Dừng hoạt động kể từ khi Triều Tiên rút toàn bộ công nhân cách đây 4 tháng, khu công nghiệp Kaesong, một biểu tượng hiếm hoi của hợp tác Hàn-Triều, đang đối mặt với nguy cơ bị đóng cửa vĩnh viễn.

Báo Wall Street Journal cho biết, Bộ Thống nhất Hàn Quốc ngày 6/8 tuyên bố đã gần hoàn tất việc xét thanh toán tiền bảo hiểm từ quỹ nhà nước cho 109 trong số 123 công ty của nước này hoạt động trong khu Kaesong. Một khi việc rà soát này được thực hiện xong, các công ty sẽ được Chính phủ Hàn Quốc trả tiền bảo hiểm, và đổi lại, họ được yêu cầu trao lại quyền kiểm soát tài sản ở khu Kaesong cho nhà chức trách Hàn.

“Khu công nghiệp Kaesong gần như đang tiến tới chỗ bị đóng cửa vĩnh viễn. Tuần này là một tuần mang tính quyết định đối với số phận của Kaesong”, nhà phân tích Cho Bong-hyun thuộc Viện Nghiên cứu IBK đánh giá.

Tháng 4 năm nay, Triều Tiên rút toàn bộ 53.000 công nhân của mình đang làm việc trong các nhà máy của người Hàn Quốc tại Kaesong. Lý do cho hành động này được Bình Nhưỡng đưa ra là truyền thông Hàn Quốc đưa ra những thông tin mang tính “xem thường”, coi Kaesong như một nguồn thu chính đối với một Triều Tiên “nghèo đói”. Động thái rút công nhân của Triều Tiên cũng diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa hai miền leo thang mạnh, đồng thời dẫn tới việc khu Kaesong bị dừng hoạt động hoàn toàn lần đầu tiên kể từ năm 2004.

Đến cuối tháng 7 vừa rồi, Seoul và Bình Nhưỡng đã tổ chức 6 vòng đàm phán về việc nối lại hoạt động của Kaesong, nhưng không đạt tiến triển nào. Hàn Quốc đề nghị phía Triều Tiên đảm bảo không để lặp lại bất kỳ sự cố dừng hoạt động bất ngờ nào nữa của Kaesong trong tương lai, nhưng không nhận được sự chấp thuận của Triều Tiên.

“Triều Tiên vẫn nhất quyết đòi họ không phải chịu trách nhiệm gì. Họ nói họ có thể đóng cửa khu Kaesong không cho Hàn Quốc vào và rút công nhân thêm những lần khác nữa”, phát ngôn viên Kim Hyung-seok của Bộ Thống nhất Hàn Quốc cho biết trong một buổi họp báo diễn ra vào ngày 5/8.

Ông Kim tuyên bố, Seoul sẽ không cho phép các công ty Hàn Quốc trở lại Kaesong trừ phi Triều Tiên đảm bảo sẽ không đơn phương dừng hoạt động của khu công nghiệp này trong tương lai.

Hôm nay đã là ngày thứ 10 im lặng của Triều Tiên trước tối hậu thư của Hàn Quốc. Nội dung của tối hậu thư mà Seoul đưa ra là, Triều Tiên phải chấp nhận tổ chức thêm một vòng đàm phán về việc tái mở cửa khu Kaesong, hoặc phải đối mặt với những hậu quả bất lợi.

Bộ Thống nhất Hàn Quốc hôm Chủ Nhật vừa rồi cảnh báo nước này “đang gần chạm tới giới hạn của sự kiên nhẫn” đối với thái độ phớt lờ của Triều Tiên trước lời kêu gọi về tổ chức một vòng đàm phán “cuối cùng”. Seoul cũng cho biết đã dành ra khoản ngân sách bổ sung 280 tỷ Won, tương đương 250 triệu USD, ngoài số 80 tỷ Won đã chi, để giúp các công ty Hàn Quốc khắc phục thua lỗ phát sinh từ việc đóng cửa khu Kaesong.

Theo Bộ Thống nhất Hàn Quốc, các công ty nước này đã đầu tư khoảng 450 tỷ Won vào khu Kaesong. Cũng theo bộ này, khoản thua lỗ còn có thể tăng cao lên mức 300 tỷ Won và 60.000 việc làm ở Hàn Quốc bị đặt vào thế rủi ro.

Khi còn hoạt động bình thường, khu công nghiệp Kaesong tạo việc làm cho 53.000 công nhân Triều Tiên và đem lại cho Bình Nhưỡng khoảng 90 triệu USD tiền lương mỗi năm.