy giảm tăng trưởng kinh tế sẽ củng cố khả năng tiếp tục giảm lãi suất ở mức độ “nhẹ”, trong khi các yếu tố hỗ trợ tăng trưởng sẽ ủng hộ việc giữ nguyên lãi suất. Ông cũng cảnh báo rằng các ngân hàng trong khu vực đồng euro có thể chịu áp lực nếu nguồn vốn USD suy giảm.

Tác động của thuế quan Mỹ và khả năng căng thẳng thương mại leo thang vẫn là những rủi ro chính đối với kinh tế eurozone - theo đánh giá của các nhà kinh tế.

Đồng euro yếu đi và việc triển khai các chính sách kích thích kinh tế của Đức chậm hơn dự kiến cũng có thể thúc đẩy một đợt giảm lãi suất nữa - theo chuyên gia Cluse của UBS.

Ngoài ra, ECB cũng cho rằng cơn sốt tài sản liên quan đến AI có thể hạ nhiệt đột ngột trên thị trường toàn cầu, gây tổn hại cho khu vực đồng euro. Sự không chắc chắn về ngân sách của Pháp khó có thể ảnh hưởng đến việc điều hành chính sách tiền tệ của ECB, nhưng bất ổn chính trị vẫn đang phủ bóng lên Pháp - nền kinh tế lớn thứ hai ở eurozone.

5. ECB có lập trường như thế nào trong cuộc tranh luận về việc sử dụng tài sản Nga bị đóng băng để giúp Ukraine?

Mặc dù không có tiếng nói chính thức trong vấn đề này, ECB không muốn uy tín của đồng euro bị tổn hại vào thời điểm có cơ hội tăng cường ảnh hưởng toàn cầu của đồng tiền này.

Nhiều chính phủ thành viên EU muốn dùng tiền của Nga bị kẹt tại trung tâm lưu ký Euroclear của Bỉ để đầu tư vào trái phiếu không có lãi suất do EU phát hành, và dùng tiền thu được từ đó để cho Ukraine vay. Tiền của Nga kẹt ở Euroclear là tiền từ các trái phiếu thuộc sở hữu của Nga đã đáo hạn.

Trong kịch bản tiêu cực nhất đối với đồng euro, Nga sẽ đòi lại các tài sản này, không chấp nhận việc bị phương Tây tịch thu hoàn toàn. Nga đã tuyên bố sẽ có phản ứng mạnh mẽ đối với bất kỳ động thái nào như vậy.

Chủ tịch ECB Christine Lagarde cho biết EU phải tuân thủ luật pháp quốc tế trong quá trình này và muốn tất cả các quốc gia đang đóng băng tài sản và tiền mặt của Nga cũng phải cho Ukraine vay theo cách tương tự.

Ý tưởng này có thể sẽ bị hoãn lại trong lần họp này và sẽ được xem xét lại vào tháng 12.

Theo nhà kinh tế trưởng Jens Eisenschmidt của Morgan Stanley, xét cho cùng, các yếu tố như năng lực phòng thủ và độ sâu còn hạn chế của thị trường vốn khu vực đồng euro mới là những yếu tố đóng vai trò quyết định nhiều hơn đối với vị thế đồng tiền dự trữ của euro.