Bộ Xây dựng siết kỷ cương quản lý chất lượng công trình xây dựng

Theo Bộ Xây dựng, thời gian qua, công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng đã có nhiều chuyển biến tích cực, đi vào nền nếp và từng bước được kiểm soát chặt chẽ. Tuy nhiên, vẫn còn không ít tồn tại cần chấn chỉnh khẩn trương khi hàng loạt sự cố nghiêm trọng xảy ra gây thiệt hại về người và tài sản.

Trong đó có thể kể đến sự cố tại hạng mục đập tràn công trình thủy điện Đăk Mi 1 (huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum) khiến 5 người tử vong; công trình hồ thủy lợi Cư Kroá 1 (huyện M’Đrắk, tỉnh Đắk Lắk) xuất hiện hư hỏng nghiêm trọng chỉ sau 8 tháng đưa vào sử dụng; nhà điều hành thủy điện Đông Nam Á - Nậm Lúc (huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai) bị sập sau mưa lũ khiến 5 người mất tích; cầu Tăng Long tại TP. Thủ Đức (TP.HCM) sau hơn 2 tháng khai thác đã có dấu hiệu sụt lún, rạn nứt nghiêm trọng.

Từ thực tế kiểm tra, Bộ Xây dựng chỉ ra những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng nêu trên. Cụ thể như một số nhà thầu thi công, giám sát thi công xây dựng tham gia hoạt động xây dựng khi không đủ điều kiện năng lực theo quy định, huy động nhân lực, thiết bị thi công không phù hợp, chưa thực hiện đúng biện pháp thi công, biện pháp đảm bảo an toàn được phê duyệt.

Bên cạnh đó, công tác kiểm soát vật tư, vật liệu, cấu kiện, thiết bị công trình chưa chặt chẽ theo chỉ dẫn kỹ thuật và hồ sơ mời thầu; công tác thí nghiệm, kết quả thí nghiệm thiếu chỉ tiêu so với chỉ dẫn kỹ thuật, tiêu chuẩn áp dụng; Phòng thí nghiệm chuyên ngành xây dựng, trạm thí nghiệm hiện trường chưa đảm bảo điều kiện về nhân lực, máy móc, thiết bị, theo quy định và chưa tuân thủ quy trình thí nghiệm.

Nguyên nhân khác được Bộ Xây dựng nêu ra là việc giám sát thi công xây dựng của chủ đầu tư còn hình thức, không kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề kỹ thuật phát sinh trong quá trình thi công xây dựng; công tác tập hợp và lưu trữ hồ sơ hoàn thành công trình còn nhiều thiếu sót.

Ngoài ra, một số cơ quan quản lý Nhà nước chưa thực hiện đầy đủ chức năng hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra, giám sát công tác quản lý chất lượng, an toàn lao động trong thi công xây dựng công trình; không kịp thời phát hiện và xử lý vi phạm.

Trước tình hình đó, Bộ Xây dựng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương rà soát, phân định rõ trách nhiệm giữa các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và cấp huyện, nhất là trong bối cảnh đang sắp xếp lại đơn vị hành chính và triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Các địa phương cần xây dựng và thực hiện nghiêm túc quy trình thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế kỹ thuật và công tác nghiệm thu công trình theo đúng thẩm quyền.

Bên cạnh đó, cần tăng cường kiểm tra năng lực các tổ chức, cá nhân tham gia xây dựng; giám sát điều kiện khởi công, quản lý trật tự xây dựng, tuân thủ đúng quy hoạch, thiết kế và giấy phép xây dựng. Các thiết bị, máy móc, vật tư có yêu cầu an toàn đặc biệt cũng cần được kiểm soát chặt chẽ về điều kiện sử dụng. Bộ Xây dựng đặc biệt lưu ý việc duy trì năng lực tại các phòng thí nghiệm chuyên ngành và trạm thí nghiệm hiện trường theo đúng quy định hiện hành.

Đáng chú ý, khi phát hiện sai sót kỹ thuật hoặc các khiếm khuyết có thể gây mất an toàn lao động hoặc sự cố công trình, địa phương cần chỉ đạo cơ quan chức năng kiên quyết dừng thi công hoặc tạm dừng sử dụng máy móc, thiết bị liên quan.

Đối với chủ đầu tư, Bộ Xây dựng yêu cầu chỉ lựa chọn nhà thầu đủ năng lực thực hiện dự án, đồng thời kiểm soát chặt chẽ các bước thiết kế, đảm bảo thiết kế sau phải phù hợp với thiết kế trước và đúng theo nhiệm vụ thiết kế đã phê duyệt.

Các nhà thầu thi công phải thi công đúng biện pháp đã được phê duyệt, huy động đủ nhân lực, thiết bị và kịp thời thông báo với chủ đầu tư nếu có phát sinh khác biệt giữa thiết kế và điều kiện thực tế công trường.Việc lập hệ thống quản lý thi công cũng phải được thực hiện nghiêm túc, phù hợp với quy mô công trình và được thông báo đến tất cả các bên liên quan.