Với sự hậu thuẫn của Mỹ và một số quốc gia Mỹ Latin, thủ lĩnh phe đối lập của Venezuela, ông Juan Guaido, ngày 23/1 tuyên bố trở thành Tổng thống lâm thời. Động thái này ngay lập tức dẫn đến việc Tổng thống Nicolas Maduro của Venezuela tuyên bố cắt quan hệ ngoại giao với Mỹ.

Theo tin từ CNBC, phát biểu trước đám đông người ủng hộ tập trung bên ngoài dinh tổng thống Miraflores ở thủ đô Caracas, ông Maduro nói sẽ dành cho các nhà ngoại giao Mỹ 72 giờ đồng hồ để ra khỏi Venezuela - quốc gia Nam Mỹ đang chìm trong suy sụp kinh tế và siêu lạm phát.

Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức công nhận ông Guaido ngay sau tuyên bố của vị thủ lĩnh đối lập này, đồng thời dành lời khen cho kế hoạch tổ chức bầu cử của ông Guaido. Canada và một chính phủ cánh hữu ở Mỹ Latin, bao gồm hai nước láng giềng của Venezuela là Brazil và Colombia, cũng ra tuyên bố ủng hộ ông Guaido.

Trong một cuộc tập trung với sự tham gia của hàng trăm nghìn người Venezuela ở phía Đông của Caracas, ông Guaido cáo buộc ông Maduro là người tiếm quyền và hứa sẽ thành lập một chính phủ lâm thời nhằm giúp đưa Venezuela ra khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế hiện nay.

"Tôi xin hứa sẽ dùng các quyền được quy định của tổng thống để chấm dứt sự tiếm quyền này", chính trị gia 35 tuổi, người đứng đầu Quốc hội do phe đối lập kiểm soát của Venezuela, nói.

Ông Juan Guaido, thủ lĩnh phe đối lập của Venezuela - Ảnh: Reuters.

Tuyên bố của ông Guaido đưa Venezuela vào một tình trạng chưa từng có tiền lệ, với khả năng phe đối lập sẽ vận hành một Chính phủ song song được nhiều quốc gia khác công nhận nhưng không có sự kiểm soát đối với các chức năng nhà nước.

Trong một bài phát biểu trên truyền hình từ dinh tổng thống, ông Maduro cáo buộc phe đối lập tìm cách đảo chính dựa trên sự hậu thuẫn từ Mỹ, rằng Mỹ đang tìm cách điều khiển Venezuela từ Washington.

Dù sở hữu trữ lượng dầu lửa lớn nhất thế giới và từng là một biểu tượng phát triển kinh tế của Nam Mỹ, nền kinh tế Venezuela những năm gần đây "xuống dốc không phanh", với những những nguyên nhân mà giới quan sát quốc tế cho là các chính sách sai lầm và giá dầu sụt giảm. Trong khi đó, ông Maduro luôn nói rằng Venezuela là "nạn nhân" của một cuộc "chiến tranh kinh tế" do phe đối lập và các thế lực thù địch bên ngoài tiến hành.

Ông Maduro bắt đầu nhiệm kỳ Tổng thống thứ hai vào hôm 10/1, sau cuộc bầu cử bị nhiều cử tri Venezuela tẩy chay vào năm ngoái. Theo quy định của Hiến pháp Venezuela, lẽ ra một cuộc bầu cử mới phải được tổ chức, nhưng Tòa án Tối cao thân ông Maduro đã chặn những nỗ lực của phe đối lập nhằm tiến hành bầu cử mới, dọa bỏ tù ông Guaido.

"Tôi sẽ tiếp tục sử dụng toàn bộ sức mạnh kinh tế và ngoại giao của nước Mỹ để lập lại nền dân chủ ở Venezuela", ông Trump nói trong một tuyên bố.

Theo một số nguồn thạo tin, chính quyền ông Trump có thể áp lệnh trừng phạt lênh ngành dầu lửa của Venezuela ngay trong tuần này. Sản lượng dầu của Venezuela hiện đang ở mức thấp nhất 70 năm do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế.

Một số dự báo cho rằng siêu lạm phát của Venezuela có thể lên tới 10 triệu phần trăm trong năm nay, khi nước này rơi sâu hơn vào vòng xoáy của cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ chưa từng thấy. Khoảng 3 triệu người Venezuela đã di cư ra nước ngoài trong 5 năm qua để thoát khỏi tình trạng thiếu thốn nghiêm trọng thực phẩm và thuốc men trong nước.