Bán lẻ hàng hóa tăng mạnh nhất trong 4 năm
Các chỉ số thống kê cho thấy, tốc độ tăng tổng mức bán lẻ 7 tháng đầu năm 2015 so với cùng kỳ năm trước có 7 điểm nhấn đáng lưu ý
Tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng là bộ phận chủ yếu nhất của tiêu dùng cuối cùng (chiếm trên 90%), mà tiêu dùng cuối cùng là bộ phận chiếm tỷ trọng lớn nhất (trên 70%) GDP. Do vậy, tổng mức bán lẻ là một trong những động lực của sản xuất và là tiền đề để cải thiện mức sống của người tiêu dùng.
Các chỉ số thống kê cho thấy, tốc độ tăng tổng mức bán lẻ 7 tháng đầu năm 2015 so với cùng kỳ năm trước có 7 điểm nhấn đáng lưu ý:
Thứ nhất, tốc độ tăng đã cao trở lại. Nếu loại trừ yếu tố tăng giá tiêu dùng bình quân (tăng 0,86%), thì tổng mức bán lẻ 7 tháng đầu năm nay đã tăng gần 9%, cao nhất so với tốc độ tăng bình quân của cùng kỳ trong 4 năm trước đây.
Thứ hai, đà cao lên của tổng mức bán lẻ trong 7 tháng đầu năm, cộng với các yếu tố tác động trong thời gian tới là tín hiệu khả quan để cả năm tốc độ tăng tổng mức bán lẻ (đã loại giá) có thể vượt qua mốc 9,5%, cao gấp rưỡi tốc độ tăng bình quân năm của thời kỳ 2011-2014.
Thứ ba, hệ số giữa tốc độ tăng tổng mức bán lẻ /tốc độ tăng GDP đã cao lên qua các năm (từ 0,74 lần năm 2011, 0,82 lần năm 2012 lên 1,05 lần năm 2013 và năm 2014- bình quân 2011-2014 là 0,91 lần lên khoảng 1,5 lần trong 7 tháng đầu năm 2015).
Thứ tư, theo loại hình kinh tế, đã có sự chuyển dịch đáng quan tâm. Tổng mức bán lẻ khu vực kinh tế ngoài nhà nước chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng mức bán lẻ (85,6%) và tăng khá. Khu vực nhà nước chiếm 11,1% tổng mức bán lẻ và tăng cao nhất (14,1%).
Khu vực có vốn đầu tư nước ngoài, tuy còn chiếm tỷ trọng thấp trong tổng mức bán lẻ (3,3%), nhưng có tốc độ khá và có xu hướng tiếp tục tăng cao hơn trong thời gian tới, khi Việt Nam thực hiện các hiệp định thương mại tự do FTA thế hệ mới...
Khu vực có vốn đầu tư nước ngoài, tuy còn chiếm tỷ trọng thấp trong tổng mức bán lẻ (3,3%), nhưng có tốc độ khá và có xu hướng tiếp tục tăng cao hơn trong thời gian tới, khi Việt Nam thực hiện các hiệp định thương mại tự do FTA thế hệ mới...
Thứ năm, cơ cấu theo ngành thương mại, dịch vụ đã có sự chuyển dịch nhất định. Ngành bán lẻ hàng hoá (thương nghiệp thuần túy) quyết định tốc độ tăng chung do tăng cao nhất (10,6%) và chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng mức bán lẻ (75,9%). Ngành dịch vụ lưu trú, ăn uống ngoài gia đình bước đầu đã chiếm tỷ trọng cao hơn trước đây (11,7%), nhưng vẫn còn tăng với tốc độ thấp (7,2%).
Ngành dịch vụ khác chiếm tỷ trọng khá hơn (11,5%) và tăng với tốc độ cao (9,8%), do trong dân cư, bộ phận trung lưu có thu nhập và sức mua có khả năng thanh toán cao hơn đã tăng lên, không chỉ “ăn” mà còn “chơi”, có một số còn “chơi” nhiều hơn “ăn”. Đây là xu hướng chung của những nước chuyển từ thu nhập thấp sang thu nhập cao hơn.
Thứ sáu, tổng mức bán lẻ tăng do tổng tiêu dùng cuối cùng tăng và do tỷ lệ tiêu dùng thông qua việc mua bán trên thị trường tăng. Tốc độ tăng tiêu dùng cuối cùng 6 tháng đầu năm 2015 lên đến 8,7%, đóng góp tới 7,74 điểm phần trăm vào tốc độ tăng trưởng GDP-chiếm 77,5% tổng đóng góp của tích luỹ và tiêu dùng cuối cùng.
Cùng với tốc độ tăng tổng tiêu dùng cuối cùng cao hơn nhiều so với tốc độ tăng GDP, thì tỷ lệ tiêu dùng thông qua việc mua bán trên thị trường tăng lên, tính tự cấp tự, túc giảm đi.
Cùng với tốc độ tăng tổng tiêu dùng cuối cùng cao hơn nhiều so với tốc độ tăng GDP, thì tỷ lệ tiêu dùng thông qua việc mua bán trên thị trường tăng lên, tính tự cấp tự, túc giảm đi.
Thứ bảy, việc tăng lên của tổng mức bán lẻ có tác động về ba mặt. Một mặt, góp phần cải thiện đời sống của người tiêu dùng. Mặt khác, góp phần giảm lượng sản phẩm, hàng hoá tồn kho, tăng tiêu thụ và tăng trưởng sản xuất - kinh doanh, tăng trưởng kinh tế. Mặt nữa, là tăng tính thị trường của người tiêu dùng, của các chủ thể trên thị trường, cũng như của cả nền kinh tế.
Tuy tổng mức bán lẻ tăng cao trở lại, nhưng do quy mô tiêu dùng đang trong quá trình phát triển từ nhỏ đến lớn dần, nên tổng cầu vẫn còn yếu. Tổng cầu yếu lại là yếu tố tác động tiêu cực đối với sản xuất - kinh doanh. Điều đó có thể lý giải tại sao trong 6 tháng đầu năm nay, CPI tăng thấp.
Do vậy, ngoài việc đẩy mạnh đầu tư, tăng xuất khẩu, cần tăng thu nhập có khả năng thanh toán để tăng tiêu thụ trong nước nhằm tăng tổng cầu, góp phần thực hiện mục tiêu phục hồi tăng trưởng kinh tế...
Do vậy, ngoài việc đẩy mạnh đầu tư, tăng xuất khẩu, cần tăng thu nhập có khả năng thanh toán để tăng tiêu thụ trong nước nhằm tăng tổng cầu, góp phần thực hiện mục tiêu phục hồi tăng trưởng kinh tế...